«Шкода» (чэшск.:Škoda) — назва кампаніі (Škoda Auto) і марка аўтамабіляў, якія выпускаюцца ўЧэхіі (раней уЧэхаславакіі). Штаб-кватэра — у горадзеМлада-Болеслаў.
Гісторыя вытворчасці аўтамабіляў, якія носяць у цяперашні час марку «Шкода», пачалася з канца1895 года ў чэшскім горадзе Млада-Болеслаў. КнігагандлярВацлаў Лаўрын і механікВацлаў Клемент, абодва аматары-веласіпедысты, пачалі выпускаць веласіпеды ўласнай канструкцыі, назваўшы іх патрыятычна — Славія.
Іх справы ішлі шчасна. Да1899 г. фірмаLaurin & Klement Co. пачала вытворчасць матацыклаў. Гоншчыкі атрымалі першыя перамогі ў міжнародных спаборніцтвах.
На мяжы стагоддзяў кампанія ўзяла курс на вытворчасць аўтамабіляў.
Першы аўтамабіль, Voiturette A, выпушчаны ў1905, меў камерцыйны поспех і стаў знакавым у гісторыі чэшскага аўтамабілебудавання. Дзякуючы сваімноў-хаў і досведу, кампанія вельмі хутка заняла трывалае становішча на сусветных рынках. Laurin & Klement спрыяла сцвярджэнню пазіцыйБагемскага каралеўства як найбольш прамыслова развітога рэгіёна Аўстра-Венгерскай манархіі.
У1907 г. заснавальнікі пераўтварылі некалі сямейнае прадпрыемства L & K у акцыянернае таварыства. Прагрэс прывёў да стварэння новай мадэлі — Faeton. Пасля1914 г. кампанія прымала ўдзел у вытворчасці ваеннай прадукцыі.
Для ўмацавання і захавання сваіх пазіцый, а таксама мадэрнізацыі вытворчасці, L & K шукалі моцнага партнёра.
27 чэрвеня 1925 года L & K увайшла ў склад найбуйнейшага прамысловага прадпрыемства рэгіёна, «Шкода-Пльзень» (Škoda Plzeň), уладальнікам якой з’яўляўсяЭміль Шкода. На гэтым скончылася гісторыя маркі Laurin & Klement і з’явілася новая кампанія — Škoda.
У гады Другой Сусветнай вайны Skoda стала часткай эканамічнай сістэмы Трэцяга Рэйха і практычна цалкам пераключылася на выпуск ваеннай прадукцыі. Заводы выпускалігазагенератарныя грузавікі, гусенічныяцягачы, а на базе распрацаванай у1936 г. вытанчанай мадэліSkoda Superb выпускаліся ваенныяпазадарожнікі. Завод выпускаў узбраенне для фашысцкіх войскаў і таму ў1945 да 70 % завадскіх магутнасцей былі знішчаны англа-амерыканскімі бамбаваннямі.
ПасляДругой сусветнай вайны прадпрыемства было нацыяналізавана, аддзелена ад машынабудаўнічай вытворчасці Škoda ў Пльзені і пашырана за кошт далучэння фабрык уКвасінах іВрхлабі. Першая пасляваенная мадэль1101 Tudor сышла з канвеера завода ў Млада Болеславе ў маі1946 года[6].
Пасля «аксамітнай рэвалюцыі»1989 года стала ясна, што заводу будзе нялёгка на адкрытым рынку. Гадавая магутнасць складала каля 200 000 аўтамабіляў, пры гэтым акрамя машын састарэлай канструкцыі з рухавіком у задняй частцы, адзінымі сучаснымі мадэлямі былі хэтчбекFavorit і ўніверсалForman. Škoda быў патрэбен моцны партнёр. Першапачаткова ў якасці патэнцыйных партнёраў чэшскі ўрад разглядаў спіс з 24 вытворцаў аўтамабіляў, летам1990 года гэтая колькасць скарацілася да васьмі. Толькі чатыры з іх падалі заяўкі, і ў выніку толькі дзве кампаніі ўвайшлі ў канчатковы спіс у жніўні 1990 года: альянсRenault-Volvo іVolkswagen Group.9 і10 снежня адбыліся паседжанні ўрада, на аснове якіх21 снежня 1990 года было падпісана пагадненне аб супрацоўніцтве з канцэрнам Volkswagen.
28 сакавіка1991 года міністр прамысловасці чэшскага ўрадаЯн Врба[cs] і старшыня савета дырэктараў Volkswagen AGКарл Хорст Хан[de] заключылі асноўнае пагадненне аб стварэнні сумеснага прадпрыемства Škoda Auto. Пасля выканання адпаведных пунктаў пагаднення16 красавіка Volkswagen набыў 31 % акцый за 620 мільёнаў марак. У наступныя гады група павялічыла сваю долю да 100 %[7].
Дзякуючы ўзаемадзеянню з заходнімі партнёрамі і новаму эканамічнаму мысленню Skoda правяла мерапрыемствы па мадэрнізацыі тэхнічна-вытворчай базы. У выніку гэтага з’явілася канкурэнтаздольная мадэль —Felicia. За ёй рушылі ўслед і больш паспяховыя мадэлі —Octavia,Fabia іSuperb.
У Млада Болеславе знаходзіцца галаўны завод маркі. Вытворчасць аўтамабіляў тут стартавала ў1905 годзе разам з пачаткам дзейнасці кампаніі Laurin & Klement. Цяпер у тых гістарычных завадскіх залах размяшчаецца музей маркі Škoda. Цяперашняя вытворчая пляцоўка знаходзіцца побач. На заводзе вырабляюць аўтамабілі шасці мадэляў:Fabia,Scala,Octavia,Kamiq,Karoq іEnyaq. Апроч аўтамабіляў, тут таксама вырабляюцца рухавікі, механічныя каробкі перадач MQ 200 і MQ 100, восі і акумулятары для гібрыдных мадэляў.
У сакавіку2021 года з канвеера ў Млада Болеславе сышоў 15 мільённы аўтамабіль[8].
Вытворчасць уВрхлабі пачалася ў1864 годзе, каліТэадор Петэра разам з сынамі заснаваў фабрыку па выпуску конскіх сёдлаў, экіпажаў і саней. З1908 года пачалася вытворчасць аўтамабільных кузаваў. У1946 годзе прадпрыемства было нацыяналізавана і ўключана ў склад Škoda.
На заводзе выпускаліся мадэлі:
1101 «Tudor» і STW,
1200, 1201, 1202 і 1203
105/120
Favorit і Forman
Felicia, у тым ліку версіі Combi і Fun
Octavia для экспарту ў Польшчу
Octavia версій Laurin & Klement, RS, 4x4 і Scout.
У2012 годзе вытворчасць аўтамабіляў тут была завершана, а фабрыка перайшла на вытворчасць трансмісій[9].
Завод выпускае каля 2300 каробак перадач у дзень. Прыкладна дзве пятыя ад вырабленых трансмісій усталёўваюцца на мадэлях маркі Škoda, астатняя частка ідзе на іншыя аўтамабілі канцэрна Volkswagen Group.
У2021 годзе завяршыўся пераход наўзнаўляльныя крыніцы энергіі і фабрыка стала вугляродна-нейтральнай, першай з усіх заводаў Škoda. Каля 90 працэнтаў электраэнергіі атрымана з узнаўляльных крыніц. Завод скараціў выкіды вуглякіслага газу з ранейшых 45000 тон у год да 3000 тон. Астатнія выкіды завод пакрывае за кошт кампенсацыйных мер. Акрамя пераходу на ўзнаўляльныя крыніцы энергіі і эканоміі, таксама скарацілі да нуля колькасць адкідаў, што вывозяцца на звалку. З пачатку2019 года ўсе адкіды выкарыстоўваюцца паўторна для вытворчасці іншых матэрыялаў або энергіі[10].
Škoda выпускае аўтамабілі ў Кітаі з2007 года. Вытворчасць ажыццяўляецца на чатырох заводах сумеснага прадпрыемстваSAIC-Volkswagen (Kodiaq і Kodiaq GT выпускаюцца ўЧаншы, Octavia і Karoq уНінбо, Rapid і Rapid Spaceback уІчжэне, Superb, Kamiq і Kamiq GT уНанкіне).
У ліпені2020 года ў Кітаі быў выраблены трохмільённы аўтамабіль Škoda[11].
У1999 годзе першае пакаленне Octavia пачалі пастаўляць у Індыю ў выглядзе камплектаў SKD0. Увозіліся практычна цэлыя аўтамабілі ў зборы, на іх на месцы мантаваліся толькі колы і фары. Пасля Індыя змяніла мытныя правілы, што вымусіла Škoda пашыраць зборку з паступовым павелічэннем долі лакальных кампанентаў, а пасля быў пабудаваны новы завод у горадзеАурангабад. Акрамя таго, уПуне створаны цэнтр распрацоўкі і мясцовая студыя дызайну[12]. Завод у Пуне мае магутнасць каля 200 000 аўтамабіляў у год. У 2015 годзе да яго дадаўся завод па выпуску рухавікоў магутнасцю каля 100 000 адзінак у год. Таксама тут вырабляюцца машынакамплекты для CKD-зборкі ўКуангніні (В’етнам)[13].
Вытворчасць уРасіі пачалася ў кастрычніку 2009 года на заводзе групы Volkswagen уКалузе. Першай мадэллю стала «Актавія» другога пакалення. У 2012 годзе кантрактную зборку наладзілі наГоркаўскім аўтазаводзе ўНіжнім Ноўгарадзе. У 2012 годзе была выраблена 100-тысячная Шкода, у 2018 годзе 500-тысячная, у красавіку 2021 года 750-тысячная Шкода расійскай вытворчасці[14].
Да 2022 года ў Расіі выраблялі чатыры мадэлі: у Калузе выпускаўсяRapid, а ў Ніжнім НоўгарадзеKaroq,Kodiaq іOctavia. 3 сакавіка 2022 года канцэрн Volkswagen прыняў рашэнне аб спыненні выпуску машын[15].
Чэшскі аўтавытворца мае доўгую гісторыю падтрымкі турніраў пахакеі з шайбай. Škoda з 1993 года бесперапынна з’яўляецца генеральным спонсарамчэмпіянату свету[16].
Станам на канец2019 года ўБеларусі зарэгістравана48 775 аўтамабіляў Шкода[17].
З11 сакавіка2021 года продаж новых аўтамабіляў «Шкода Рапід» у Беларусі быў прыпынены наказамДзяржстандарту аб неабходнасці ўдакладнення фармулёвак у Адабрэнні тыпа транспартнага сродку (АТТС)[18]. Камітэт заявіў, што падчас правядзення праверкі ў дачыненні да ТАА «ФелОкт-Сэрвіс» (дыстрыб’ютар маркі Škoda ў Беларусі), выяўлены неадпаведнасці машын звесткам у дакуменце. У прыватнасці, у ім згадвалася, што гэтая мадэль выпрабоўвалася з сістэмай дапаможнага тармажэння (BAS), але на рынку аўтамабіль рэалізуецца без яе. Усталяваныя на машынах фары дзённага святла нібыта не такія, якія былі ўнесеныя ў АТТС. Заяўлялася таксама аб разыходжаннях у звестках аб колькасці дзвярэй, экалагічным класе ды іншых паказчыках[19].
23 красавіка 2021 года пастановайСавета Міністраў прадукцыя маркі Шкода была ўнесеная ў пералік тавараў, якія забаронены да ўвозу і рэалізацыі на тэрыторыі Беларусі, у выніку чаго з 5 мая 2021 года продажы аўтамабіляў былі спыненыя на 6 месяцаў[20]. Забарона неаднаразова працягвалася і на бягучы момант дзейнічае да 31 снежня 2024 года[21][22][23][24][25].
_front_view.png)
_front_view.png)
_IMG_5766.jpg)
