Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Aspirin/Acetylsalicylic acid (ASA)
Mga pagsaladawan ninaspirin: iskeletal na pormula sagkod an bola asin istik na modelo
Anaspirin, midbid naacetylsalicylic acid (ASA), sarong bulong para sa kulog, kalintura, asin paggatok.[1] An mga ispesipikong paggatok na nabubulong kaini iyo anKawasaki disease,pericarditis, asinrheumatic fever.[1] An pagtao nin aspirin matapos an atake sa puso nakakatabang para malikayan an pagkagadan.[1] An aspirin iyo nakakatabang para malikayan an atake sa puso,ischaemic strokes, asin pagbilog nin dugo sa mga tawong halangkaw an posibilidad na magkaigwa kaini.[1] Nababawasan man an tiyansa na magkaigwa nin iba-ibang klase nin kanser partikular na ancolorectal cancer.[2] Sa kulog o kalentura, an epekto kaini mapuon pakatapos nin trenta minutos.[1] An aspirin sarongnonsteroidal anti-inflammatory drug (NSAID) asin may epekto na parehas kan ibang NSAIDs mientras pinupugulan kaini an normal na paggana kan mgaplatelets.[1]
An epekto kaini haros pagkulog nin tulak.[1] An iba pa iyo an ulser sa tulak, pagdugo asin paglala nin hika.[1] An pagdugo mas halangkaw an epekto sa mga gurang, nagiinom arak, naggamit nin ibang NSAID, o sa ibangblood thinners.[1] An aspirin dae nirerekomenda sa huring parte nin pagbados.[1] Dae man ini marerekomenda sa mga aki na may impeksyon nin huli ta halangkaw an tiyansa na magkaigwa ninReye syndrome.[1] An halangkaw na dosis kaini maresulta nin pagtanog kan mga talinga.[1]
An aspirin iyo an pinakaginagamit na bolong sa kinaban, na igwang tinatantiyang nasa 40,000 tonnes (44,000 tons) (50 hanggang 120billionpills) pagkunsumo kada taon.[3][4] Kaiba ini sa listahin kanWorld Health Organization's List of Essential Medicines.[5] Iyo man ini an bolong sa pangkagabsan.[1] Kan 2018, ini an ika-40 na nirereseta sa Estados Unidos na igwang with more than 19 milyong million preskripsyon.[6][7]
An sintesis kan aspirin iyo pigkaklasipika bilang sarong reaksyong esteripikasyon. An salicylic acid iyo pigtatrato nin acetic anhydrise, sarong deribatibo nin asido, na minakawsa nin reaksyong kimikal na minaliwat sa hydroxyl na grupo kan salicylic acid pasiring sa sarong ester na grupo (R-OH → R-OCOCH3). An prosesong ini nagmomokna nin aspirin asinasidong asetiko , na iyo pigkokonsidera na lain na produkto kan reaksyong ini. An saditon na kantidad nin asidong sulpuriko (sagkod minsan iyo asidong posporiko) iyo harus ginagamit pirmi bilang kataliko. An paaging ini iyo harus pigtutukdo sa mga pangtukdong laboratoryo.[8]
Kabubuan nin AspirinMekanismo na Acetylation nin salicylic acid
An mga pormulasyon na may halangkaw na konsentransyon nin aspirin iyo harus may parong na suka[9] huli ta an aspirin pwedeng malapa sa paagi nin hidrolisis sa mabasa-basang kondisyon, na iyo dagos nagmomokna nin mga asidong salicylic asin asetiko.[10]
↑World Health Organization (2019).World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization.hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
↑Palleros, Daniel R (2000).Experimental organic chemistry. New York: John Wiley & Sons. p. 494.ISBN978-0-471-28250-1.Unknown parameter|name-list-style= ignored (help)
↑Barrans, Richard."Aspirin aging". Newton BBS. Archived fromthe original on 18 May 2008. Retrieved8 May 2008.Unknown parameter|name-list-style= ignored (help);Unknown parameter|url-status= ignored (help)
↑"Decomposition of aspirin in the solid state in the presence of limited amounts of moisture III: Effect of temperature and a possible mechanism". Journal of Pharmaceutical Sciences77 (4): 318–21. April 1988.doi:10.1002/jps.2600770407.PMID 3379589.
