Carpe diem (па-лацінску: літаральна — «хапай (лаві) дзень») — лацінскі выраз, што паходзіць з паэзііГарацыюса. Азначае «карыстайся кожным днём»[1].
Упершыню выраз згадваецца ў «Одзе» І.11 «Да Леўканоі»:
| Tu ne quaesieris, scire nefas, quem mihi, quem tibi | Ты выпытваць пакінь, грэх тое знаць, колькі табе ці мне, |
| finem di dederint, Leuconoe, nec Babylonios | Леўканоя, багі судзяць жыцьця; і бабілёнскія |
| temptaris numeros. Ut melius, quidquid erit, pati. | Лічбы ты не трывож: лепей нашмат зносіць усё як ёсьць. |
| Seu pluris hiemes, seu tribuit Iuppiter ultimam, | І ці многа шчэ нам наканаваў зімаў Юпітэр, ці |
| quae nunc oppositis debilitat pumicibus mare | Толькі тую, што б’е шумна цяпер хваляй тырэнскаю |
| Tyrrhenum: sapias, vina liques, et spatio brevi | Ска́лы, — мудраю будзь, віны цадзі, хвіляй кароткаю |
| spem longam reseces. Dum loquimur, fugerit invida | Рэж надзей даўжыню; прэч між размоў квапны ўцякае час. |
| aetas:carpe diem, quam minimum credula postero. | Тохапай гэты дзень — веры няма дням, што ідуць за ім. |
Пераклаў Антон Францішак Брыль[2]
У іншым беларускім перакладзеАлеся Жлуткі выраз пададзены як «лаві хвілю»[3].
