Болгарияла 860 йылда христиан динен ҡабул иткән Борис I батша заманында, беренсе славян китап мәктәбе —Преславская книжная школаасыла. Бында Кирилл һәм Мефодий яҙған сиркәү йолалары китаптары күсереп яҙыла (Евангелие,Псалтирь,Апостол, сиркәү йолалары), славян теленә грек теленән яңы тәржемәләр эшләнә, бороноғо славян телендә яңы китаптар яҙыла («О письменехъ Чрьноризца Храбра»). Болгария славян яҙмаһын таратыу үҙәгенә әйләнә.
Славян яҙмаһы таралыуҙың «Алтын быуаты» Болгарияла Симеон I Бөйөк (893—927), Борис I батша улы хакимлыҡ иткән ваҡытҡа тура килә. Һуңыраҡ боронғо славян телеСербияға, X быуат аҙағында Киев Русе христиан динен ҡабул иткәс, сиркәү теле булараҡ ҡулланыла.
Боронғо славян теленә боронғо рус (урыҫ) теле йоғонто яһай. Был рус редакцияһындағы боронғо славян теле була, сөнки ул йәнле көнсығыш славян теле элементтарын да үҙ эсенә ала.
1708—1711 йылдарҙаПётр I урыҫ яҙмаһын үҙгәртергә ҡарар итә— граждан шрифты индерә (православ сиркәү устав яҙмаһын үҙгәртә). Реформа һөҙөмтәһендә диакритик (хәреф өҫтөндәге) билдәләр, бер нисә хәреф ҡулланылмай башлай һәм ғәмәлдә ҡалғандары ябайыраҡ итеп яҙыла башлай (улар шул ваҡыттағы латин шрифттарына яҡыная, был шрифт граждан шрифты тип атала). Бынан тыш һәр хәрефтең бәлкәй яҙма варианты эшләнә, бығаса азбукалағы бөтә хәрефтәр ҙә ҙур хәреф булған[9]:46. Оҙаҡламай граждан шрифтына (с соответствующими изменениями)сербтар, һуңыраҡ —болгарҙар;румындар 1860 йылдарҙа кириллицанан баш тартып, латин яҙмаһына күсә (шуныһы ҡыҙыҡ, күпмелер ваҡыт улар латин һәм кириллица хәрефтәренән торған «ваҡытлы» алфавит ҡуллана). Хәрефтәр яҙылышына әҙ генә үҙгәрештәр булған граждан шрифт менән (самое крупное — замена m-образной буквы «т» на нынешнюю её форму) урыҫтар, украиндар, сербтар, болгарҙар һәм белорустар әле лә ҡуллана .
Өс быуат эсендә урыҫ алфавиты бер нисә тапҡыр үҙгәртелә. Хәрефтәр һаны әҙәйә, XVIII быуатта электән ҡулланылған «э» һәм «й» хәрефтәре законлаштырыла, тағы «автор» тәҡдим иткән бер хәреф — «ё» өҫтәлә, уныЕкатерина II-нең әхирәте, дәүләт эшмәкәре княгиняДашкова Екатерина Романовна тәҡдим итә. Урыҫ яҙмаһының һуңғы реформаһы 1917—1918 йылдарҙа була (см. Реформа русской орфографии 1918 года), был үҙгәреш арҡаҙында хәҙерге 33 хәрефтән торған алфавит барлыҡҡа килә. Был алфавит нигеҙендә элеккеСССР-ҙағы славян булмаған халыҡтар һәмМонголия өсөн алфавит төҙөлә (уларҙың яҙмаһы XX быуатҡа тиклем булмаған, йәки башҡа яҙма системаларына нигеҙләнгән булған:Ғәрәп яҙмаһы,Ҡытай яҙмаһы,Боронғо монгол яҙмаһы һ.б.).
Хәҙерге заманда ҡайһы бер илдәрҙә кириллица урынына латин шрифты индерелә башланы. Был турала «Латинлаштырыу» («Латинизация») мәҡәләһендә тулыраҡ яҙылған.
