Movatterモバイル変換

Эстәлеккә күсергә

Дүртөйлө

Һылтанмаларҙы төҙәтергә

55°29′00″ с. ш. 54°52′00″ в. д.^HGЯO

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ:Дүртөйлө (мәғәнәләр).

Дүртөйлө
Дүртөйлө
Герб

Нигеҙләү датаһы	1795

Рәсми атамаһы	Дүртөйлө
Рәсми тел	башҡортса‎ һәм урыҫ теле
Дәүләт	Рәсәй
Административ үҙәге	Дүртөйлө районы һәм Дүртөйлө ҡалаһы ҡала биләмәһе^[1]
Административ-территориаль берәмек	Дүртөйлө ҡалаһы ҡала биләмәһе^[1]
Сәғәт бүлкәте	UTC+05:00^[d]
Халыҡ һаны	31 185 кеше (2021)^[2]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	100 метр
Почта индексы	452320
Рәсми сайт	admdurtuli.ru
Иң тәүге яҙма ваҡыты	1722
Урындағы телефон коды	34787

Дүртөйлө Викимилектә

Дүртөйлө — ҡала.Башҡортостандың төньяҡ-көнбайышында,Ағиҙел йылғаһының һул яғында,Өфө ҡалаһынан 123 км алыҫлыҡта урынлашҡан.

Тарихы

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

1964 йылдан ҡала тибындағы ҡасаба,1989 йылдын республика әһәмиәтендәге ҡала.2009 йылда 31,4 мең кеше йәшәгән.

Билдәле шәхестәр

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Трапезников Василий Николаевич (23.10.1957) — спортсы, йәйәнән уҡ атыу буйнса СССР-ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1982). Шәхси иҫәптә СССР-ҙың абсолют чемпионы (1982), РСФСР чемпионы (1981), Европа Кубогын яулаусы (1995)^[3].
Эдуард Әғзәми (5.11.1937), журналистика ветераны, яҙыусы, 1961 йылданСССР Журналистар союзы, 1993 йылданРәсәй һәмБашҡортостан Республикаһының Яҙыусылар союздары ағзаһы (1993).Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1988),Яңауыл ҡалаһы һәм районының почётлы гражданы (1997) һәмҒәли Соҡорой исемендәге әҙәби премияһы лауреаты (1999).

Халыҡ һаны

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар	25235	12078	13157	47,9%	52,1%
2002 йыл 9 октябрь	29984	14275	15709	47,6%	52,4%
2010 йыл 14 октябрь

Халыҡ һаны буйынса аңлатматөрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989,2002,2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән1897,1920,1939,1959,1970,1979,1989,2002,2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була.1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә1865,1879,1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с.ISBN 5-295-03188-8 (ч. I).ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с.ISBN 5-295-03815-7 (ч. II).ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

1897 йыл —Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с.ISBN 5-295-03091-1 (ч. III).ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
2010 йыл —Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил.ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Иҡтисады

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Нефть сығарыу башланғанға тиклем, Дүртөйлө ауылында пристань, бер нисә ауыл хужалығы сеймалын эшкәртеүсе (май заводы, элеватор һ.б.) предприятие булған. ДүртөйлөләИлеш,Дүртөйлө,Саҡмағош райондары территорияһындағы нефть ятҡылыҡтарын файҙаланыусы «Саҡмағош нефть һәм газ табыу идаралығы» («Чекмагушевское НГДУ») урынлашҡан.

Тимер-бетон заводы, кирбес, нефть промыслыһы объекттарын хеҙмәтләндереүсе, һөт комбинаты, ит комбинаты эшләй.

Дүртөйлөнөң иҡтисади һәм социаль үҫешенәАғиҙел йылғаһы аша төҙөлгән күпер ҙур йоғонто яһай. Дүртөйлө пристаны — тауар әйләнеше буйынса, Өфө һәм Бөрө пристандәренән ҡалышып, 3-сө урында.

Дүртөйлө — мөһим автомобиль юлдары төйөнө (Өфө —Ҡазан—Нефтекама—Дүртөйлө—Бүздәк).

Ҡалала 6 дөйөм урта белем биреү мәктәбе, шул иҫәптән 2 гимназия, тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейы, 3 китапхана, 4 дарыухана, нефтселәрҙең ял базаһы бар.

Халҡы

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Йыл	Халыҡ һаны, 1000 кеше
1939	4,5
1959	4,8
1970	4,8
1989	25,3
2002	30,0
2008	31,2

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

↑^1,0^1,1ОКТМО (урыҫ)
↑Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года) (урыҫ)
↑Башҡорт энциклопедияһы — Трапезников Василий Николаевич 2016 йыл 21 апрельархивланған. (Тикшерелеү көнө: 11 октябрь 2017)

Һылтанмалар

[үҙгәртергә |сығанаҡты үҙгәртеү]

Ғафаров Ғ. Ә. Дүртөйлө // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө:БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. —ISBN 978-5-88185-143-9.
«Мой город» проектында ҡала тураһында
Дюртюли 2008 йыл 30 майархивланған.

Башҡортостан Республикаһы Дүртөйлө районы ауылдары
	Район үҙәге:Дүртөйлө ҡалаһы Tораҡ пункттар:Айыуҡаш \|Арғымаҡ \|Арғыш \|Атһөйәр \|Байгилде \|Барғаты \|Барғыҙбаш \|Бишнарат \|Венеция \|Гөблөкөсөк \|Гөлөк \|Елгәргестәр \|Етембәк \|Иванай \|Ивачев \|Илдус \|Имай-Утар \|Исмаил \|Исҡуш \|Иҫке Байыш \|Иҫке Балтас \|Иҫке Кәңгеш \|Иҫке Солтанбәк \|Иҫке Уртай \|Иҫке Яндыҙ \|Йосоп \|Йүкәлекүл \|Йүкәлекүл \|Йәйләү \|Йәлдәк \|Йәрмиә \|Йөнтирәк \|Кесе Бишҡураз \|Күкҡуян \|Күсергес \|Көйәҙбаш \|Көшөл \|Ҡайыш \|Ҡаҙаҡлар \|Ҡаҙы-Йәлдәк \|Ҡораласыҡ \|Ҡырғыҙ \|Манъяҙыбаш \|Миңеште \|Миәҙәк \|Мәмәдәл \|Мәскәү \|Наҙытамаҡ \|Өсбүлә \|Покровка \|Салпар \|Сарлаҡ \|Семилетка \|Сергеевка \| Солтанбәк \|Таймырҙа \|Тамаҡ \|Тарасовка \|Таубаш-Баҙраҡ \|Ташйылға \|Таштау \|Түбәнге Аташ \|Түбәнге Маншыр \|Түбәнге Ҡарғауыл \|Түбәнге Әлкәш \| \|Түрбейек \|Тәкәрлек \|Урманаҫты \|Успеновка \|Уяҙы \|Үрге Ҡарғауыл \|Үрге Әлкәш \|Үткен \|Һабанай \|Һикәлекүл \|Һыуыҡҡул \| Шишмә \|Әкәнәй \|Әсән \|Әтәс \|Әңгәсәк \|Яңы Баҙраҡ \|Яңы Бейектау \|Яңы Ишмәт \|Яңы Кәңгеш \|Яңы Урал \|Яңы Уртай Бөткән ауылдар: Семёновка \|

Башҡортостандың административ-территориаль бүленеше
	Административ үҙәк:Өфө Ҡалалар:Ағиҙел \|Баймаҡ \|Бәләбәй \|Белорет \|Бөрө \|Благовещен \|Дүртөйлө \|Дәүләкән \|Ишембай \|Күмертау \|Мәләүез \|Межгорье \|Нефтекама \|Октябрьский \|Салауат \|Сибай \|Стәрлетамаҡ \|Туймазы \|Учалы \|Яңауыл Ҡала округтары:Ағиҙел \|Күмертау \|Нефтекама \|Октябрьский \|Салауат \|Сибай \|Стәрлетамаҡ \|Өфө \|Межгорье Муниципаль райондар:Архангел \|Асҡын \|Ауырғазы \|Баймаҡ \|Баҡалы \|Балтас \|Бәләбәй \|Балаҡатай \|Белорет \|Бишбүләк \|Бөрө \|Благовар \|Благовещен \|Бүздәк \|Борай \|Бөрйән \|Ғафури \|Дәүләкән \|Дыуан \|Дүртөйлө \|Ейәнсура \|Иглин \|Илеш \|Ишембай \|Йәрмәкәй \|Йылайыр \|Краснокама \|Күгәрсен \|Кушнаренко \|Көйөргәҙе \|Ҡалтасы \|Ҡариҙел \|Ҡырмыҫҡалы \|Ҡыйғы \|Мәләүез \|Мәсетле \|Мишкә \|Миәкә \|Нуриман \|Өфө \|Саҡмағош \|Салауат \|Стәрлебаш \|Стәрлетамаҡ \|Тәтешле \|Туймазы \|Учалы \|Фёдоровка \|Хәйбулла \|Шишмә \|Шаран \|Әбйәлил \|Әлшәй \|Яңауыл Мәҡәләләр:Герб \|Флаг \|Гимн \|Тарих \|География \|Халыҡ \|Биләмә ҡоролошо

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Дүртөйлө&oldid=1179409» битенән алынған

Категориялар:

Йәшерелгән категориялар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp