Коперниций (лат. Copernicium,Cn; элегерәкунунбий (лат. Ununbium,Uub),коперникий һәмэка-терегөмөш) атамалары ҡулланылған — 112-сехимик элемент. Билдәле изотоптарынан иң тотороҡло ядроһы285Cn, 112 протондан, 173 нейтрондан тора һәм ярым тарҡалыу осоро 34 секунд тирәһе тәшкил итә, был нуклидтың атом массаһы 285,177(4) а. 285,177(4) а. 285,177(4) а. тигеҙ. Ул дацинк,кадмий һәмтерегөмөш ингән химик төркөмгә ҡарай.
Коперниций тәүге тапҡыр 1996 йылдың 9 февралендәГерманияла, Дармштадт ҡалаһында Ауыр иондар институтында синтезланған (нем. Gesellschaft für Schwerionenforschung, GSI)[1].
Коперницийҙың ауырыраҡ изотоптары һуңғараҡ (2000 һәм 2004 йылдарҙа)Берләштерелгән ядро тикшеренеүҙәре институтында (Дубна,Рәсәй) флеровий изотоптары тарҡалғанда барлыҡҡа килгән матдәләр булараҡ алына[2][3][4].
112-се элементтың асылыуы 2009 йылдың майында[5] Халыҡ-ара теоретик һәм ғәмәли химия союзы тарафынан таныла, шунан һуң уның исемен раҫлау процесы башлана
GSI ғалимдары 112-се элемент өсөнНиколай Коперник хөрмәтенә Copernicium (Cn) исемен тәҡдим итә. 2010 йылдың19 февралендә, Коперниктың тыуған көнөндә, ИЮПАК элементтың исемен рәсми рәүештә раҫлай[6].[7] Киң мәғлүмәт сараларында элемент "коперниций" (урыҫ телендәге вариант) тип тә, "коперникий" тип тә атала.
| Изотоп | Масса | Ярым тарҡалыу ваҡыты[8] | Тарҡалыу тибы |
|---|
| 282Cn | 282 | 0,50 (+0,33 — −0,1) мс | үҙлегенән тарҡалыу |
| 283Cn | 283 | 4,0 (+1,3 — −0,7) с | α-тарҡалыу279Ds (99 % -тан да кәм түгел), үҙлегенән тарҡалыу |
| 284Cn | 284 | 101 (+41 — −22) мс | үҙлегенән тарҡалыу |
| 285Cn | 285 | 30 (+30 — −10) с | α-тарҡалыу281Ds |
