Філягенэтычнае дрэва, якое паказвае агульнае паходжаньне арганізмаў усіх трохдамэнаў.
Эвалю́цыя — тэрмін, які пазначае сукупнасьць усіх зьменаў упапуляцыіарганізмаў цягам пакаленьняў. Калі гэтыя зьмены выяўляюцца карыснымі, нашчадак мецьме большыя шанцы вытрываць ды працягнуць свой род, робячы зьмены больш пашыранымі ў наступнай генэрацыі. Такім чынам з часам адбываецца зьбіраньне карысных зьменаў, якія прыводзяць да агульных зьменаў у папуляцыі.
Эвалюцыя адбываецца дзякуючы зьменам угенах, «праграмы», за якой фармуецца арганізм. Пры размнажэньні невялікія выпадковыя зьмены ў генах робяць жывы арганізм адменным ад сваіх бацькоў. Зрэдку яны дапамагаюць яму выжыць. Тады карысныя гены могуць быць перададзеныя нашчадкам ужо гэтай істоты. Навуковаятэорыя эвалюцыі тлумачыць, як гэта адбываецца, ды сочыць за роднасьцю ды паходжаньнемвідаў, што існуюць цяпер.
Існуе некалькі эвалюцыйных тэорыяў, якія тлумачаць мэханізмы, якія ляжаць у аснове эвалюцыйных працэсаў. У дадзены момант агульнапрынятай зьяўляеццасынтэтычная тэорыя эвалюцыі (СТЭ), якая зьяўляецца сынтэзам клясычнагадарвінізму йпапуляцыйнай генэтыкі[1]. СТЭ дазваляе растлумачыць сувязь матэрыялу эвалюцыі (генэтычныя мутацыі) і мэханізму эвалюцыі (натуральны адбор). У рамках СТЭ эвалюцыя вызначаецца як працэс зьмены частасьці алеляў генаў у папуляцыях арганізмаў на працягу часу, які перавышаепрацягласьць жыцьця аднаго пакаленьня.
Нягледзячы на неадназначнае ўспрыманьне тэорыі ў грамадзтве, эвалюцыя як натуральны працэс зьяўляецца цьвёрда ўсталяваным навуковым фактам, мае велізарную колькасьць доказаў і не выклікае сумнёваў у навуковай супольнасьці[2]. У той жа час асобныя аспэктытэорыяў, якія тлумачаць мэханізмы эвалюцыі, зьяўляюцца прадметам навуковых дыскусаў. Адкрыцьці ўэвалюцыйнай біялёгіі вырабілі велізарны ўплыў ня толькі на традыцыйныя вобласьці біялёгіі, але й на іншыя акадэмічныя дысцыпліны, напрыклад,антрапалёгію,псыхалёгію. Уяўленьні пра эвалюцыю сталі асновай сучасных канцэпцыяўсельскай гаспадаркі, аховы навакольнага асяродзьдзя, шырока выкарыстоўваюцца ўмэдыцыне,біятэхналёгіі й многіх іншых сацыяльна значных галінах чалавечай дзейнасьці[3].
