| Ауыл | |
| Ҡалҡан рус. Калҡаново | |
| Ил | РәсәйРәсәй |
|---|---|
| Федерация субъекты | |
| Муниципаль район | |
| Ауыл советы | |
| Координаталар | |
| Халҡы | |
| Сәғәт бүлкәте | |
| Почта индексы | 453732 |
| Һанлы танытмалар | |
| Автомобиль коды | 02, 102 |
| ОКАТО коды | |
| ОКТМО коды | |
.svg)  Ҡалҡан  | |
Ҡалҡан (рус. Калканово) —Башҡортостан РеспубликаһыныңУчалы районындағы ауыл.Учалы ауыл Советына ҡарай.Ҡалҡан күле һәмЯйыҡ йылғаһы буйҙарында урынлашҡан.
2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 332 кеше[2].Почта индексы — 453732,ОКАТО коды — 80253896002.
Ҡалҡан ауылыУрал йылғаһы буйында урынлашҡан[3].
1736 йылдың 11 февраль указына ярашлы, ҡаҙна мәнфәғәтенә тартып алынғанСебер даруғаһы Ҡаратабын улусыбашҡорттарыныңаҫаба ерҙәрендәтиптәрҙәр Шәмәр ауылына нигеҙ һала.XVIII быуат аҙағынан ауыл хәҙерге Ҡалҡан атамаһы менән билдәле[4]. Беренсе исеме гидронимдан, икенсеһе — антропонимдан тип аңлаталар. Әммә рәүиз материалдарында Ҡалҡан исемле йәки фамилиялы кеше юҡ. Шулай уҡ Ҡалдан булараҡ теркәлгән.
1795 йылда 30 йортта 208 кеше, 1859—1866 йылдарҙа 121 йортта — 703 кеше йәшәгән.XX быуаттың 20-се йылдарында ауылда Ғәлиуллин һәм Абраменконың тирмәндәре була[5].
Игенселек,малсылыҡ менән шөғөлләнгәндәр.Мәсет булған.1900 йылда шулай уҡ һыу тирмәне теркәлгән[4].
1920 йылда Ҡалҡанда 1269 кеше иҫәпләнгән.
Әлеге ваҡытта ауылда Учалы ауылы гимназияһының филиалы — Ҡалҡан башланғыс мәктәбе, фельдшер-акушерлыҡ пункты, Мәҙәниәт йорто, китапхана, мәсет бар[4].
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
| Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
| 1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | 1139 | ||||
| 1920 йыл 26 август | 1269 | ||||
| 1926 йыл 17 декабрь | |||||
| 1939 йыл 17 ғинуар | 670 | ||||
| 1959 йыл 15 ғинуар | 382 | ||||
| 1970 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1979 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1989 йыл 12 ғинуар | |||||
| 2002 йыл 9 октябрь | 392 | ||||
| 2010 йыл 14 октябрь | 332 | 160 | 172 | 48,2 | 51,8 |
2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәтенә ярашлы, күпселек милләт — башҡорттар (95 %)[6].
Халыҡ һаны буйынса аңлатматөрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән1897,1920,1939,1959,1970,1979,1989,2002,2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була.1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә1865,1879,1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
Пётр Рычков үҙенең «Топография Оренбургская» китабында Ҡалҡан исеме тураһында былай тип яҙған[7]:
Яикъ вершину имьетъ за Уралскими горами на Сибирской дорогъ, въ Купаканской волости, изъ горы называемой Калганъ Тау, что значитъ: Крайняя или Остальная гора въ Уралъ
Сія река изстари разделяетъ Башкирцовъ съ Киргисъ Кайсаками
Яйыҡ Урал аръяғында, Себер юлында, Купакан улусында, Ҡалҡан-тауҙа сыға. Ҡалҡан — ҡалған, һуңғы тау.
Ошо йылға борондан башҡорт һәм ҡаҙаҡ ерҙәрен айырып ята
1795[8],1811[9] һәм1859 йылдарҙа[10] Ҡалҡан ауылында ла рәүиз (ревизия) үткәрелә һәм уның материалдары Башҡортостандың Милли архивында һаҡлана.
.
.png) | Район үҙәге:Учалы ҡалаһы |  | |