Uryezh altaek eus arskourryezhoù turkek an norzh eo antouvineg petouvaeg (тыва дылtyva dyl, anvet iveztuvin,tuva,tokha,soyot,soyon,tuba,uriankhai(-monchjak),diba pekök mungak), komzet gant tro-dro da 209.400 den en holl eTouva eRusia (Azia) (180.000 den e2001), enAltay eRannbarzh Emren Yinjiang eSina (2.400 den e1999) hag eHövsgöl haHovd Aimags e norzh ha kornôgMongolia (27.000 den e1993).
C'hwec'hrannyezh ez eus disheñvel-tre an eil diouzh eben:
- Touvineg ar c'hreiz
- Touvineg ar c'hornôg
- Touvineg ar biz (todzhin)
- Touvineg ar gevred
- Kijieg (tuba-kizhi)
- Kijieg
GantLopsan-Chimit, ur manac'h tuva bouddaek eo bet ijinet doare-skrivañ broadel kentañ an tuvaeg e deroù arbloavezhioù 30. Gwasket eo bet Lopsan diwezhatoc’h e-pad spurjoùStalin. Lizherennoù roman a implije an doare-skrivañ-se dreist-holl, gant un nebeud lizherennoù nevez ouzhpenn evit merkañ sonioù an tuvaeg. Un nebeud levrioù zo bet embannet ennañ, en o zouez an taolioù esae kentañ evit deskiñ lenn d'an oadourien. Erlec’hiet eo bet lizherenneg Lopsan-Chimit diwezhatoc’h gant unan all diazezet war allizherenneg kirillek en implij hiziv an deiz c’hoazh. Da-c’houde eo bet diverket roud doare-skrivañ ar manac’h eus al levrioù istor. Abaoe diskar anURSS eo krog anDuvaed hag un nebeud tud lennek all da dreiñ o selloù en-dro war istor ar skrivañ e tuvaeg. Adskoulmet eo bet neudenn an istor bremañ.
Graet e vez en deiz a hiziv gant lizherenneg ar rusianeg eta, ouzhpennet enni teir lizherenn zibar ң (latin "ng" peLizherenneg fonetik etrebroadel (API) [ŋ]), Өө (latin "ö", IPA [ø]), Үү (latin "ü", IPA [y]). Heuliañ-rik a ra al lizherenneg urzh al lizherenneg rusianek gant ң lakaaet just goude Н, Ө goude О, ha Ү goude У. Ne gaver pennlizherenn ebet evit al lizherenn ң n'en em ziskouez morse e deroù ger ebet.
Pinvidik-mor eo sevenadur dre gomz an Duvaed. A bep seurt zo evel, da skouer, divinadelloù berr, rimadelloù, krennlavarioù, luziadelloù-teod betek kontadennoù marzus, hud, skrij, harozel ha danevelloù meur a zezreveller eurvezhioù-pad. E saozneg ez eus bet embannet un nebeud eus an davnevelloù meur-se, evel "Boktu-Kirish pe Bora-Sheelei" da skouer. En arvar emañ an arz dre gomz-se bremañ rak war goshaat ez a ar gonterien ha n'eus ket kalz a re yaouank evit dont war o lerc’h.
Tost a-walc'h eo stumm ar gerioù a orin turkek rik implijet gant an eil yezh turkeg hag eben alies, da skouer:
| Language | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
|---|
| Hendurkeg | | bir | iki | üç | tört | biş | altı | yidi | sekiz | tokuz | on |
| Altaieg | ноль
nol' | бир
bir | эки
eki | ÿч
üç | тöрт
tört | бeш
beş | алты
altı | jeти
ceti | сегис
segis | тогуc
togus | oн
on |
| Azeri | sıfır | bir | iki | üç | dörd | beş | altı | yeddi | səkkiz | doqquz | on |
| Bachkireg | ноль
nol | бер
ber | ике
ike | өс
ös | дүрт
dürt | биш
biş | алты
altı | ете
yete | һигеҙ
higeź | туғыҙ
tuğıź | ун
un |
| Barabaeg | | bir | iki | üts | tört | pəş | alttı | yədi | səkiz | toğiz | on |
| C'hakaseg | | пір
pir | ікi
iki | үc
üs | төpт
tört | пиc
pis | алты
altı | читi
çiti | cигic
sigis | тoғыc
toğıs | oн
on |
| C'halajeg | | bii | äkki | üüç | töört | beeş | alta | yeetti | säkkiz | toqquz | oon |
| Dolganeg | | биир
biir | икки
ikki | үс
üs | түөрт
tüört | биэс
bies | алта
alta | hэттэ
hette | агыс
agıs | тогус
togus | уон
uon |
| Gagaouzeg | sıfır | bir | iki
| üç
| dört
| beş
| altı
| yedi
| sekiz
| dokuz
| on
|
| Kachkaeg | | bir | iki | üç | dört | beş | altı | yedi | sekiz | dokuz | on |
| Karachayeg-balkareg | ноль
nol | бер
ber | эки
eki | юч
üç | тёрт
tört | беш
beş | алты
altı | джети
djeti | сегиз
segiz | тогьуз
toğuz | он
on |
| Karakalpakeg | нол
nol | бир
bir | эки
eki | үш
u'sh | төрт
to'rt | бес
bes | алти
alti | жети
jeti | сегиз
segiz | тоғиз
tog'iz | он
on |
| Kazakeg | нөль
nöl' | бір
bir | екі
eki | үш
üş | төрт
tört | бес
bes | алты
altı | жеті
jeti | сегіз
segiz | тоғыз
toğız | он
on |
| Kirgizeg | нөль
nöl' | бир
bir | эки
eki | үч
üç | төрт
tört | беш
beş | алты
altı | жети
jeti | сегиз
segiz | тогуз
toguz | он
on |
| Kirgizeg Fuyü | | bir | igi | üş | durt | biş | altı | çiti | sigis | doğus | on |
| Koumikeg | ноль
nol | бир
bir | эки
iki | уьч
üç | доьрт
dört | беш
beş | алты
altı | етти
yetti | сегиз
segiz | тогъуз
toğuz | он
on |
| Krimtchakeg | | bir | eki | üç | dort | beş | altı | yedi | sekiz | tokuz | on |
| Ouigoureg | نۆل
нөль
nöl | بىر
бир
bir | ىككى
икки
ikki | ئۈچ
үч
üq
üç
üch | تۆت
төт
töt | بەش
bex
beş
bésh | ئالتە
алте
alte
alté | يەتتە
йетте
yette
yétté | سەككىز
секиз
sekkiz
| توققۇز
тоққуз
toķķuz
toqquz | ون
он
on |
| Ouzbekeg | нол, сифр
nol, sifr | бир
bir | икки
ikki | уч
uch | тўрт
to'rt | беш
besh | олти
olti | етти
yetti | саккиз
sakkiz | тўққиз
to'qqiz | ўн
o'n |
| Tatareg | ноль
nol | бер
bir | ике
ike | өч
öç | дүрт
dürt | биш
biş | алты
altı | җиде
cide | сигез
sigez | тугыз
tuğız | он
on |
| Tatareg Krimea | | bir | eki | üç | dört | beş | altı | yedi | sekiz | doquz | on |
| Tchagataieg | | bir | iki | üç | tört | beş | altı | yeti | sekiz | toquz | on |
| Tchouvacheg | ноль
nol' | пӗр
pĕr | ик
ik | виҫ
viś | тӑват
tăvat | пилӗк
pilĕk | улт
ult | ҫич
śiç | сакӑр
sakăr | тӑхӑр
tăxăr | вун
vun |
| Tofaeg | | бipәә
birәә | иъhи
ìhi | үш
üş | дөрт
dört | бeш
beş | aълты
àltı | чедi
çedi | ceъhec
sèhes | тоъhoc
tòhos | он
on |
| Turkeg | sıfır | bir | iki | üç | dört | beş | altı | yedi | sekiz | dokuz | on |
| Turkeg otomanek | | bir | eki | üç | tört | bəş | altı | jəti | səqiz | toquz | on |
| Turkmeneg | нол
nol | бир
bir | ики
iki | үч
üç | дөрт
dört | бәш
bäş | алты
alty | еди
ýedi | секиз
sekiz | докуз
dokuz | он
on |
| Tuvaeg | ноль / тик
nol' / tik | бир
bir | ийи
iyi | үш
üş | дөрт
dört | бeш
beş | алды
aldı | чеди
çedi | сес
ses | тос
tos | он
on |
| Yakouteg | ноль
nol | биир
biir | икки
ikki | үс
üs | түөрт
tüört | биэс
bies | алта
alta | сэттэ
sette | аҕыс
ağıs | тоҕус
toğus | уон
uon |
