Movatterモバイル変換

Эстәлеккә күсергә

22 ноябрь

Һылтанмаларҙы төҙәтергә

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

22 ноябрь
Аҙна көнө	Йәкшәмбе, Дүшәмбе, Шишәмбе, Шаршамбы, Кесаҙна, Йома һәм Шәмбе
22 ноябрь Викимилектә

22 ноябрь —григориан стиле буйынса йылдың 326-сы көнө (кәбисә йылында 327-се). Йыл тамамланыуға 39 көн ҡала.

←ноябрь→
Дш	Шш	Шр	Кс	Йм	Шб	Йш
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30
2025 йыл

Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар

Халыҡ-ара

БМО:Бөтә донъя улдар көнө.
- Музыка көнө.

Милли

АҠШ: Көс ҡулланыуға ҡаршы көрәш көнө.
Албания:Алфавит көнө.
Испания: Музыка көнө.
Канада:Торлаҡ стратегияһы көнө.
Ливан: Бойондороҡһоҙлоҡ көнө.
Рәсәй Федерацияһы:Һүҙлектәр һәмэнциклопедиялар көнө.
Сингапур: Оләсәй һәм олатайҙар көнө.
Япония: Яҡшығаилә парҙары көнө

Һөнәри

Коста-Рика:Уҡытыусылар көнө.
Ҡырғыҙстан: Прокуратура хеҙмәткәрҙәре көнө.
Рәсәй Федерацияһы:Психологтар көнө.
- Канифоль менән эшләүселәр көнө.
Әзербайжан: Юстиция хеҙмәткәрҙәре көнө.
Әрмәнстан:Банк хеҙмәткәрҙәре көнө.

Тарихи ваҡиғалар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

1497:Португалия диңгеҙ сәйхәтсеһеВаско да Гама Изге өмөт моронон урап уҙа.
1906:Рәсәй империяһында Пётр Столыпиндың аграр реформаһы тормошҡа ашырыла башлай.

тулы исемлек

1918:Польшала республика иғлан ителә.
1960:Мәскәүҙе түңәрәкләп урап үтеүсе автомобиль юлының беренсе сираты файҙаланыуға тапшырыла.
1960: Запорожье автомобиль заводында тәүге «Запорожец» еңел автомобиле эшләп сығарыла.
1975: «Белорет — Шишмә» тимер юлы файҙаланыуға тапшырыла.
1993:Өфө нефть институты Өфө дәүләт нефть техник университеты итеп үҙгәртелә.

Был көндө тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Башҡортостан менән бәйле шәхестәр

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Солтанова Линера Байраҡ ҡыҙы (1960), ғалим-философ. 1994 йылданБашҡорт дәүләт аграр университеты, 1997 йылдан —Өфө дәүләт нефть техник университеты, 2005 йылдан —Башҡорт дәүләт университеты уҡытыусыһы.Философия фәндәре докторы (2005). Сығышы менәнСвердловск ҡалаһынан.

1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Сыртланова-Шляхтина Елизавета Александровна (1881—11.12.1961),театр актёры, режиссёр,тәржемәсе. 1931 йылдан хәҙергеАрыҫлан Мөбәрәков исемендәге Сибай башҡорт драма театры, 1933—1938 йылдарҙа хәҙергеСалауат башҡорт дәүләт драма театры режиссёры, 1939—1948 йылдарҙа хәҙергеМәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры музейы мөдире.Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған артисы (1943).
Пономарёв Олег Александрович (1936), юғары мәктәп һәмфән ветераны,ғалим-физик. 1968 йылданСССР Фәндәр академияһы Башҡортостан филиалының Химия институты ғилми хеҙмәкәре, 1980—1999 йылдарҙа — Молекулалар һәм кристалдар физикаһы институтының лаборатория мөдире. Физика-математика фәндәре докторы (1990), профессор (1993).Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997). Сығышы менәнСиләбе ҡалаһынан.

тулы исемлек

Ҡунафин Ғиниәтулла Сафиулла улы (1946), фән һәм юғары мәктәп ветераны, ғалим-әҙәбиәт белгесе. 1981 йылданБашҡорт дәүләт университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1986 йылдан филология факультетының декан урынбаҫары, 1990 йылдан — башҡорт филологияһы һәмжурналистика факультеты деканы, 2000 йылдан — 20-се быуатҡа тиклемгебашҡорт әҙәбиәте кафедраһы, 2013 йылдан — башҡорт әҙәбиәте, фольклоры һәм мәҙәниәте кафедраһы мөдире, бер үк ваҡытта 2012—2016 йылдарҙаБашҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының гуманитар фәндәр бүлегенең академик секретары. 1990 йылданСССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының мөхбир ағзаһы (2012), Халыҡ-ара төрки академияһы академигы. Филология фәндәре докторы (1998), профессор (1999). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2009) һәм атҡаҙанған халыҡ мәғарифы хеҙмәткәре (1997),Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2006).Салауат Юлаев ордены кавалеры (2019).Жәлил Кейекбаев (2001),Мәжит Ғафури (2010) һәмМөхәмәтсәлим Өмөтбаев (2011, 2013) исемендәге премиялар лауреаты.
Шафиҡова Вера Глебовна (1956), комсомол,партия, муниципаль хеҙмәт һәм дәүләт органдары ветераны. 1980 йылдан ВЛКСМ-дыңНефтекама ҡала комитетының беренсе секретары; 1986 йылдан КПСС-тың ҡала комитеты инструкторы; 1990 йылдан ҡала мэры һәм ҡала хакимиәте башлығы урынбаҫары; 1999—2016 йылдарҙа — Дәүләт теркәүе, кадастр һәм картография федераль хеҙмәтенең Башҡортостан буйынса идаралығының Нефтекама ҡалаһындағы муниципаль-ара бүлеге начальнигы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған юрисы (2016). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңДүртөйлө районы Ореховка ауылынан (1970-се йылдарҙа бөткән).
Мостафина Дилбәр Радик ҡыҙы (1961),педагог, муниципаль хеҙмәткәр. 2005 йылданИшембай район хакимиәтенең мәғариф бүлеге начальнигы, 2007—2010 йылдарҙа — Ишембай район хакимиәте башлығының социаль мәсьәләләр буйынса урынбаҫары; 2012 йылданСалауат ҡала хакимиәте башлығының социаль мәсьәләләр буйынса урынбаҫары. Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (1998), Рәсәй Федерацияһының почётлы дөйөм белем биреү хеҙмәткәре (2006). Башҡортостан Республикаһының (2016) һәм Рәсәй Федерацияһының (2017) иң яҡшы муниципаль хеҙмәткәре. Сығышы менәнИшембай ҡалаһынан.

2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Филимонов Александр Николаевич (1927—17.08.1999),инженер,нефтсе. 1956 йылдан «Туймазабурнефть» тресының быраулаусы ярҙамсыһы, 1957 йылдан өлкән инженер, 1958 йылдан — профсоюз комитеты рәйесе, 1963 йылдан — 1-се быраулау контораһының цех начальнигы; 1964 йылдан «Тюменнефтегазразведка» берекмәһенең «Сургутбурнефть» тресы Усть—Балык быраулау контораһы директоры; 1971 йылдан —Нефтеюганск быраулау эштәре идаралығы директоры; 1977 йылдан «Урайнефтегаз» производство берекмәһенең генераль директоры; 1982—1987 йылдарҙа «Юганскнефтеспецстрой» тресы идарасыһы.Социалистик Хеҙмәт Геройы (1971).СССР-ҙың нефть сәнәғәте отличнигы (1968) һәм почётлы нефтсеһе (1970). Сығышы менәнСтәрлетамаҡ ҡалаһынан.
Зәйнетдинов Энгель Әхмәт улы (1937),ғалим-иҡтисадсы, нефтсе-геолог, тыуған яҡты өйрәнеүсе,журналист. 1960—1995 йылдарҙа«Башнефть» берекмәһенең яуаплы хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1987—1992 йылдарҙа — генераль директор урынбаҫары. «Башкирская нефть» тарихи-иҡтисади йыйынтығын төҙөүсе. 2011 йылданБашҡортостан Республикаһының Журналистар союзы ағзаһы. Иҡтисад фәндәре кандидаты (1975).Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған иҡтисадсыһы (1982).Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәтенең Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премияһы лауреаты (2018).

тулы исемлек

Зюзюлькин Георгий Семёнович (1937), инженер-геолог. 1965—1999 йылдарҙа «Саҡмағошнефть» нефть һәм газ сығарыу идаралығының өлкән инженер-геологы, бүлек начальнигы урынбаҫары һәм геология бүлеге начальнигы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған геологы (1997), СССР-ҙың нефть сәнәғәте отличнигы (1987). Сығышы менәнГрозный ҡалаһынан.
Немкова Татьяна Ивановна (1937—9.03.2012), канатсы,педагог, йәмәғәтсе. 1956 йылданБелорет металлургия комбинатының арҡан ишеү машинисы, 1981—1992 йылдарҙа Белореттағы 25-се һөнәрселек училищеһының производствоға өйрәтеү мастеры. Башҡорт АССР-ының 7-се саҡырылыш (1967—1971)Юғары Советы депутаты.КПСС-тың 24-съезы делегаты.Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1971), 1-се (1986), 2-се (1981), 3-сө (1975) дәрәжәХеҙмәт даны ордендары кавалеры.
Рысаев Дамир Ринат улы (1997),спортсы, шашкасы.Рәсәй гроссмейстеры, халыҡ-ара мастер. Дүрт тапҡырдонъя һәм дүрт тапҡырЕвропа чемпионы.

3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Громыков Михаил Петрович (1923—?),нефтсе.Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1950—1989 йылдарҙаИшембай быраулау эштәре идаралығы дизелсыһы, өлкән дизелсыһы һәм машинист-дизелсыһы, рационализатор. 2-се дәрәжәВатан һуғышы ордены кавалеры (1985). Сығышы менән хәҙергеБашҡортостан Республикаһының Архангел районы Николаевка ауылынан.
Самсонов Михаил Петрович (1928—?),геолог. 1950 йылданТуймазы геология-эҙләү контораһы коллекторы, өлкән геологы, 1962—1989 йылдарҙа — өлкән геологы, тематик партия начальнигы, геология бүлеге начальнигы; 1960—1962 йылдарҙаБәләбәй геология-эҙләү контораһы геологы һәм өлкән геологы.Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған геологы. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңДәүләкән районы Покровка ауылынан.

тулы исемлек

Аллағолов Фәнил Ниғмәт улы (1948),педагог,баянсы-музыкант. 1971 йылданХәйбулла районы Аҡъяр уртамәктәбе уҡытыусыһы. 1976—2011 йылдарҙа Балалар ижад йорто директоры. Башҡорт АССР-ның атҡаҙанғанмәҙәниәт хеҙмәткәре (1990),РСФСР-ҙың халыҡмәғарифы отличнигы (1987). Сығышы менән ошо райондыңБүребай ауылынан.
Йомағужина Нәркәс Әхәт ҡыҙы (1983—7.01.2023),театр артисы. 2006 йылданСалауат башҡорт дәүләт драма театры актёры.Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы (2021). «Иң яҡшы йыл актёры» (2008, 2014). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңБаймаҡ районы Ҡолсора ауылынан.

4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Задорнов Николай Павлович (1909—18.09.1992), руссовет яҙыусыһы. 1935—1937 йылдарҙаБашҡортостанда йәшәй һәм эшләй: «Белорецкий рабочий» гәзитенең хеҙмәткәре, 1936 йылдан «Красная Башкирия» (хәҙерге«Республика Башкортостан») гәзитенең үҙ хәбәрсеһе була. XIX быуаттың 60-сы йылдарындаБелорет заводында булған реаль ваҡиғаларҙы сағылдырған «Мәғәсүм менән Гурьяныч» («Могусюмка и Гурьяныч»; 1956) исемле повесть авторы. Латвия ССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт эшмәкәре (1969). Сталин премияһы лауреаты (1952). Сығышы менәнПенза ҡалаһынан.
Буслаев Юрий Александрович (1929—16.02.2001), ғалим-химик неорганик, юғары мәктәп эшмәкәре. СССР Фәндәр академияһы (1984), Рәсәй Фәндәр академияһы (1991) һәмБашҡортостан Фәндәр академияһының почётлы академигы (1991). Химия фәндәре докторы (1960), профессор (1975). Ике тапҡыр СССР-ҙың Дәүләт премияһы (1976, 1986), Л. А. Чугаев исемендәге премия (1985) лауреаты. СССР-ҙыңХеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1975),Халыҡтар Дуҫлығы (1979),Почёт Билдәһе» (1967) ордендары һәмРәсәй Федерацияһының Почёт (1999) ордены кавалеры. Сығышы менән хәҙергеҺамар өлкәһенең Сызрань ҡалаһынан.

тулы исемлек

Глухарёв Иван Александрович (1929—22.11.2013), хеҙмәт алдынғыһы. 1981—1990 йылдарҙаКушнаренко районы «Кушнаренко» совхозының баш агрономы.Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре (1993). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңБаҡалы районы Буғабаш ауылынан.
Ғимранов Эрнст Ғайса улы (1939), ғалим-инженер-механик. 1965 йылданӨфө авиация институты һәмӨфө дәүләт авиация техник университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1988—1995 йылдарҙа авиация двигателдәре факультеты деканы. Техник фәндәр докторы (1990), профессор (1992), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған халыҡ мәғарифы хеҙмәткәре (1992). Сығышы менәнӨфө ҡалаһынан.
Дәүләтбаева Рәйсә Ғөбәйҙулла ҡыҙы (1939), ғалим-педагог-методист. 2005 йылданМ. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университетының Башҡортостан Республикаһының дәүләт телдәрен өйрәнеү буйынса лингвометодик үҙәге директоры, бер үк ваҡытта 2010—2012 йылдарҙа башҡорт теле һәм уны уҡытыу методикаһы кафедраһы мөдире вазифаһын башҡарыусы. Педагогия фәндәре докторы (2011). РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1984).
Катаев Николай Анатольевич (1939), ғалим-хоҡуҡ белгесе, эске эштәр органдары ветераны, юғары мәктәп эшмәкәре. 1988—1996 йылдарҙа СССР, артабан Рәсәй Эске эштәр министрлығыныңӨфө юридик институты начальнигы. Отставкалағы эске хеҙмәт генерал-майоры (1992). Юридик фәндәр докторы (2004), профессор (1994).Башҡорт АССР-ының 12-се саҡырылыш Юғары Советы (1990—1993) депутаты. Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған юғары мәктәп хеҙмәткәре (2010), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған юрисы (1993).Салауат Юлаев ордены кавалеры (2014). Сығышы менән хәҙергеВологда өлкәһенең Сокол ҡалаһынан.
Малышев Николай Иванович (1949), хәрби хеҙмәткәр, 1992—1993 йылдарҙаӨфө юғары хәрби авиация лётчиктар училищеһы уҡытыусыһы.Афғанстандағы хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнашҡан осоусы. Отставкалағы полковник.Советтар Союзы Геройы (1987). Сығышы менән хәҙергеАмур өлкәһенең Сағур ауылынан.

Дөйөм исемлек

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

22 ноябрҙә тыуғандар

1801:Владимир Даль,Рәсәй империяһы ғалимы,яҙыусы һәм лексикограф.
1890:Шарль де Голль,Франция сәйәсмәне, генерал.

тулы исемлек

1916:Греку Михаил Григорьевич,СССР рәссамы.
1934: Анатолий Поперечный, СССР һәмРәсәй шағиры, йыр текстары авторы.
1939: Михаил Полторанин, СССР һәм Рәсәй журналиси, дәүләт эшмәкәре.
1943: Билли Джин Кинг,АҠШ тенниссыһы.

Был көндө вафат булғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

22 ноябрҙә вафат булғандар

1916:Джек Лондон,АҠШ яҙыусыһы.

Йыл көндәре

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Ай һәм көндәр
Ғинуар	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Февраль	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
Март	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Апрель	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Май	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Июнь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Июль	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Август	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Сентябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Октябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Ноябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Декабрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Ай исемдәре
Һыуығай (ғинуар) Шаҡай (февраль) Буранай (март) Алағарай (апрель) Һабанай (май) Һөтай (июнь) Майай (июль) Урағай (август) Һарысай (сентябрь) Ҡарасай (октябрь) Ҡырпағай (ноябрь) Аҡъюлай (декабрь)

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=22_ноябрь&oldid=1261103» битенән алынған

Категориялар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp