Republika Togolesa
|
|---|
|
Motto: "Travail, Liberté, Patrie"[1] (French)"Work, Liberty, Homeland" |
|
 |
Kapitolyo
and Pinakadakulang Syudad | Lomé
6°8′N1°13′E / 6.133°N 1.217°E /6.133; 1.217Tagboan:6°8′N1°13′E / 6.133°N 1.217°E /6.133; 1.217 |
|---|
| Opisyal na mga tataramon | Pranses |
|---|
| Minimidbid nasyunal na mga tataramon | Ewe • Kabiye |
|---|
| Spoken languages | |
|---|
| Mga etnikong grupo | 99%Ewe,Kabye,Tem,Gourma, and 33 other African groups
1% European, Indian & Syro-Lebanese[2] |
|---|
| Relihiyon | |
|---|
| Demonym | Togolesa |
|---|
| Gobyerno | Unitarydominant-partypresidential republic |
|---|
| Faure Gnassingbé |
|---|
| Victoire Tomegah Dogbé |
|---|
| Lehistratura | National Assembly |
|---|
| Independencefrom theUnited Kingdom. Natugdas |
|---|
| 6 Marso 1957 |
|---|
| Togoland partitioned |
|---|
• Independensya iwinaras | 27 Abril 1960 |
|---|
| 27 Agosto 1914 |
|---|
| Area |
|---|
• Total | 56,785 km2 (21,925 sq mi) (Ika-123) |
|---|
• Tubig (%) | 4.2 |
|---|
| Populasyon |
|---|
• 2020 tantya | 8,608,444[2] (Ika-100) |
|---|
• 2010 Sensus | 6,191,155 |
|---|
• Densidad | 125.9/km2 (326.1/sq mi) (93rde) |
|---|
| GDP (PPP) | 2019 tantya |
|---|
• Kabuuhan | $14.919 bilyon |
|---|
• Per capita | $1,821[4] |
|---|
| GDP (nominal) | 2019 tantya |
|---|
• Kabuuhan | $5.592 bilyon |
|---|
• Per capita | $682[4] |
|---|
| Gini (2015) |  43.1[5]
medium |
|---|
| HDI (2019) | 0.515[6]
low · Ika-167 |
|---|
| Currency | West African CFA franc (XOF) |
|---|
| Sona nin Oras | GMT(UTC ) |
|---|
| Nagmamaneho sa | too |
|---|
| Kodang pan-apod | +228 |
|---|
| ISO 3166 code | TG |
|---|
| Internet TLD | .tg |
|---|
- Such asEwe,Mina andAja.
- Largest are theEwe, Mina,Kotokoli Tem andKabyè.
- Kadaklan Europeo, Indyano & Siryanong-Lebanes.
- Estimates for this country explicitly take into account the effects of excess mortality due to AIDS; this can result in lower life expectancy, higher infant mortality and death rates, lower population and growth rates, and changes in the distribution of population by age and sex than would otherwise be expected.
- Rankings based on 2017 figures (CIA World Factbook – "Togo")
|
AnTogo, opisyalmente,Republikang Togolesa sarong nasyon saAprikang Solnopan na napapalibotan kanGana sa solnopan,Benin sa sirangan asinBurkina Faso sa amihanan. Sa habagatan, igwang saday na pampang sa Golpo kan Guinea, na kinamumugtakan kan Lomé, kabisera kaini.An Togo may kahiwasan na 57,000 square kilometres (22,008 square miles), kaya ini na an saro sa pinakasadit na nasyon sa Aprika, na an populasyon naabot mga 8 milyon,[7] asin iyo man pati an saro sa pinakahayakpit na nasyon na may lakbang na kulang pa sa 115 km (71 mi) pag'ultan kan Gana asin kan kadulon sa sulnopan na Benin.[8]
Poon ika-11ng siglo sundo ika-16 na siglo, kun ano-anong tribu an nag'okupar sa rona' hale iba-ibang direksyon. Poon sa ika-16 na siglo abot ika-18ng siglo, an rona sa kosa kaini sarong mayor na sentro nin komersyo para sa mga Europeong nagbabakal nin mga oripon, na huli kaini nabansagan an Togo na "TheSlave Coast". Kan 1884, qnAlemanya pigdeklara an rona', kabali an presenteng Togo na protectorate na inapod nindangTogoland. Pakatapos kanIkaduwang Gerang Pankinaban, an pamomoon sa Togo nalipat sa Pransya. An Togo nakamit an independensya kaini sa Pransya kan 1960.[9][2] Kan 1967, siGnassingbé Eyadéma nag-coup d'état militar na kun saen siya nagin nang presidente nin anti-komunista, solong-partidong estado. Kataposi, si Eyadéma kan 1993 nag'atubang sa eleksyon na multi-partido, na sinasabing may mga iregularidad, alagad siya ginana an pwesto nin tolong beses. Kan siya magadan, si Eyadéma nangyari siya na an pinakahalawig na nagsirbeng lider sa historya kan modernong Aprika, na 38 anyos nagtukaw sa pwesto.[10] Kan 2005, an aki niya na siFaure Gnassingbé naelihir na presidente. An aki niya pasige pa sa pwesto hanggan ngonyan (2021).
An Togotropikal, asinsub-Saharang nasyon, kun saen an ekonomiya sarig na gayo sa agrikultura,[9] na may klima na nagtataong maray na kondisyon sa pagtanom. Manta na an tataramon opisyal Pranses,[9] dakulon na mga lenggwahe an tinataram, partikular an yaon sapamilya Gbe. An pinakadakulang denominasyon sa relihiyon iyo an mga may pagtubod na indigenous, alagad igwa man mgaKristiyano asin mgaMuslim na minoriya.[9] An Togo myembro saNasyon Unidos,Unyon Aprikano,Organisation of Islamic Cooperation,South Atlantic Peace and Cooperation Zone,Francophonie, asin saEconomic Community of West African States.
Sarongtamboan an artikulong ini. Makakatabang ka sa Wikipedia sapagpoon kaining pahina.
.svg)
