Кру́шавац (па-сэрбску:Крушевац) — места ўСэрбіі. Адміністрацыйны цэнтарРасынскай акругі.
Крушавац быў заснаваны ў 1371 годзе як умацаваны горад ва ўладаньні князаЛазара Хрэбелянавіча. Царква Лазарыца была пабудаваная Лазарам паміж 1375 і 1378 гадамі ўмараўскім стылі[1]. Горад згадваецца ў адным з эдыктаў Лазара ў 1387 годзе як ягоная рэзыдэнцыя, калі ён пацьвердзіў правывэнэцыянскіх купцоў на сэрбскай зямлі. Рыхтуючыся даКосаўскай бітвы 1389 году супрацьАсманскай імпэрыі, у горадзе быў збор сэрбскага войска. На месцы палаца Лазара засталіся фрагмэнты вежы ягонай жонкі княгініМіліцы, вестку аб паразе якой, паводле легенды, прынесьлі вароны з поля бітвы. Пасьля бітвы горад быў пасадам княгіні Міліцы. Тое нямногае, што засталося ад гораду Лазара ўважаецца крэпасьць Крушавац, якая ў 1979 годзе была аб’яўлена помнікам культуры выключнай значнасьці[2]. Асманскае панаваньня ў горадзе доўжылася паміж 1427 і 1833 гадамі, але намінальна да 1867 году, калі Крушавац быў сядзібай асобнага санджаку. Панаваньне туркаў было перапыненае за часамаўстрыйскай акупацыі паміж 1688—1690 і 1717—1739 гадамі.
Вялікі манумэнт, прысьвечаны сэрбам, якія загінулі ў бітве за Косава, быў вылепленыДжорджэ Яванавічам і адкрыты каралём СэрбііПэтрам I Караджарджавічам у 1904 годзе. Падрабязкам помніка, сярод іншага, ёсьць статуя вядомага сьляпога сэрбскага паэтаФіліпа Вішніча. У пачатку нямецкай акупацыі Югаславіі часткі Югаслаўскай арміі ў пад камандаваньнемДрагуціна Кесеравіча і пры падтрымцы аднаго атрада камуністаў атакавалі нямецкі гарнізон у верасьні 1941 году, але ня здолелі вызваліць горад за час чатырохдзённага бою. За часамДругой сусьветнай вайны на гары Багдала рабіліся масавыя расстрэлы патрыётаў і антыфашыстаў. Самае буйное пакараньне датуецца летам 1943 году. Цяпер на месцы расстрэлаў стаіць помнік Слабадзішта. Крушавац быў вызвалены 14 кастрычніка, калі чэтнікі і немцы разам пакінулі горад. За часам існаваньняСацыялістычнай Фэдэратыўнай Рэспублікі Югаславіі горад актыўна разбудоўваўся. Тут была пабудаваная вялікая колькасьць заводаў, а сам горад стаў адным з прамысловых цэнтраў Сэрбіі і Югаславі агуламі. На машыннабудаўнічым заводзе імя 14 кастрычніка працавала каля 7 тысяч рабочых.
