Мянту́з звыча́йны (па-лацінску:Lota lota) — адзіная прэснаводная рыба сямейства трасковых атраду траскападобных.
Пашыраны ў рэках і азёрахЭўразіі іПаўночнай Амэрыкі, у плыткіх прыбярэжных водахБалтыкі. УБеларусі жыве ў вадаёмах з халоднай чыстай вадой і камяністым дном, у ямах, пад берагамі. Актыўны ўвосень і зімой, летам упадае ў спячку. Народныя назвы:калека,мень,мянёк. Даўжыня да 1,7 м, маса да 32 кг (у Беларусі да 5 кг). Цела падоўжанае, акруглае, звужанае да хваста, ўкрытае вельмі дробнай луской. Сьпіна зяленаватая або аліўкава-зялёная з чорна-бурымі плямамі і палосамі. Галава шырокая, прыплюснутая. Верхняя сківіца выступае ўперад. На ніжняй сківіцы 1 вусік, 2 вусіка – ля ноздраў. Зубы шматлікія, шчацінкападобныя. Драпежнік. Прамысловае значэньне мае ўБраслаўскіх іНарачанскіх азёрах. Нерасьціцца пры блізкай да нуля тэмпэратуры вады і адкладаеікру пад ільдом. Аддае перавагу вадаёмам з камяністым дном і халоднайкрынічнай вадой[1].
Мяса белае, шчыльнае, без дробных костак, смачнае, дыетычнае (19 %бялку, 0,6 %тлушчу).Далікатэсам лічыцца вялікая тлустая пячонка ментуза (51 – 67 % тлушчу, багатагавітамінаміA іD), у некаторых краінах яе ядуць сырой. Мянтуз асабліва папулярны ўфінскай нацыянальнай кухні, дзе далікатэсам лічыцца і ікра ментуза. Вельмі смачныяюшка з ментуза, смажаны, заліўны мянтуз,пірагі з начынкай з ментуза. Увогуле, ментуза можна гатаваць яктраску.
Мянтуз сустракаецца ў басэйнахДзьвіны,Нёмана,Буга,Дняпра,Сажа іПрыпяці, а таксама наБраслаўскіх (Віцебская вобласьць) іНарачанскіх азёрах (Менская вобласьць). Дазваляецца яго лоўля з сакавіка па сьнежань[1].
Мянтуз —сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
