Rouantelezh an Izelvroioù (Koninkrijk der Nederlanden e nederlandeg) zo un aozadur politikel zo meur a vro ennañ : anIzelvroioù (Nederland enederlandeg),Aruba,Curaçao haSint Maarten. A-hed an istor avat n’eo ket bet atav e-giz-se. Penn ar stad eo roue pe rouanez an Izelvroioù, zo bremañ ar roueWillem-Alexander.
Broioù e Rouantelezh an Izelvroioù| Bro | Poblañs
(1 Gen 2010)* | Dregantad e
poblañs ar Rouantelezh | Gorread
(km²) | Dregantad e
gorread ar Rouantelezh | Stankter ar boblañs
(annezad dre km²) |
|---|
 Aruba | 107,138 | 0.63% | 193 | 0.45% | 538 |
|---|
 Curaçao | 142,180 | 0.84% | 444 | 1.04% | 309 |
|---|
 Izelvroioù* | 16,593,001 | 98.30% | 41,848 | 98.42% | 394 |
|---|
| -Izelvroioù (Europa) | 16,574,989 | 98.19% | 41,526 | 97.66% | 394 |
|---|
- Bonaire | 13,389 | 0.08% | 288 | 0.68% | 40 |
|---|
- Saba | 1,737 | 0.01% | 13 | 0.03% | 115 |
|---|
- Sint Eustatius | 2,886 | 0.02% | 21 | 0.05% | 129 |
|---|
 Sint Maarten | 37,429 | 0.22% | 34 | 0.08% | 1,146 |
|---|
 Rouantelezh an Izelvroioù | 16,879,748 | 100.00% | 42,519 | 100.00% | 392 |
|---|
Ur gouarnamant a ra war-dro aferioù Rouantelezh an Izelvroioù. E gwirionez eo kemmesket gouarnamant ar Rouantelezh ha gouarnamant anIzelvroioù. E penn ar stad emañ ar roue pe ar rouanez. Ar roue-se zo e penn ar galloud (regering) e pep hini eus lodennoù ar rouantelezh. En e anv ez eus pep a c'houarnour en Aruba, Curaçao ha Sint Maarten. An aferioù boutin dezho holl eo ar re-mañ:
Evit an traoù all ez int fiziet e gouarnamant pep hini eus ar broioù zo er rouantelezh. Gant pep hini anezho ez eus urvonreizh hag ur gouarnamant. En emvodoù kuzul ar rouantelezh e kemer perzh ministred an Izelvroioù hag ur ministr a-berzh pep hini eus ar broioù all.
Gant Rouantelezh an Izelvroioù ez eus ur sez erBroadoù Unanet hag ezel eo eusUnaniezh Europa. Nag Aruba na Curaçao na Sint Maarten n'emaint e-barzh Unaniezh Europa, met ur statud ispisial o deus enni. Dre m'int keodedourien eus ar Rouantelezh ha dre ma ne vez graet kemm evit se ebet etre broioù ar Rouantelezh ez int holl keodedourien eus Unaniezh Europa.
E1815 e oa eRouantelezh Unanet an Izelvroioù anIzelvroioù zo bremañ,Belgia (peZuidelijke Nederlanden, Izelvroioù ar C'hreisteiz) haDugelezh Veur Luksembourg. Dre ul liamm personel e oa stag an trede bro ouzh ar rouantelezh : dug meur Luksembourg e oa roue an Izelvroioù. Ouzhpenn se e oa trevadennoù gant ar rouantelezh en Amerika hag en Azia :Surinam hag anAntilhez Nederlandat, hagIndez Nederlandat ar Reter, zo deuet da vezañIndonezia bremañ.
E1830 e voe distaget Belgia diouzh ar Rouantelezh.
Goude marv ar roueWillem III e1890 ne gendalc'has ket an unaniezh personel etre Luksembourg hag ar rouantelezh abalamour ma oa doareoù disheñvel da gaout ar gurunenn en hêrezh : E Luksembourg ne c'halle ket ur vaouez mont da zugez veur ma c'halle bezañ rouanez an Izelvroioù. Setu ma tremenas an Dugelezh Veur gant ur skourr all eus ar familh Nassau, pa zeuas Wilhelmina da vezañ rouanez an Izelvroioù.
E1949, goude ur brezel dieubidigezh a badas pevar bloaz, e teuas Indez ar Reter da vezañ ur stad dizalc'h.Ginea-Nevez ar C'hornôg a chomas e dalc'h an Izelvroioù betek1963, ha neuze e voe staget ouzh Indonezia.
E1954 e voe degemeretstatud Rouantelezh an Izelvroioù, ha drezañ e voe savet ul liamm nevez etre an Izelvroioù en un tu ha Surinam hag an Antilhez Nederlandat en tu all, ul liamm diazezet war ar parder. Emren e teue da vezañ ar broioù er-maez eus Europa tra ma oa karget an Izelvroioù d'ober war-dro o folitikerezh diavaez hag an difenn.
E1975 e voe kuitaet ar Rouantelezh gantSurinam.
E1986 e teuas Aruba, a oa betek neuze un enezenn enAntilhez Nederlandat, da vezañ ur stad dizalc'h, met paouezet e voe an argerzh evit dont da vezañ urriez.
E miz Here2010 eo bet divodet an Antilhez Nederlandat. Deuet eoAruba,Curaçao haSint Maarten da vezañ izili da vat eus ar Rouantelezh, e-kichen an Izelvroioù, tra m'eo deuet an inizi all,Bonaire,Sint Eustatius haSaba, da vezañ unanet ouzh an Izelvroioù, gant ur statud kumunioù emren.
