Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An Itsukushima Shrine torii sa Hiroshima Prefecture, Japan. An Torii an nagmamarka sa paglaog sa mga dambanang Shinto asin pigbibistong simbolo kan relihiyon.
AnShinto (Hapones: 神道), na inaapod man nakami-no-michi, iyo sarong relihiyon gikan saHapon. Bilang saro sa mga "Relihiyon sa Subangang Asya" manungod sa mga iskolar sa lado nin relihiyon, an mga paratubod kaini pigbibisto ini bilang taal asin pangkalibotan na relihiyon kan Hapon.[1]
An mga iskolar minsan pig-aapud an mga paratubod kan relihiyon bilang mga "Shintoista", maski ngani an mga paratubod dae man masyadong pigagamit an termino para sa sainda.[2] Mayo nin bistong sentral na awtoridad sa pagkontrol kan kahiroan, asin igwang dakulang dibersidad an yayaon sa gabos na mga paratubod.
An pagtubod sakami ("mga kagurangnan" o "espiritu") iyo pigtutubudang nagpuon sa Panahon nin Yayoi (300 BCE – 300 CE), maski ngani an kaparehong konsepto yayaon na kan patapos na Panahon nin Jomon.[3] Sa katapusan kan Panahon nin Kofun (300 to 538 CE), anBudismo luminaog sa Hapon asin sa parte naimpluwensyahan an benerasyon ninkami. Sa paagi kan impluwensya nin Budismo, an kami iyo nadepiktar nin antropomorpiko asin nailaag sa kosmolohiya nin Budismo.[3] An relihiyosong sinkretisasyoniyo naghimo sa pagtubod sa kami asin Budismo bilang dae masusuway na lado, sarong proseso na inaapod nashinbutsu-shūgō. An pinakaenot na pantradisyong nasurat manungod sa pagtubod sa kami iyo naisurat kan ika-walo na siglo, na iyo anKojiki asinNihon Shoki. Sa mga nagsunod na siglo, anshinbutsu-shūgō iyo mahihiling naman sa mga imperyal na kaharongan kan Hapon.[4]
Kan Panahon nin Meiji (1868 – 1912 CE), an mga namamayo sa Hapon pigpahale an mga impluwensya kan Budismo sa Shinto asin pigmokna an Estado nin Shinto, na iyo saindang piggamit bilang paagi sa pagmokna nin nasyunalismo asin imperyal na pagtubod.[4] An mga dambana iyo nag-abot sa iraraom kan nagdadakulang impluwensya kan gobyerno asin an emperor kan Hapon iyo pigsangat sa halangkaw na posisyon bilang kami. Sa pagkamokna kan Emperyong Hapones kan mga enot na taon kan ika-20 na siglo, an Shinto nagluwas naman sa iba pang lugar sa Subangang Asya. Pagkatapos kan pagkadaog kan Hapos saIkaduwang Gerang Pankinaban, an Shinto iyo pormal na pigsuway sa estado.[5]
Depiksyon kan torii saFushimi Inari-taisha shrine sa Kyoto
An Shinto iyo sarong politestikong na relihiyon asin nagbibirik sa mgakami ("mga kagurangnan" o "espiritu"), supernatural na entidad na pigtutubudan na nag-iistar sa gabos na bagay.[6] An sugpon sa tahaw kankami asin an natural na kinaban iyo nagtaong dalan sa Shinto para maikonsidera na animistiko asin pantestiko. An kami iyo pigsasamba sakamidana na mga damdana sa kaharongan, pampamilyang dambana, asin pampublikong dambana. An mga pampublikong mga dambana iyo pigmamanehar kan mga padre, na pig-aapud nindangkannushi, na iyo an naghihiling sa mga alay kan mga kakanon asin inomon sa ispesipikong kami na yaon sa saindang lokasyon.[6] Ini nagibo para sa mas marhay na relasyon kan mga tawo asinkami asin man makua an boot ninda.
An mga ordinaryong ritwal iyo kaiba ankagura na ritwal na mga bayle, ritwal nin pagpasa, asin mga kapiyestahan. An mga pampublikong dambana iyo nagsusuplay man nin mga relihiyosong mga paraphernalia arug kan mga agimat sa mga miyembro kan relihiyon. An Shinto dae nagpapautob nin mga ispesipikong mga moral na etikita pero pwede man ining mangyari sa mga mayor na konseptwal na pokus para mapasiguro an puridad, urog na sa mga paglinig na gibuhon arug kan ritwal na paghugas asin pagkarigos. An Shinto mayo nin sarong kagmokna o ispesipikong mga teksto nin doktrina, pero igwa man nin dibersong rango nin mga lokal asin pangrehiyonal na porma.[6]
An Shinto iyo primerong mahihiling sa Hapon, kun sain an nasyun igwang 80,000 na pampublikong dambana.[7] An Shinto may mga paratubod man sa ibang nasyun pero sa kadikit na numero sana.[8] An Shinto iyo an relihiyon sa Hapon na may pinakadakol na kaapil, an kagsunod iyo an Budismo. Maski ngani minoridad sana kan mga Hapones an may identidad na relihiyoso, kadaklan kan populasyon nagsisibot sa Shinto namatsuri asin aktibidad nin Budismo, urog na an mga kapiyestahan asin iba pang mga kasibotan.[8] Pinapahiling kaini na sa Hapones na kultura na dae kaipuhan na eksklusibo an manlainlain na pagtubod sa relihiyon. An aspeto kan Shinto iyo mahihiling man sa mga nagkapirang bagong pangrelihiyon na kahiroan sa Hapon.
Averbuch, Irit (1995).The Gods Come Dancing: A Study of the Japanese Ritual Dance of Yamabushi Kagura. Ithaca, NY: East Asia Program, Cornell University.ISBN978-1-885445-67-4.OCLC34612865.
Averbuch, Irit (1998). "Shamanic Dance in Japan: The Choreography of Possession in Kagura Performance". Asian Folklore Studies57 (2): 293–329.doi:10.2307/1178756.
Breen, John; Teeuwen, Mark (2010).A New History of Shinto. Blackwell.ISBN978-1405155168.
Breen, John; Mark Teeuwen, eds. (2000).Shintō in History: Ways of the Kami. Honolulu: Hawaii University Press.ISBN978-0-8248-2362-7.
Endress, Gerhild (1979). "On the Dramatic Tradition in Kagura: A Study of the Medieval Kehi Songs as Recorded in the Jotokubon". Asian Folklore Studies38 (1): 1–23.doi:10.2307/1177463.
Engler, Steven; Grieve, Gregory P. (2005).Historicizing "Tradition" in the Study of Religion. Walter de Gruyter, Inc. pp. 92–108.ISBN978-3110188752.
Havens, Norman (2006)."Shinto". In Paul L. Swanson; Clark Chilson.Nanzan Guide to Japanese Religions. Honolulu: University of Hawaii Press. pp. 14–37.ISBN978-0-8248-3002-1.OCLC60743247.
Herbert, Jean (1967).Shinto The Fountainhead of Japan. New York: Stein and Day.
Josephson, Jason Ānanda (2012).The Invention of Religion in Japan. Chicago: University of Chicago Press.ISBN978-0226412344.OCLC774867768.
Kamata, Tōji (2017).Myth and Deity in Japan: The Interplay of Kami and Buddhas. Tokyo: Japan Publishing Industry Foundation for Culture.ISBN978-4-916055-84-2.
Kobayashi, Kazushige; Knecht, Peter (1981). "On the Meaning of Masked Dances in Kagura". Asian Folklore Studies40 (1): 1–22.doi:10.2307/1178138.
Littleton, C. Scott (2002).Shinto: Origins, Rituals, Festivals, Spirits, Sacred Places. Oxford, NY: Oxford University Press.ISBN978-0-19-521886-2.OCLC49664424.
Nelson, John K.Enduring Identities: The Guise of Shinto in Contemporary Japan. Honolulu: University of Hawai'i Press.
Ueda, Kenji (1999). "The Concept of Kami". In John Ross Carter.The Religious Heritage of Japan: Foundations for Cross-Cultural Understanding in a Religiously Plural World. Portland, OR: Book East. pp. 65–72.ISBN978-0-9647040-4-6.OCLC44454607.
↑Kuroda, Toshio (1981). Translated by James C. Dobbins and Suzanne Gay. "Shinto in the History of Japanese Religion".Journal of Japanese Studies.7 (1): 1–21. doi:10.2307/132163. JSTOR 132163.
↑Picken, Stuart D. B. (1994).Essentials of Shinto: An Analytical Guide to Principal Teachings. Westport and London: Greenwood. ISBN978-0313264313.
↑3.03.1Hardacre, Helen (2017).Shinto: A History. Oxford: Oxford University Press. ISBN978-0-19-062171-1.
↑4.04.1Wilbur M. Fridell, "A Fresh Look at State Shintō",Journal of the American Academy of Religion 44.3 (1976), 547–561 in JSTOR; quote p. 548
↑Ueda, Kenji (1979). "Contemporary Social Change and Shinto Tradition".Japanese Journal of Religious Studies.6 (1–2): 303–327. doi:10.18874/jjrs.6.1-2.1979.303-327.
↑6.06.16.2Cali, Joseph; Dougill, John (2013).Shinto Shrines: A Guide to the Sacred Sites of Japan's Ancient Religion. Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN978-0824837136.
↑"宗教団体数,教師数及び信者数".Statistical Yearbook of Japan. Statistics Japan, Ministry of Internal Affairs and Communications. 2015. Retrieved August 25, 2015.
↑8.08.1Earhart, H. Byron (2004).Japanese Religion: Unity and Diversity (fourth ed.). Belmont, CA: Wadsworth. ISBN978-0-534-17694-5.
Chiga Yoshimi Gallery – An Tanawon kan mga Dambana asin Templo sa Nara ma iyo pigkurit ni Chiga Yoshimi
Tsubaki Grand Shrine of America – Tsubaki Grand Shrine kan America: Jinja Shinto sa North America, tangkay kan Tsubaki Grand Shrine sa Mie Japan
Heian Jingu Shrine – Heian Shrine sa Syudad nin Kyoto na pigpatindog kan 1895 sa pagkomemorar kan ika-1100 na anibersaryo sa pagbalyo kan kapitolyo kan Hapon gikan Nara pasiring sa Kyoto kan 794
Meiji JinguArchived 2014-07-18 at theWayback Machine. – Meiji Jingu Shrine sa Yoyogi, Tokyo, na nagkomemorar ki Emperor Taisho asin sa saiyang agom na si Empress Shoken
Yasukuni Jinja – Sarong dambana sa pagtaong onra sa mga Hapose na nagadan sa giyera (Ingles)
Shoin-Jinja – Shoin Shrine sa Tokyo kun sain yaon an Yoshida Shoin, sarong espiritwal na lider kan Meiji Restoration
Yushima TenjinArchived 2010-04-08 at theWayback Machine. – Sarong dambana sa Tokyo asin an Ingles na sityo—Dambana para ki Ameno-tajikaraono-mikoto asin Sugawara Michizane