Дзікае поле,Поле — гістарычная вобласьць незаселеных тэрыторыяўЗапарожжа.
Займала тэрыторыю сучаснага Цэнтральнага Чарназем’я і частку сучаснайУкраіны (басэйны рэкСеверскі Данец,Ворскла і інш.), а таксама землі Ніжняга Прыдоньня, Сярэдняга і НіжнягаПаволжа. Тэрыторыя Дзікага поля ахоплівала акрамя дзікага стэпу вялікую частку асвоеных зямель, якія ўваходзілі ў складКурскага,Ялецкага і частковаРазанскага княстваў. Да канца XIV стагодзьдзя першыя 2 княствы спынілі сваё існаваньне, а іх цэнтры, як і іншыя навакольныя гарады, ператварыліся ў гарадзішчы.
Падчас падпісаньняУніі паміжЛітвой іПольшчай (1569) украінская Русь ўяўляла сабою бязьлюдны стэп. Былі гэта землі, якія патрабавалася засяліць і пачаць весьці на іх гаспадарку. Старасты каралеўскіх замкаў —Кіева,Белай Царквы,Канева,Чаркас і іншых, прымалі валацугаў рознага паходжаньня, а таксама сялянаў і шляхту, і асаджвалі іх у стэпах, а таксама ўжывалі пры змаганьні з татарскімі наездамі.
Асаднікі часта гінулі пры шматлікіх нападах і паходах ворагаў. Аднак сюды ўвесь час беглі сяляне, што ўцякалі з Маскоўскага княства ад паншчыны, злачынцы і іншыя шукальнікі прыгод. Галоўным повадам, дзеля чаго сюды беглі — была поўная адсутнасьць улады і кантролю.
У XIV—XVI стагодзьдзях тэрыторыя Дзікага поля ўмоўна падзелена паміжВКЛ (потымРэччу Паспалітай) і Расейскай дзяржавай. Але гэты падзел не прызнаваўся нашчадкаміЗалатой Арды (Вялікай Ардой,Крымскім ханствам), а Дзікае поле выкарыстоўвалася імі эпізадычна як качэўі (напрыклад, у 1490, 1491, 1501 гг.). Рэальнай улады над тэрыторыяй Дзікага поля ня мелі ні маскоўскі, ні літоўскі бок. Паводле дамовы 1503 году вялікая частка Дзікага поля намінальна трапіла ў склад Расейскай дзяржавы. Паступова яго памеры скарачаліся. Калі ў 1-й палове XVI ст. Дзікае поле пачыналася адразу заТулай, то ў сярэдзіне таго ж стагодзьдзя яно адсунулася да адноўленых гарадоў:Арла,Данкава,Шацку і інш. 3 1571 г. «на Полі» пачала няспынна дзейнічаць агульнадзяржаўная расейская вартавая служба, арганізатарам якой быў баярынМ. І. Варатынскі. Неўзабаве полем сталі называць тэрыторыю, на якой стаяла расейская ахова і дзейнічалі разьезды. Да канца XVI ст. былі пабудаваны ці адноўлены шэраг гарадоў (Варонеж,Ліўны,Курск,Белгарад,Ялец і інш.), а сама тэрыторыю Дзікага поля стала часткай расейскіх зямель. У нізоўяхДону пачало канцэнтравацца аўтаномнае данское казацтва. Такім чынам, напрыканцы XVI ст. тэрмін «Поле» страціў першапачатковы сэнс, але працягваў ужывацца для абазначэньня пэўнага геаграфічнага рэгіёну.
У раманеГенрыка Сянкевіча «Агнём і мячом» шмат падзеяў адбываецца на Дзікім полі.