 |
|
Brezel ar Voeren (distaget « ar Vouren ») a vez lavaret eus daou vrezel eSuafrika e dibenn anXIXvet kantved etreBreizh-Veur ha pobloù an div republik dizalc'h savet gant ar Voeren.
Ar brezel kentañ, anvet ivezbrezelTransvaal, a c'hoarvezas eus ar16 a viz Kerzu 1880 betek an23 a viz Meurzh 1881.
An eil brezel a c'hoarvezas eus an11 a viz Here 1889 betek an31 a viz Mae 1902. E dibenn ar brezel e voe staget div republik ar Voeren, re Orange ha Transvaal, ouzhImpalaeriezh Breizh-Veur ken na voe savet Unvaniezh Suafrika e1910.
E-pad ar brezel-se e voe krouet ar c'hentañkampoù-bac'h ; 27 927 maouez ha bugel a varvas enne (niver ofisiel, 22 074 a oa yaouankoc'h eget 16 vloaz).
Ar C'hembreadLloyd George a lavaras :
The fatality rate of our soldiers on the battlefields, who were exposed to all the risks of war, was 52 per thousand per year, while the fatalities of women and children in the camps were 450 per thousand per year. We have no right to put women and children into such a position.
« 52 diwar 1000 bep bloaz e oa an niver a c'houzañvidi a-douez hor soudarded war an tachennoù-emgann, a oa o talañ ouzh holl riskloù ar brezel, pa oa 450 diwar 1000 bep bloaz an niver a c'houzañvidi a-douez ar maouezed hag ar vugale er c'hampoù. Gwir ebet n'hon eus da lakaat maouezed ha bugale en hevelep plegenn. »
Ur vaouez eusKernev-Veur,Emily Hobhouse, a voe talvoudus e-pad an emgann enep ar c'hampoù-bac'h.
