Kentigern, anavezetoc'h eBro-Skos evelMungo, a oa ursantbrezhon erouantelezh vrezhonStrat Clut, enHanternoz kozh, erVI^vet kantved. Anvet e oaCantigernus elatin ivez, haCyndeyrn Garthwys a vez graet anezhañ ekembraeg. Gantañ e voe krouet kêr hag eskoptiGlasc'ho.

Savet eo e anv Kentigern diwar ar gwriziennoù "kent" ha "tigern", da lavarout eo "kentañ tiern". Evit 'Garthwys' avat n'haller ket displegañ. Un anv brezhoneg (pe predeneg) eo Mungo ivez, eusmy-nghu (mo-chohe e gouezeleg), da lavarout eo 'karedig'. EBromfield, Cumbria ez eus un iliz kozh en e anv, evel un toullad all en hanternozCumbria a vremañ.

Ur buhezskrid a voe savet dezhañ gant ar manac'hJocelin of Furness war-dro 1185. Lavarout a ra ar manac'h ec'h adskrivas ar vuhez diwar ur vojenn eus Glasc'ho hag un dihell gozh egouezeleg.

Mamm Mungo,Thenaw hec'h anv, anavezet ivez evelSantez Thaney, a oa merc'h d'ar rouebrezhonLot, peLleuddun (Leudonus elatin), a renas e kornadHaddington, eBro-Skos hiziv, met e rouantelezhGododdin da neuze, enHanternoz KozhBrezhonedEnez Vreizh.

Lubanet e vije bet gantOwain mab Urien, mab roueRheged, ha brazezet gantañ, hervez an dornskrid erBritish Library. Droug a savas en he zad a daolas e verc'h diwar-lein mogerioù e gastell eTraprain Law. Ne voe ket lazhet avat, ha dilezet e voe en ur vagig (coracle) a gasas anezhi a-hed ar stêrForth betekCulross eFife. Eno e voe ganet Mungo vihan.

Desavet e voe Mungo gant SantSerf a oa oc'havielañ arBikted er rannvro-se. Serf an hini a roas dezhañ e anv moumoun, Mungo. Pa voe pemp bloaz warn-ugent e krogas Mungo da avielañ war lez ar stêrClyde, e-lec'h ma vo savet kêrGlasc'ho.

Degouezhet e oa ar relijion gristen er vro gant SantNinian. Diskibion en doe, hag aozet e voe e velegiñ gant uneskob iwerzhonat. Sevl a reas e iliz e kember ar stêrClyde hag arMolendinar Burn, e-lec'h m'emañ an iliz-veur grennamzerel hiziv. E-pad trizek vloaz e labouras er c'hornad, treut ar peuriñ gantañ, toenn ul lochig hepken a-us d'e benn, hogen diskibion e-leizh dezhañ, goude gwelout e skouer ha selaou e gomzoù.

En amzer-se e oa enebiezh ruz e Strat Clut ouzh ar gristenien, hag ur roue Morken a reas da Mungo kuitaat ar vro, ha mont da repuiñ da Gembre. Trement a reas dre Cumbria (pe Rheged?) ha mont da-gaoutDewi, da d-Tyddewi ma chomas ur pennad. Ac'haleno ez eas war-zu an hanternoz betekRouantelezh Gwynedd ma tiazezas iliz-veurSant Asaph eLlanelwy.

Prest e oa da vont da Roma d'ober un dro-birc'hirinañ, met kemm a oa e Strat Clut, ur roue nevez a oaRhydderch Hael, ha pediñ a rae Kentigern da zistreiñ. Mont a reas eta, goude envel Asaph da eskob Llanelwy en e lec'h.

E-pad un toullad bloavezhioù edo kador eskob Mungo eHoddom enDumfriesshire, hag ac'haleno ec'h avielas distrigGalloway. Distreiñ a reas da Glasgow ma vodas kalzig a dud, hag anavezet oant evelClas-gu (hag a dalv kement ha 'tiegezh karet'). Tostik aleno, eKilmacolm, e voe gweladennet gantSant Columba, a oa e Strathtay da neuze. An daou sant a en em vriatas, a reas kaoz hir, hag a eskemmas o bizhier-eskibien Pa voe deuet kozh e oa kabac'h Mungo hag e c'hroñj a ranke bezañ dalc'hetgant un tamm lien. Hervez a voe kontet e varvas a-greiz kibellat d'an13 a viz Genver.

Hervez 'Buhez Sant Mungo' e reaspevar burzhud eGlasc'ho. Sed a vez lavaret evit derc'hel soñj anezho:

Here is the bird that never flew

Here is the tree that never grew

Here is the bell that never rang

Here is the fish that never swam

Sed an evn ha nepred ne nijas

Sed ar wezenn ha nepred ne greskas

Sed ar c'hloc'h ha nepred ne sonas

Sed ar pesk ha nepred ne neuias

Dave a ra ar gwerzennoù d'an darvoudoù-mañ:

• An evn — Mungo a roas buhez en-dro da boc'hruzig SantSerf, a oa bet lazhet gant bugale all eus e glas evit ma vije tamallet da Gentigern.
• Ar wezenn — Mungo a oa bet fiziet ennañ diwall an tan e manati Sant Serf. Menel a reas kousket ha mervel a reas an tan. Kemer a reas brankoù eus ur wezenn ha c'hwezhañ an tan.
• Ar c'hloc'h — Mungo a vije bet e Roma ha degaset ur c'hloc'h ac'haleno gantañ. A-hervez e vije bet implijet en oferinier hag obidoù.

War vez Mungo eo bet savet iliz-veur Glasc'ho. Betek ar C'hempenn Relijiel e terede pirc'hirined da bediñ ar sant, a oa e relegoù er c'hev-iliz.

Mungo, pe Kentigern, zo anv div skol enAuckland, eZeland Nevez.

• Saint Kentigern College, e karter Pakuranga,
• Saint Kentigern School, e karter Remuera

• J.K. Rowling a ra anv eus urSt Mungo's Hospital evit ar c'hleñvedoù hud e levrioùHarry Potter, un arouez eus hec'h orin skos.

• Sabine Baring-Gould & John Fisher. (1907).Lives of the British Saints.
• Chrétien de Troyes; Burton Raffel (1987).Yvain, the Knight of the Lion. Yale University Press.
• A. W. Wade-Evans. (1934).Welsh Christian Origins.
• John J. Delaney. (1983).Pocket Dictionary of Saints. Image Books.
• D. O. Hunter-Blair. (1910).Catholic Encyclopedia: St. Kentigern.
• Nigel Tranter. (1993).Druid Sacrifice. Hodder & Stoughton.
• Chris Lowe. (1999).Angels, Fools and Tyrants. Canongate Books & Historic Scotland.
• Elizabeth Rees. (2000).Celtic Saints: Passionate Wanderers. Thames & Hudson.
• The Catholic Encyclopedia - St. Kentigern (Mungo)

Sellet erWikimammenn :Kentigern.

• Saint Kentigern School and College
• Early British Kingdoms: St. Kentigern
• Glasgow Museums: St. Mungo Museum Of Religious Life And Art
• Who is Saint Mungo?
• Heroic Age Online Journal: Kentigern and Gonothigernus

• Sent vrezhon
• Eskibien
• Sant Kentigern
• Strat Clut
• Glasc'ho