Da Napoleon in seim Orbatszimma (1812)De Untaschrift vom NapoleonNapoleon-Skuiptua im Museum z Ajaccio
Napoleon Bonaparte, ois KoasaNapoleon I. (franzesischNapoléon Bonaparte odaNapoléon Ier; * 15. August 1769 z Ajaccio afKorsika oisNapoleone Buonaparte[1]; † 5. Mai 1821 z Longwood House afSt. Helena imSidatlantik) wor afranzesischa General, Stootsmo undKoasa.
Wearend daFranzesischn Revolution is da Napoleon in da Armee afgstiegn. Ea woa militearisch recht begobt. Duach Fejdzig inItalien undEgyptn is a ois Offizia populea worn. Des hod a ausgnutzt und hod am 9. Novemba 1799 duach an Stootsstreich de Mocht inFrankreich ibanomma. Vo 1799 bis 1804 wor a Easchta Konsul vo da Franzesischen Republik und nacha bis 1814 Koasa vo de Franzosn. De Stootsform wor oba koa reine Diktatur, es hod aa vui modeane bzw. plebisziteare Elemente gebm.
Duach vaschiadne Reforma, beispuisweis in da Justiz und in da Vawoitung, hod da Napoleon de stootlichn Strukturn vo Frankreich bis heit pregt. Duach sei militearische Genialitet und gschickte Außnpolitik hod a a Zeit lang an groußn Tei von Kontinentaleiropa beheascht. Dees Heilige Remische Reich hod a afglest.
Napoleon af St. Helena (ba da Goartnorbat)
Da katastrophale Ausgang vom Russlandfejdzug anno 1812 hod z guada letzt zan Stuaz vom Napoleon gfiat. Noch ana kuazn Vabannung af da InslElba is a fia 100 Dog wieda an de Mocht zruck keman. In da Schlocht ba Waterloo hod aa oba ois valuan und deshoib hod a sei Lebmsend af da InslSt. Helena (imLongwood House) in da Vabannung vabringa miassn.