Movatterモバイル変換

Эстәлеккә күсергә

21 май

Һылтанмаларҙы төҙәтергә

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

21 май
Аҙна көнө	Йәкшәмбе, Дүшәмбе, Шишәмбе, Шаршамбы, Кесаҙна, Йома һәм Шәмбе

Категория для рождений в этот период времени	Категория:21 майҙа тыуғандар
Категория смертей за этот период времени	Категория:21 майҙа вафат булғандар
21 май Викимилектә

21 май —григориан стиле буйынса йылдың 141-се (кәбисә йылында 142-се) көнө. Йыл аҙағына тиклем 224 көн ҡала.

←май→
Дш	Шш	Шр	Кс	Йм	Шб	Йш
			1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31
2025 йыл

Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар

Халыҡ-ара

БМО:Сәй көнө.
Ер:Йыһан көнө.
- Үҫеш һәм диалог хаҡына мәҙәни төрлөлөк көнө.
Медитация көнө.
Муза һәм илһам көнө.
Роза сәскәһе көнө.
Скандинавса йөрөү көнө.
Скрипка көнө.

Милли

АҠШ: «Күберәкемеш-еләк һәмйәшелсә ашағыҙ» көнө.
- Йөҙөргә өйрәтеү көнө.
Венгрия: Патриоттар һәм хәрбиҙәр көнө.
КХДР: Ирле-ҡатынлылар көнө.
Рәсәй Федерацияһы:Тымыҡ океан флоты көнө.
- Эшһеҙлектән һаҡлау-һаҡланыу көнө.
Черногория: Бойондороҡһоҙлоҡ көнө.
Һиндостан: Терроризм менән көрәш көнө.

Төбәк байрамдары

Мәскәү: Ҡала парктары көнө.

Һөнәри

АҠШ: Ҡораллы көстәр көнө.
Официанттар көнө.
Ҡаҙағстан:Мәҙәниәт һәмсәнғәт хеҙмәткәрҙәре көнө.
Рәсәй Федерацияһы: Техник инвентарлаштырыу хеҙмәткәрҙәре көнө.
- Полярниктар көнө.
- Хәрбитәржемәсе көнө.
Украина:Фән көнө.

Тарихи ваҡиғалар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

1712:Санкт-Петербург Рәсәй империяһының баш ҡалаһы итеп иғлан ителә.
1724: Сенат «Башҡорттарға ҡурсаулы урмандарҙы ҡырҡмау тураһында» тигән указ сығара, уға ярашлыБашҡортостан урмандары ҡаҙнаныҡы тип иғлан ителә.

тулы исемлек

1799:Өфө тирәһендә ауырлығы 2 фунтҡа (819 грамға) тиклем барып еткән боҙборсаҡ яуа.
1853:Лондонда донъялағы тәүге аквариум халыҡҡа күрһәтелә.
1904:Парижда Халыҡ-ара футбол федерацияһы (ФИФА) ойошторола.
1935: Өфө ҡалаһының хәҙерге «Горзеленхоз» муниципаль унитар предприятияһы эш башлай.
1969:СССР-ҙың хәрби-транспортсамолёты «Ан-26» тәүге осош яһай.

Был көндө тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Башҡортостан менән бәйле шәхестәр

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Йосопов Ғайса Ғәлиәкбәр улы (1905—19.08.1941),шағир һәм публицист,1939—1940 йылдарҙағы совет-фин һуғышында ҡатнашҡан һәмБөйөк Ватан һуғышында һәләк булған хәрби табип.В. И. Чапаевҡа һәм уның дивизияһына арнап Һамарҙа ҡуйылған монументтағы бер яугир образының тәүһыны (прототибы).
Абдуллин Рәүеф Әхәт улы (1935), ғалим-нефтсе, йәмәғәт эшмәкәре. 1985 йылдан хәҙерге И. М. Губкин исемендәге Рәсәй нефть һәм газ университетының (Мәскәү) лаборатория мөдире, ғилми етәксеһе. 1991—2002 йылдарҙа Мәскәү ҡалаһындағы «Башҡортостан» йәмғиәтенең совет рәйесе һәм 1995—2002 йылдарҙаБөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы (конгресы) башҡарма комитетының бюро ағзаһы. Техник фәндәр кандидаты (1971).Рәсәй Федерацияһының почётлы нефтсеһе (1995).

тулы исемлек

Абайҙуллин Ишморат Ғәйфулла улы (1955—2001),Башҡорт АССР-ының ун икенсе саҡырылыш (1991—1995)Юғары Советының халыҡ депутаты һәмБашҡортостан Республикаһының беренсе саҡырылыш (1995—1999) Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты.
Вәлиева Гөлнара Ҡәүи ҡыҙы (1965), китапханасы, йәмәғәтсе. 2015 йылданЯңауыл районының «Биләмә-ара мәҙәни-ял итеү үҙәге» муниципаль автономиялы мәҙәниәт учреждениеһы директорының халыҡҡа китапхана хеҙмәте күрһәтеү буйынса урынбаҫары, 2012 йылдан район башҡорттары ҡоролтайының башҡарма комитет ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2015).
Крецул Олег Васильевич (1975),спортсы. 2001 йылдандзюдо буйынсаРәсәйҙең йыйылма командаһы ағзаһы һәм Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2001), Рәсәйҙең атҡаҙанған спорт мастеры (2003). Күреү буйынса инвалидтар араһындаПаралимпия уйындары чемпионы (2008) һәм көмөш призёры (2004),донъя чемпионы (2002—2003, 2007, 2010), Донъя кубогын яулаусы (2001),Европа (2001, 2005, 2009) һәм Рәсәй (2001—2006) чемпионы, донъя (2006) һәм Европа (2007, 2011) чемпионаттарының көмөш призёры.Дуҫлыҡ (2009) ордены, 2-се дәрәжә «Ватан алдында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн» ордены миҙалы (2006), Башҡортостан РеспубликаһыныңХалыҡтар дуҫлығы (2008) һәмСалауат Юлаев (2004) ордендары кавалеры. Сығышы менәнКишинёв ҡалаһынан.

1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Зайцева Елена Ивановна (1921—3.10.2005),ғалим-терапевт, йәмәғәтсе. 1953 йылдан Смоленск дәүләт медицина институты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1960—1992 йылдарҙа эске ауырыуҙар пропедевтикаһы кафедраһы мөдире. Ете саҡырылыш ҡала Советы депутаты. Медицина фәндәре докторы (1958), профессор (1960).Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997),Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры,Смоленск ҡалаһының почётлы гражданы (1996). Сығышы менәнБөрө ҡалаһынан.
Мосиевич Борис Михайлович (1921—28.03.1981), тренер,спорт өлкәһе эшмәкәре.Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1947 йылданБашҡорт АССР-ы Халыҡ Комиссарҙары Советы ҡарамағындағы Физик культура һәм спорт эштәре комитеты уҡыу-спорт бүлегенең өлкән инспекторы, 1952 йылдан — «Спартак» ДСО-һыныңБашҡортостан өлкә советы, 1963—1964 йылдарҙа — «Локомотив» ДСО-һының, бер үк ваҡытта 1947 йылданБАССР Юғары спорт оҫталығы мәктәбенең ауыр атлетика буйынса тренеры. 1965—1981 йылдарҙа Башҡортостан Ауыр атлетика федерацияһы рәйесе.Ауыр атлетика буйынсаРСФСР-ҙың атҡаҙанған тренеры (1961) һәмБөтә Союз категорияһындағы судья (1956).

тулы исемлек

Бикмөхәмәтов Шәүҡәт Миңнулла улы (1946—15.05.2008),педагог, хор дирижёры, йәмәғәтсе. 1971 йылдан хәҙергеЗаһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты, 1999 йылдан —Башҡорт дәүләт педагогия институты һәмМ. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты уҡытыусыһы. 1985—1989 йылдарҙа — Башҡортостан хор капеллаһының, 1993—1996 йылдарҙаБашҡортостан Республикаһы Музыка йәмғиәте камера хорының художество етәксеһе һәм баш дирижёры. 1987—2008 йылдарҙа Башҡортостан Музыкаль йәмғиәт идараһы рәйесе. Әбйәлил башҡорт халыҡ хорын ойоштороусы.Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1980). Сығышы менәнБәләбәй ҡалаһынан.
Корнев Николай Константинович (1951), спорт ветераны. 1972—1989 йылдарҙа мотоспорт буйынсаСССР йыйылма командаһы ағзаһы. Төрлө кимәл боҙҙағы мотоуҙыштарҙың күп тапҡырҙар чемпионы һәм призёры. СССР-ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1985). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңИглин районы Иглин ауылынан.

2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Алехин Тихон Егорович (1913—27.05.1970), ауыл хужалығы хеҙмәткәре,Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1943—1951 йылдарҙаДәүләкән МТС-ының трактор бригадаһы бригадиры,Социалистик Хеҙмәт Геройы (1948).
Соколов Николай Васильевич (Сталин премияһы лауреаты) (1918—29.01.1994), инженер-электрохимик, 1941 йылданБелорет металлургия комбинатының етәксе хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1969—1972 йылдарҙа предприятиеның баш инженеры. Техник фәндәр кандидаты (1958).СССР-ҙың Дәүләт премияһы лауреаты (1952).Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1966) һәм«Почёт Билдәһе» (1969) ордендары кавалеры. Сығышы менән Тверь губернаһынан.
Мөхәмәхужина Рәйҙә Мождабин ҡыҙы (1948), педагог, урындағы совет органдары хеҙмәткәре, йәмәғәтсе. 1967—2006 йылдарҙаӘбйәлил районы Рәхмәт мәктәбе уҡытыусыһы, 1981 йылдан — директоры; 1975—1981 йылдарҙаБайым ауыл советы башҡарма комитеты рәйесе. 2006 йылдан Рәхмәт ауылы ветерандар советы, 2014 йылдан — Ағинәйҙәр ҡоро ойошмаһы рәйесе.Башҡорт АССР-ы Юғары Советы Президиумының Почёт грамотаһы менән бүләкләнеүсе (1984), Башҡортостан Республикаһының халыҡ мәғарифы отличнигы (1994). Сығышы менәнБайым ауылынан.
Тимерғазин Миҙхәт Иҙиәт улы (1953), инженер. 1975 йылданНуриман районы Баһау Нуриманов исемендәге колхоз бригадиры, инженеры, рәйесе, 1998—2009 йылдарҙа район хакимиәте башлығы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре (1993). Сығышы менән ошо райондыңЯңы Күл ауылынан.
Мәрҙәнов Марат Хәмитйән улы (1968),ғалим-политолог,именлек органдарының элекке хеҙмәткәре, запастағы полковник. 2015 йылдан Башҡортостан Республикаһы Мәҙәниәт министрлығының Гуманитар тикшеренеүҙәр үҙәге директоры. Рәсәйҙең Хәрби фәндәр академияһының ағза-корреспонденты (2017), сәйәси фәндәр кандидаты (2013). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2018).Халыҡтар дуҫлығы ордены кавалеры (2023). Сығышы менәнТуймазы ҡалаһынан.
Әхмәтхужин Артур Камил улы (1988),фехтовальщик, донъя һәмЕвропа чемпионаттары призёры. Команда ярыштарындаОлимпия чемпионы (2016). Фехтование буйынсаРәсәй спорт мастеры (2005), халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2013), атҡаҙанған спорт мастеры.

4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Минһажев Ғималетдин Минһаж улы (1889—19.09.1955), башҡортсовет театр актёры, драматург. РСФСР-ҙың (1949) һәмБашҡорт АССР-ының (1935) халыҡ артисы.Ленин (1949), икеХеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1944, 1955) ордены кавалеры.
Моратов Юлай Хәким улы (1949—4.10.2015), педагог, үҙешмәкәр композитор. 1996—2010 йылдарҙа Сибай педагогия колледжы уҡытыусыһы. РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1986),Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған уҡытыусыһы (1992). Үҙешмәкәр композиторҙарҙың асыҡ фестиваль-конкурсы лауреаты (2002).

тулы исемлек

Ҡазбулатов Ғәле Мөхәмәҙи улы (1954), ғалим-зооинженер, 1978—2004 йылдарҙа (өҙөклөк менән)Башҡортостан ауыл хужалығы институты һәмБашҡорт дәүләт аграр университеты уҡытыусыһы. Ауыл хужалығы фәндәре докторы (2007). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан РеспубликаһыныңКүгәрсен районы Мәҡсүт ауылынан.

Дөйөм исемлек

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

21 майҙа тыуғандар

1780: Иван Теребенёв,Рәсәй империяһы скульпторы, монументалист һәм график.
1780: Элизабет Фрай,Бөйөк Британияның тәүгефеминисткаларының береһе,дәүләттең төрмә системаһын үҙгәртеүсе.

тулы исемлек

1820: Мишель Ленц,шағир,Люксембург гимнының текст авторы.
1844:Анри Руссо,Франция рәссамы.
1855: Эмиль Верхарн,Бельгия шағиры, драматург һәм әҙәби тәнҡитсе, адвокат.
1860: Виллем Эйнтховен,Голландия физиологы, 1924 йылғыНобель премияһы лауреаты.
1880: Тудор Аргези (төп исеме Йон Теодореску),Румыния шағиры,прозаик һәм әҙәби тәнҡитсе.
1905: Ғәлиә Кайбицкая,СССР-ҙыңопера йырсыһы,Татар АССР-ының беренсе халыҡ артисы.
1940: Тони Шеридан,Британия йырсыһы,гитарист.
1955: Сергей Шойгу, дәүләт эшмәкәре, 2012 йылданРәсәйҙең оборона министры,Рәсәй Федерацияһы Геройы (1999).
1960: Владимир Сальников, СССРспортсыһы,йөҙөүсе, дүрт тапҡыролимпия, күп тапҡырдонъя чемпионы.
1990: Тириль Экхофф,Норвегия спортсыһы,биатлонистка. Олимпия һәм ике тапҡыр донъя чемпионы.

Был көндө вафат булғандар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

21 майҙа вафат булғандар

1973:Сәғит Агиш,башҡорт яҙыусыһы,Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты.

Йыл көндәре

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Ай һәм көндәр
Ғинуар	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Февраль	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29
Март	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Апрель	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Май	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Июнь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Июль	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Август	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Сентябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Октябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Ноябрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Декабрь	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Ай исемдәре
Һыуығай (ғинуар) Шаҡай (февраль) Буранай (март) Алағарай (апрель) Һабанай (май) Һөтай (июнь) Майай (июль) Урағай (август) Һарысай (сентябрь) Ҡарасай (октябрь) Ҡырпағай (ноябрь) Аҡъюлай (декабрь)

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=21_май&oldid=1258890» битенән алынған

Категориялар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp