Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Перайсьці да зьместу
Вікіпэдыявольная энцыкляпэдыя
Пошук

Эмдэн

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Эмдэн


Краіна:Нямеччына
Кіраўнік:Тым Крэйтгаф[d]
Плошча:
Вышыня:1м н. у. м.
Насельніцтва:
Тэлефонны код:04921, 04927, 04924
Паштовы індэкс:26721, 26723, 26725
Нумарны знак:EMD
Геаграфічныя каардынаты:53°22′1″ пн. ш.7°12′22″ у. д. / 53.36694° пн. ш. 7.20611° у. д. /53.36694; 7.20611Каардынаты:53°22′1″ пн. ш.7°12′22″ у. д. / 53.36694° пн. ш. 7.20611° у. д. /53.36694; 7.20611
Эмдэн на мапе Нямеччыны
Эмдэн
Эмдэн
Эмдэн
Галерэя здымкаў уВікісховішчы
https://www.emden.de/

Э́мдэн (па-нямецку:Emden) — горад на паўночным захадзеНямеччыны, у зямліНіжняй Саксоніі. Насельніцтва 49 523 чалавек паводле стану на 2021 году. Галоўны цэнтар рэгіёнуЎсходняй Фрызіі.

Гісторыя

[рэдагаваць |рэдагаваць крыніцу]

Дакладная дата заснаваньня Эмдэна невядомая, але горад існаваў з VIII стагодзьдзя. Гарадзкія прывілеі і герб гораду атрымаў ад імпэратараМаксіміляна I у 1495 годзе.

Царква ў Эмдэне, пабудаваная ў 1648 годзе.

У XVI стагодзьдзі Эмдэн нядоўга быў важным цэнтрам пратэстанцкайРэфармацыі, якую пашырала тут графіняГанна фон Альдэнбург, якая пастанавіла знайсьці рэлігійны «трэці шлях» паміжлютэранствам ікаталіцтвам. У 1542 годзе яна запрасіла польскага шляхцічаЯна Ласкага на пастарскі пасад пратэстанцкай царквы ў Эмдэне[4]. Ён цягам сямі гадоў распаўсюджваў новую рэлігію ваЎсходняй Фрызіі. Аднак у 1549 годзе пад ціскам імпэратараКарла V графіня была вымушана змусіць Ласкага зьехаць уАнгельшчыну.

У канцы XVI стагодзьдзя Эмдэн зьведаў пэрыяд вялікага росквіту. Праз блякадуГішпаніяй флямандзкіх і брабанцкіх партоў у пачаткуГаляндзкага паўстаньня Эмдэн стаў найважнейшым портам наПаўночным моры. Тысячы пратэстанцкіх уцекачоў прыбылі зФляндрыі і герцагстваБрабанту ў пратэстанцкі Эмдэн, каб пазьбегнуць перасьледу з боку гішпанскіх кіраўнікоў Нідэрляндаў. У гэты пэрыяд пераважна кальвінісцкі Эмдэн уступіў у канфлікт зь лютэранскімі графаміЎсходняй Фрысьляндыі.Эмдэнская рэвалюцыя ў 1595 годзе прывяла да таго, што места сталася асобным горадам-дзяржавай[5]. Пры падтрымцыГаляндзкай рэспублікі Эмдэн стаў вольным дзяржаўным горадам пад абаронай Галяндыі. Брабанцкі дыялект стаў афіцыйнай мовай гандлю і грамадзянскай адміністрацыі. Эмдэн быў вельмі заможным горадам у XVII стагодзьдзі, дзякуючы вялікай колькасьці нідэрляндзкіх ды флямандзкіх імігрантаў, як тоДыдэрыку Яншу Граэфу. У той час гэта быў цэнтар рэфармаванагапратэстанцтва.

У 1744 годзе Эмдэн быў анэксаваныПрусіяй. У 1752 годзеФрыдрых Вялікі заклаў Эмдэнскую кампанію дзеля гандлю зГуанчжоў. Кампанія была ліквідаваная, калі Эмдэн быў захоплены францускімі войскамі ў 1757 годзе ў часыСямігадовай вайны. Горад быў адбіты ангельска-нямецкімі войскамі ў 1758 годзе і да сканчэньня канфлікту выкарыстоўваўся брытанцамі ў якасьці асноўнай базы забесьпечаньня дзеля падтрымкі працяглай вайны ўВэстфаліі. За часамнапалеонаўскіх войнаў Эмдэн і прылеглыя землі Ўсходняй Фрызіі ўваходзілі ў склад Галяндзкага каралеўства.Індустрыялізацыя пачалася прыкладна ў 1870 годзе з будаўніцтва папяровай фабрыкі івэрфі.

У канцы XIX стагодзьдзя быў пабудаваны вялікі каналДортмунд—Эмс, які злучыў Эмдэн з Рурскім рэгіёнам. Гэта фактычна зрабіла Эмдэн марскім портам Руру, які праіснаваў да 1970-х гадоў. Вугаль з поўдня транспартаваўся ў порт Паўночнага мора, а імпартная жалезная руда перапраўлялася праз канал у бокРайну і Рура. У 1903 годзе была пабудаваная вялікая суднавэрф, якая працавала да 2010 году. За часамДругой сусьветнай вайны Эмдэн неаднаразова быў мішэньню бамбардаваньняў хаўрусьнікаў, якія пашкодзілі большую частку гарадзкога цэнтра. Каралеўскія вайскова-паветраныя сілы сваё першае бамбардаваньне спрычынілі 31 сакавіка 1940 году. Па вайне Эмдэн апынуўся пад часовай акупацыяй. 6 верасьня 1962 году, праз 18 гадоў пасьля налёту 1944 году, была афіцыйна адкрытая цяперашняя мэрыя Эмдэна.

Эканоміка

[рэдагаваць |рэдагаваць крыніцу]

Асноўнымі галіны прамысловасьці Эмдэну ёсьць аўтамабілебудаваньне і суднабудаваньне.Фольксваген кіруе буйным заводам, які вырабляе аўтамабільVolkswagen Passat і на якім працуе каля 10 тысяч чалавек. Эмдэнская гавань таксама ёсьць адным з трох галоўных партоў аўтамабільных перавозак у Эўропе. У 2017 годзе праз порт было імпартавана і экспартавана больш за 1,4 мільёнаў аўтамабіляў[6]. Вэрф Нордзээвэрке налічвае ў сваім штаце каля 1400 докераў, якія спэцыялізуюцца на будаваньні падводных чоўнаў. Кампанія таксама вырабляе розныя віды грузавых суднiнаў, а таксама караблі спэцыяльнага прызначэньня, як то ледаколы, землячарпальныя судны ды іншыя караблі. Іншым важным эканамічным сэктарам ёсьць турызм.

Крыніцы

[рэдагаваць |рэдагаваць крыніцу]
  1. ^https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/LaenderRegionen/Regionales/Gemeindeverzeichnis/Administrativ/Aktuell/05Staedte.html
  2. ^Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2018 (4. Quartal)Статыстычны фэдэральны офіс.
  3. ^Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2023 (ням.)DESTATIS, 2024.
  4. ^Carney, Frederick S. (1995). «Politica: Translator’s Introduction». Liberty Fund. —ISBN 9780865971158.
  5. ^Mentzer, Raymond (1994).«Sin and the Calvinists: Morals, Control and the Consistory in Reformed Tradition». Truman State University Press. — С. 22. —ISBN 1931112185.
  6. ^Emden Autoport.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць |рэдагаваць крыніцу]
Мескія акругі
Герб Ніжняй Саксоніі
Сельскія акругі
Цэнтры
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Эмдэн&oldid=2488389»
Катэгорыя:
Схаваныя катэгорыі:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp