Portugal (amtli:República Portuguesa) is aeiropäischa Stoot im Westn vo da iberischn Hoibinsl. Im Westn und Sidn weads vomAtlantischn Ozean, im Ostn und Noadn voSpanien begrenzt. Zan portugiesischn Stootsgebiet ghean aa de Insln vo de Azoren undMadeira (mid Porto Santo). Westli vo da HaptstodLissabon liegtCabo da Roca, da westlichste Punkt vomeuropäischn Festland.
Da Nama Portugal kimmt vo da SiedlungCale im Noadn, wo friahra a wichtiga Hofn wor. Drum ham de Rema, wo Portugal a Tei vomremischn Reich gwen is,Portus Cale dozua gsogt. Do draus is spadaPortugal worn, und aus da Siedlung de StodPorto.
As portugiesische Festland hod vaschiedne Landschoftsforma: im Noadn is eha beagig und grea, do woxn aa de moastnlandwiatschoftlichn Gita vom Land. Im Winta kos in de Beag recht koid wern. Noch Sidn hi wead's oiwei flocha, hoaßa und drickana. Do hods nacha ehaBaam wia Eukalyptus oda Poimen, und s'kimmt im Summa regelmassi zu Woidbränd. Gonz im Sidn liagt de Algarve, a beliabts Urlaubsgebiet.
Zum Stoot ghean aa no mehrane Insln imAtlantik: d'Azoren undMadeira. Af de Azoren hods aa an greßtn Beag vo gonz Portugal, an Monte Pico (2351 m).
De Eihwohna vo Portugal han insgsomt recht oaheitli, bsundas wann mas mid sein Nochboan Spanien vagleicht. De ollagreßte Meahheit iskatholisch und spricht im Oidogportugiesisch, bloß im Noadn hods a poor Deafa wos an asturischn Dialekt ren. Auslända hods a ned so vui im Land (Portugal is ned reich gnua), und de wo do han kumman zum Groußtei eh aus ehemolign Kolonien (Brasilien,Kap Verde,Mosambik odaAngola), han aa katholisch und redn portugiesisch ois Muadasproch.
Heitzdog lem d moastn Portugiesn in da Stod, voa oim on daGstod. As Hintaland is dogeng ned so dicht bsiedlt. De greßtn Städt (2011) han:
Seit da Revolution vo1974 is Portugal a parlamentarische Republik. Da offizieje Schef is da President, wo oi fimf Joar vom Voik direkt gwejd wead. Da President hod a weng mea zan song wia inDeitschland oda inÖstareich, zum Beispui is'a da obaste Kommandant vo daArmee. Da Schef vo da Regiarung is owa daMinistapresident, dea wo wiedarum vom President ernennd wead. Dea muass owa mid de Meahheitsvahejtnisse imParlament zammapassn, des wo da President owa jedazeid aflesn ko.
As Parlament wead oi via Joar im Vahejtniswoihrecht vom Voik gwejd. D'wichtigstn Partein han d'Sozialistn (PS) und d'Sozioidemokratn (PSD) (wobei noch unsare Vahejtnisse de Sozioijistn eha Sozoodemokratn und d'Soziodemokratn eha konservativ/biagali han). Greane und Kommunistn hods aa im Parlament.
Portugal is in fimf Regiona am Festland und zwoa autonome Regiona (Azoren, Madeira) im Atlantik eihteit. D'Regiona han sejbst wieda in 28 Subregiona zalegt. Danem gibts owa aa a Eihteijung in 18 Distrikt, wo mid de Regiona ned gscheid zammapassn. Und neilich homs no a neie Gliedarung mid siem Metropooregiona, zwejf Stodkroas und via Landkroas eigfiaht.
Da portugiesische Portwein is wejdweit bekonnt. S is a Likeawein, wo voa oim zua Nochspeis drunga wead. Duachn Zuasotz vo Branntwein wiad da Gearungsprozess untabrocha und weahnd da Logarung entsteht nacha da charaktaristische Gschmock. De Rebm dafia woxn nua in am kloan Gebiet vom Dourotoi.
Aa ondane Weinsortn ham an guadn Ruaf. De siaße Version vomVinho da Madeira ausMadeira is a weng wia da spanische Sherry, da Madeirawein is owa in oin Variantn vo trockn bis siaß zan kriang. Im Land sejm wead unta ondam daVinho Verde („greana Wein“) gean drunga, wo in da Region Minho im Noadn vo Portugal obaut wead.
S Nationoidrangl vo Madeira is daPoncha (Punsch), a Cocktail aus Aguardente und Orangnsoft (mangmoi aa duach ondane Fruchtsoftln, wia Maracujasoft, easetzt). Dazua gibts aa oft Eadniss und/oda eihglegteFiseln.