Movatterモバイル変換

Эстәлеккә күсергә

3 май

Һылтанмаларҙы төҙәтергә

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

3 май
Аҙна көнө	Йәкшәмбе, Дүшәмбе, Шишәмбе, Шаршамбы, Кесаҙна, Йома һәм Шәмбе

Категория для рождений в этот период времени	Категория:3 майҙа тыуғандар
Категория смертей за этот период времени	Категория:3 майҙа вафат булғандар
3 май Викимилектә

3 май —григориан стиле буйынса йылдың 123-се (кәбисә йылында 124-се) көнө. Йыл аҙағына тиклем 242 көн ҡала.

←май→
Дш	Шш	Шр	Кс	Йм	Шб	Йш
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31
2025 йыл

Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар

Халыҡ-ара

БМО: Бөтә донъя матбуғат азатлығы көнө.
Ер:Ҡояш көнө.
- Ҡурылдай астмаһы менән көрәш көнө.
- Төркиселек көнө.
- «Уйҙағы ыңғайлыҡ өсөн» көнө.
- Өндәшмәү көнө.

Милли

АҠШ: Концерт көнө.
- Йәмәғәт радиоһы көнө.
Польша: Конституция көнө.
Япония: Конституция көнө.

Төбәк байрамдары

Ҡарасай-Черкес Республикаһы:Ҡарасай халҡының тыуған иленә ҡайтыу көнө.

Һөнәри

АҠШ:Уҡытыусылар көнө.
Рәсәй Федерацияһы: Кондитерҙар көнө.

Тарихи ваҡиғалар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

1904:АҠШ-та «Parker» ручкаһына патент алына.
1957:СССР-ҙа ҡайһы берколхоздарҙы совхозға әйләндереү тураһында ҡарар ҡабул ителә.

Был көндө тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Башҡортостан менән бәйле шәхестәр

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Шакиров Рәфҡәт Миҙхәт улы (1945), ғалим-инженер-механик, йәмәғәтсе. 1986 йылдан Үткәргес торбаларҙы, яғыулыҡ энергетика комплексы объекттарын төҙөү һәм файҙаланыу буйынса Бөтә Союз ғилми-тикшеренеү институтының (Мәскәү) генераль директоры, 1995—1999 йылдарҙа — президенты.Рәсәй Федерацияһының 3-сө саҡырылышДәүләт думаһы депутаты. Техник фәндәр докторы (1985), профессор (1991).РСФСР-ҙың (1986) һәмБашҡорт АССР-ының (1980) атҡаҙанған төҙөүсеһе, Рәсәй Федерацияһы Яғыулыҡ һәм энергетика министрлығының атҡаҙанған хеҙмәткәре (1995), СССР Газ сәнәғәте министрлығы отличнигы (1986), СССР Нефть һәм газ сәнәғәте предприятиеларын төҙөү министрлығының почётлы хеҙмәткәре (1991).Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1983),«Почёт Билдәһе» (1975) һәмДуҫлыҡ (1995) ордендары кавлеры.
Бәҙретдинов Сәлимйән Миңләхмәт улы (1950), ғалим-филолог,журналистика ветераны, яҙыусы. 1983 йылдан«Совет Башҡортостаны» һәм «Башҡортостан» гәзитенең Белорет зонаһы буйынса үҙ хәбәрсеһе, 1996 йылдан «Китап» нәшриәтенең баш мөхәррире, 1999—2015 йылдарҙа «Ватандаш» журналының баш мөхәррир урынбаҫары. 1988 йылдан СССР Журналистар союзы, 2000 йылдан Башҡортостан Яҙыусылар союзы ағзаһы. Филология фәндәре кандидаты (2010). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1990).Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия һәмУчалы районының Муса Мортазин исемендәге премияһы лауреаты (икеһе лә — 1996).

тулы исемлек

Михайлюк Татьяна Александровна (1950),йырсы,Башҡорт дәүләт опера һәм балет театрының элекке вокалсыһы,Башҡортостандың атҡаҙанған артисы. Сығышы менәнӨфө ҡалаһынан.
Хәлилов Азамат Самат улы (1970—27.05.2018), театр һәм кино актёры. 1992—2018 йылдарҙаСтәрлетамаҡ башҡорт дәүләт драма театры актёры.Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы (2000) һәмШәйехзада Бабич исемендәге йәштәр дәүләт премияһы лауреаты (2000).
Елистратов Семён Андреевич (1990),спортсы.Шорт-трек буйынса 2007 йылданРәсәй йыйылма командаһы ағзаһы. Эстафетала2014 йылғы Ҡышҡы Олимпия уйындары чемпионы.Рәсәйҙең атҡаҙанған спорт мастеры (2013). РәсәйҙеңДуҫлыҡ (2014) һәмБашҡортостан Республикаһының Салауат Юлаев (2014) ордендары кавалеры.

1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Ғабдулла Сәиди (1836—1.09.1914),башҡорт дин әһеле, ишан, мәғрифәтсе, яҙыусы һәм шағир.
Мосолов Георгий Константинович (1926—17.03.2018), хәрби хеҙмәткәр, лётчик-һынаусы, полковник, йәмәғәтсе. 1944—1966 йылдарҙа СССР Ҡораллы Көстәрендә хәрби хеҙмәттә; 1969—1973 йылдарҙа СССР-ҙың Хоккей федерацияһы рәйесе.Советтар Союзы Геройы (1960), СССР-ҙың атҡаҙанған һынаусы лётчигы (1967) һәм атҡаҙанған спорт мастеры (1965). Сығышы менәнӨфө ҡалаһынан.

тулы исемлек

Шестаков Борис Иванович (1936–21.01.2011), хормейстер, дирижёр, композитор. 1968 йылдан хәҙергеЗаһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты уҡытыусыһы, профессор. Башҡортостандың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре. Сығышы менән хәҙергеОмск өлкәһенең Называйск ҡалаһынан.
Исмәғилева Рәҡиә Әхмәтғәли ҡыҙы (1946), хеҙмәт ветераны,ауыл хужалығы алдынғыһы.Көйөргәҙе районы «Таймаҫ» совхозының элекке һауынсыһы.Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған малсыһы.
Ғәзетдинова Илһөйәр Ибраһим ҡыҙы (1951),театр актёры. 1982 йылдан СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы. 1972 йылданМәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры актёры.Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған (2003),Башҡортостан (1990) һәмТатарстан (1997) Республикаларының халыҡ артисы. Мәжит Ғафури исемендәге премия лауреаты.Халыҡтар дуҫлығы ордены кавалеры.

2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Билалова Любовь Васильевна (1957), хеҙмәт ветераны. 1977—2013 йылдарҙаСибай район-ара электр элемтәһе узелының өлкән электромеханигы.Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған элемтәсеһе (2011). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңБаймаҡ районы Ишей ауылынан.
Ғәбитов Азат Исмәғил улы (1962),ғалим-инженер-төҙөүсе. 1984 йылданӨфө нефть институты һәмӨфө дәүләт нефть техник университеты уҡытыусыһы. Техник фәндәр докторы (1998), профессор(2002). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2006).

3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Кузнецов Анатолий Васильевич (1923—??) —инженер,сәнәғәт,партия органдары һәмфәнни өлкә хеҙмәткәре, йәмәғәтсе.Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1957 йылданӨфөләге «Электроаппарат» заводы директоры, 1961 йылданКПСС-тың Башҡортостан өлкә комитетының, 1988—1991 йылдарҙаБашҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының бүлек мөдире.Башҡорт АССР-ының ун икенсе саҡырылыш (1990—1993)Юғары Советы депутаты.Октябрь Революцияһы, 1-се дәрәжәВатан һуғышы,Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ,Халыҡтар Дуҫлығы һәм«Почёт Билдәһе» ордендары кавалеры.
Һибәтуллин Ирмөхәмәт Мырҙағәли улы (1943), табип-невролог,педагог. 1971 йылданСибай медицина училищеһыуҡытыусыһы, 1972—1976 йылдарҙа — директоры, бер үк ваҡытта 1971 йылдан Сибай ҡала дауаханаһы табибы, 1978 йылдан — баш табип урынбаҫары, 1994—2012 йылдарҙа ҡан алыу-биреү бүлеге мөдире.Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (2003) һәм һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2002),Рәсәйҙең почётлы доноры (2002). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыБаймаҡ районының Ниғәмәт ауылынан.

тулы исемлек

Зөбәйеров Марат Ғәләнур улы (1948),ғалим-тарихсы. 1993 йылданБашҡорт дәүләт университеты һәмӨфө фән һәм технологиялар университетының Хоҡуҡ институты уҡытыусыһы. Тарих фәндәре кандидаты (1983), доцент. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңАуырғазы районынан.
Кокорина Тамара Павловна (1953), инженер-химик. 1996—2008 йылдарҙаБүребай тау-байыҡтырыу комбинатының химик лаборатория лаборанты. Рәсәйҙең почётлы химигы (2002). Сығышы менән ошо ауылдан.
Матвеев Александр Сергеевич (1958),музыкант, педагог. 1981 йылдан хәҙергеСалауат музыка колледжы уҡытыусыһы, эстрада оркестрының етәксеһе һәм дирижёры; Ҡалагимны музыкаһын аранжировкалаусы (1998). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1999). Сығышы менәнСтәрлетамаҡ ҡалаһынан.
Сысолятин Игорь Владимирович (1958),муниципаль орган хеҙмәткәре.Өфө ҡалаһы ҡала округы хакимиәте ҡулланыусылар баҙары идаралығының йәмәғәт туҡланыу бүлеге мөдире. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған сауҙа хеҙмәткәре (2013).
Мәүлетдинов Марат Рөстәм улы (1998),спортсы.Кикбоксинг буйынса спорт мастерлығына кандидат (2014). Рәсәй (2009) һәм ике тапҡыр Башҡортостан (2012, 2013) чемпионы. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыӘбйәлил районының Сиҙәм ауылынан.

4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Точисский Павел Варфоломеевич (1864—10.07.1918),дворян.Рәсәй империяһындағы революцион хәрәкәттә ҡатнашыусы,Совет Рәсәйенең дәүләт һәмпартия органдары хеҙмәткәре. 1898 йылданРСДРП ағзаһы. 1918 йылдың мартынанБелореттың Хәрби‑революцион комитеты һәм РКП(б)-ның ҡала комитеты рәйесе, Белорет округының хәрби комиссары.
Шиманов Николай Степанович (1919—2.06.1988),гистолог-ғалим.Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1955 йылданБашҡорт дәүләт медицина институты уҡытыусыһы, бер үк ваҡытта 1958—1961 йылдарҙафәнни эштәр буйынса проректор; 1955 йылданК. А. Тимирязев исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия институтының гистология кафедраһы мөдире.Биология фәндәре докторы (1954), профессор (1954). Ике 2-се дәрәжәВатан һуғышы ордены кавалеры (1949, 1985). Сығышы менән хәҙергеТатарстан Республикаһының Быуа районы Ҡырлаңғы ауылынан.

тулы исемлек

Фәррәхетдинов Рауил Ғоссаметдин улы (1939),инженер, йәмәғәтсе. 1971 йылдан «Башмебельбыт» предприятиеһының баш инженер урынбаҫары, баш инженеры, директоры; артабан Өфө мебель етештереү фабрикаһының генераль директоры.Башҡорт АССР-ының 9-сы (1975—1980) һәм 12-се саҡырылыш (1990—1993)Юғары Советы депутаты һәм халыҡҡа көнкүреш хеҙмәте күрһәтеү өлкәһенең атҡаҙанған хеҙмәткәре.Почёт ордены кавалеры (1990).
Ғилметдинов Айҙар Рәшит улы (1974), хирург-ғалим. 2001 йылданБашҡорт дәүләт медицина университеты уҡытыусыһы.Медицина фәндәре докторы (2007), профессор (2007). Сығышы менәнӨфө ҡалаһынан.
Субушев Илгиз Әхүәс улы (1974),агроном,ауыл хужалығы һәммуниципаль орган хеҙмәткәре. 2009 йылдан Балтассорт һынау участкаһы директоры. 2017 йылданБалтас район хакимиәте башлығы.Салауат Юлаев ордены кавалеры (2023). Сығышы менән ошо райондыңКөнтүгеш ауылынан.
Хәбибов Руслан Таһир улы (1974), механик-техник, социаль эш белгесе,мәғариф, муниципаль һәм дәүләт органдары хеҙмәткәре. 2014 йылдан Башҡортостан Республикаһының йәштәр сәйәсәте һәм спорт министры урынбаҫары, 2018 йылдан министры; 2021 йылдан —спорт министры.Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған физик культура хеҙмәткәре (2024), Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы. Сығышы менәнҺамар ҡалаһынан.

Дөйөм исемлек

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

3 майҙа тыуғандар

1740:Михельсон Иван Иванович,Рәсәй империяһының хәрби эшмәкәре, кавалерия генералы.
1860: Джон Скотт Холдейн,Шотландия физиологы, тын алыуҙы тикшереп-өйрәнеүгә арналған хеҙмәттәр авторы.

тулы исемлек

1870: Александр Бенуа, Рәсәй империяһы рәссамы.
1900: Фёдор Никитин,СССР-ҙың театр һәм кино актёры,РСФСР-ҙың халыҡ артисы (1969).
1900: Николай Яковченко, СССР-ҙың театр һәм кино актёры,Украина ССР-ының халыҡ артисы (1970).
1905: Мари Глори,Франция актрисаһы.
1910: Елена Юнгер, СССР актрисаһы, РСФСР-ҙың халыҡ артисы (1957).
1941:Нона Гаприндашвили, СССР һәмГрузия шахматсыһы, бишенседонъя чемпионы.
1950: Мэри Хопкин,Бөйөк Британия йырсыһы, йырҙар авторы.
1965: Михаил Прохоров,Рәсәй бизнесмены,сәйәсмән.
1985: Данила Козловский, Рәсәйҙең театр һәм кино актёры, «Алтын бөркөт» һәм «Ника» премиялары лауреаты.

Был көндө вафат булғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

3 майҙа вафат булғандар

Йыл көндәре

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Ай һәм көндәр
Ғинуар	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Февраль	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
Март	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Апрель	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Май	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Июнь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Июль	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Август	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Сентябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Октябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Ноябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Декабрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Ай исемдәре
Һыуығай (ғинуар) Шаҡай (февраль) Буранай (март) Алағарай (апрель) Һабанай (май) Һөтай (июнь) Майай (июль) Урағай (август) Һарысай (сентябрь) Ҡарасай (октябрь) Ҡырпағай (ноябрь) Аҡъюлай (декабрь)

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=3_май&oldid=1272183» битенән алынған

Категориялар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp