پاکیستان ایسلام جومهوریتی (اوردوجا:اسلامی جمهوریۂ پاکستان ) گونئی-آسیادا بیر دؤولت دیر. قوزئی‌دنافغانیستان ، باتی‌دانایران و دوغودانهیندوستان ایله هم‌سرحددیر. پاکیستانآذربایجان اراضی‌سی‌نی ایشغال ائتدیگی اۆچونائرمنیستانین دؤلتینی تانیمایان یگانه دؤولت‌دیر. پاکیستان ۱۹۴۷ اینجی ایلده موستقیل اوْلموشدور. پاکیستانین اهالیسی 242,923,846 میلیون دور و بو ساییلا دونیا دا ۵جی سیرادا یِر آلیر.
پاکیستانین آدی اوردو و فارس دیلیندهپاک اؤلکه آنلامینا گلیر.
پ =پ نجابآ = 'آ فگانیا (آفگانیا پاکیستانین قوزی باتیسیدیر)ک =ک شمیربلوچیستان =تان پاکیستان رایونونو تاریخ بویونجا بیر چوْخ دوولت ایشقال ائتمیش‌دیر. ایسلام بۇ رایوندا ۱۱-اینجی عصرده قزنه‌لی‌لر دؤولتی دؤورونده یاییلمیش‌دیر. سولطان موحممد قزنوی ۱۰۰۰ ایله ۱۰۲۶ اینجی ایللرده بوگون کی پاکیستانا بیر چوْخ آخین (هوجوم) ائتمیش‌دیر. آخین‌لارلا بیرلیک‌ده ایسلام عالیم‌لری بۇ رایوندا ایسلامین یاییلماسیندا تاثیرلی اوْلموشدولار. داها سوْنرا رایوندا بؤیوک موغول ایمئپرییاسی قویولموشدور. موغول ایمپئرییاسی دوؤرونده پاکیستان رایونو و قوزئی هیندیستان رایون‌لاری تمامی‌ایله ایسلامی اوْلموشدور. ۱۹-اینجی عصرده اینگیلیس‌لر پاکیستان و هیندیستان رایون‌لارینی ایشقال ائتمیش‌دی‌لر. بیرینجی دونیا موحاریبه‌سیندن سوْنرا رایوندا اینگیلیس حاکیمییه‌تی تأثیری آزالمیشدیر و موسلمان‌لارایله هیندولار آراسیندا داخیلی موناقیشه‌لر باشلامیشدیر. قانلی موحاریبه‌لر سوْنوندا اینگیلیس حاکیمییه‌تینده اوْلان گونئی آسیا تورپاق‌لارین‌دا موسلمانلارین چوق اولدوغو رایون‌لاردا پاکیستان دولتی قورولموشدور. پاکیستان ۱۹۴۷ اینجی ایلده موستقیل دوولت اوْلموشدور.
۱۹۴۷-جی ایلده ایستیقلالیت قازانان هیندوستان دینی ایجماع پرینسیپی اساسیٛندا ایکی دؤولته- هیندوستان وپاکیستان دؤولتلرینه بؤلۆندۆ. ۱۹۴۷-جی ایلین آقسۇستۇن ۱۴-ده مۆستقیل پاکیستان دؤولتینین یآرادیٛلدیٛغیٛ اعلان ائدیلدی. اونۇن اهالیسی اساساًمۆسلمانلاردان عبارت ایدی. ۱۹۴۸–۱۹۵۰-جی ایللرده اؤلکده وئرگی وتورپاق ایصلاحاتلاریٛ کئچیریلدی. ۱۹۵۶-جیٛ ایلین مارتیٛن ۲۳-ده پاکیستان فئدراتیو رئسپۇبلیکا اعلان اولۇندۇ. اونۇن ترکیبینه ایکی ویلایت - غربی وشرقی پاکیستان داخیل ایدی. اؤلکه دکی غئیری-ثابیتلیک ۱۹۵۸-جی ایل اوکتیابریٛن ۸-ده حربی چئوریلیشه گتیریب چیٛخاردیٛ. حربی حؤکۆمت کونستیتۇسیانیٛن وسیاسی حزبلرین فعالیتینی قاداغان ائتدی. ۱۹۶۲-جیٛ ایل مارتیٛن ۱-ده پاکیستان پرزیدنت رئسپۇبلیکاسیٛ اولدۇ. پرزیدنت وظیفسینه حربی حاکیمیتین باشچیٛسیٛ ایۇب خان سئچیلدی. ۱۹۶۵-جی ایلده هیندوستانلا کشمیراراضیسی اۇغرۇندا حربی مۆناقیشه باش وئردی.
۱۹۶۶-جیٛ ایلدهتاشکندده هیندوستان وپاکیستان باشچیٛلاریٛنیٛن گؤرۆشۆ اولدۇ. بیرگه رازیٛلیٛق بیاننامسی قبۇل ائدیلدی ومۆناقیشه دینج یوللا نیزاما سالیٛندیٛ. سیاسی مۆخالیفتین گۆجلنمسی وشرقی بئنقالیانیٛن آیریٛلماسیٛ اۇغرۇندا کۆتلوی حرکاتیٛن باشلانماسیٛ ۱۹۶۹-جی ایلده پاکیستاندا سیاسی بحرانا سبب اولدۇ. همین ایل مارتیٛن ۲۵-ده پاکیستاندا یئنی حربی چئوریلیش باش وئردی. حاکیمیته ژنرال یحیی خان گلدی. ۱۹۷۰-جی ایلده پاکیستانیٛن تاریخینداا یلک دفه اولآراق مجلس سئچکیلری کئچیریلدی. سئچکیلر زامانیٛ اکثریت سسی اؤلکنین شرقیندهخالق لیقاسیٛ پارتیاسیٛ ، قربیند ایسهپاکیستان خالق پارتیاسیٛ قازاندیٛلار. خالق لیقاسیٛ پارتیاسیٛ شرقی بئنقالیایا مۇختاریت وئریلمسی تلبیایلهچیٛخیٛشائتدی. پاکیستان حؤکۆمتی بۇ طلبی رد ائتدی. اؤلکنین شرق حیسسینده آیریق حرکاتیٛ باشلاندیٛ.
۱۹۷۱-جی ایل مارتیٛن ۲۵-دن ۲۶-نا کئچن گئجه شرقی بئنقالیایا قوشۇن یئریدیلدی. قانلیٛ وطنداش مۆحاریبسی باشلاندیٛ. مۆحاریبنین ایلک گۆنۆنده، مارتیٛن ۲۶-دابنگلادش خالق رئسپۇبلیکاسیٛ اعلان اولۇندۇ. ۱۹۷۱-جی ایلین دئکابریٛندا حربی مۆناقیشیه هیندوستان دا قوشۇلدۇ. هیندوستان-پاکیستان مۆحاریبسی باشلاندیٛ. پاکیستان اوردۇسۇ مغلۇب ائدیلدی. بۇ مغلۇبیت نتیجسینده پاکیستاندا حربی رئژ یم ایفلاسا اۇغرادیٛ وژنرال یحیی خانیٛن حؤکۆمتی ایستئفا وئردی. حاکیمیته باشداپاکیستان خالق پارتیاسیٛنی ٛن لیدئریذوالفقار علی بوتواولماقلا مۆلکی حؤکۆمت گلدی. یئنی حؤکۆمت بیر سیٛرا مۆترققی ایقتصادی وسوسیال تدبیرلر حیاتا کئچیردی. آپاریٛجیٛ صنایئ ساحلری، بانکلار میلّیلشدیریلدی. اقرارایصلاحاتلار حیاتا کئچیریلدی. مۆلکدار تورپاق ساحیبلی محدۇدلاشدیٛریٛلدیٛ. ملت تصررۆفاتلاریٛنا دؤولت یاردیٛمیٛ ارتیٛریٛلدیٛ. ۱۹۷۲-جی ایلده هیندوستانلا پاکیستان آراسیٛندا مۆباحیسلی مسللری حلل ائتمکاۆچۆن سازیش ایمضالاندیٛ.
۱۹۷۴-جی ایلده پاکیستان بنگلادشی مۆستقیل دؤولت کیمی تانیٛدیٛ. ۱۹۷۶-جیٛ ایلده هیندوستانلا دیپلوماتیک مۆناسیبتلر یآراندیٛ. خالق پارتیاسیٛ (PXP) باشدا ز.ا. بۇتواولماقلا یئنیدن سئچکیلرده غلبه چالدیٛ. لاکین مۆخالیفت بلوکۇ - پاکیستان میلّی آلیانسیٛ سئچکیلرین نتیجلرینی تانیٛمادیٛ ویئنی سئچکیلر کئچیریلمسی طلبینی ایرلی سۆردۆ. اؤلکنی سیاسی بحران بۆرۆدۆ. بۇندان ایستیفاده ائدن ژنرالمحمد ضیا الحق ایۇلۇن ۵-دا حربی چئوریلیش ائدرک حاکیمیته گلدی. او، مجلسی بۇراخدیٛ. کونستیتۇسیانیٛ لغوائتدی. سیاسی حزبلرین فعالیتین دایاندیٛریٛلدیٛ. باش ناظیرذوالفقار علی بوتو حاکیمیتدن سۇی-ایستیفاده ائتمکده گناهکار بیلینرک ۱۹۷۹-جی ایل آپرئلین ۴-دا اعدام اولۇندۇ.۱۹۷۹-جی ایلده پرزیدنت محمد ضیا الحق پاکیستانی ایسلام رئسپۇبلیکاسیٛ اعلان ائتدی. یئنی حؤکۆمت جمیتین سوسیال-سیاسی حایاتیٛنیٛ ایسلاملاشدیٛرماغا باشلادیٛ. بۇ دؤورده خاریجی سیاستین اساسای استیقاماتی قونشۇافغانیستاندا باش وئرن حادیثلره یاخیٛندان مۆداخیله ائتمیه، اوراداکیٛ مۆقاویمت حرکاتیٛنا هرجۆر یاردیٛم گؤستردی. پاکیستان اراضیسینده۳ میلیوندان چوْخ افغان قاچقیٛنیٛنا سیٛغیٛناجاق وئریلدی. داخیلده ایسه سیاسی ثابیتلیک یوخ ایدی. مۆختلیف ایستیقامتلی سیاسی حزبلربیر-بیری ایله مۆباریزه آپارار، اهالی آراسیٛندا میلّی-دینی زمینده توققۇشمالار تؤردیردیلر. بئله مۆناقیشلر همیشه اوردۇنۇن کؤمیایله یاتیٛریٛلیٛردیٛ.
۱۹۸۸-جی ایلین اوقۇستۇندا محمد ضیا الحق طیاره تصادفینده فوت اولدۇ. کئچیریلن مجلس سئچکیلرینده PXP کیچیک اۆستۆنلۆکلرله غلبه قازاندیٛ. حزیبن صدری، اعدام اولۇنمۇش ذوالفقار علی بوتو قیٛزیٛبی نظیر بوتو باش ناظیروظیفسینی تۇتدۇ. یئنی حؤکۇمت ایصلاحاتلار کئچیرمیه، اؤلکه حیاتیٛنیٛ دئموکراتیکلشدیرمیه، اهالینین وضیتینی یاخشیٛلاشدیٛرماغا دایر تدبیرلر پلانیٛ ایرلی سۆردۆ. لاکین مۆخالیفتداولانایسلام دئموکراتیک الیانسیٛ پارتیاسیٛاون ۇن آپاردیٛغی سیاسته قارشیٛ چیٛخدیٛ وایستئفاسیٛنیٛ طلب ائتدی. اؤلکنی یئنی ایغتیشاشلار بۆرۆدۆ.
۱۹۹۰-جیٛ ایلده پرزیدنتغلام اسحاق خان بی نظیر بۇتونۇ وظیفدن کنارلاشدیٛردیٛ ومجلسی بۇراخدیٛ. یئنی مجلس سئچکیلری کئچیریلدی. ایسلام دئموکراتیک الیانسیٛ حزبسیٛ سئچیجیلرین اکثریتینین سسینی قازاندیٛ ویئنی حؤکۇمتی فورمالاشدیٛردیٛ. ۱۹۹۹-جی ایلده پاکیستاندا یئنی حربی چئوریلیش باش وئردی. ژنرالپرویز مشرف حاکیمیتی اله کئچیردی. مجلسی بۇراخدیٛ. اؤلکده وضیعت ثابیتلشدیکدن سوْنرا حاکیمیتی مۆلکی حؤکۇمته وئرجی بارده بیاناتلا خالقا مۆراجیت ائتدی. ۲۰۰۱-جی ایلده کئچیریلمیش پرزیدنت سئچکیلرینده پرویز مشرف اؤلکه پرزیدنتی سئچیلدی.
پاکیستان قوزئی‌دوغودانچین خالق جومهورییه‌تی‌ایله، دوغودانهیندوستان ایله، باتی‌دانایرانایله ، قوزئی‌دنافقانیستانایله سرحددیر. پاکیستانین ساحه‌سی ۷۹۶ ۰۹۵ ک. م² دیر. ان یؤکسک نؤقطه‌سیهیمالییا سیراداغلاریندا یئرلشن K-2 دیر.
پاکیستانین اهالی‌سی‌نین اکثر حیسه‌سی گونئی و دوغو رایون‌لاردا یئرلشمیشدیر. پاکیستاندا اهالینین اکثر حیسه‌سی کیچیک شهرلرده‌دیر. ان بؤیوک شهرکراچیدیر و گونئی پاکیستاندا یئرلشیب‌دیر. پاکیستان اهالی‌سی‌نین اکثرییه‌تی هیند چایی اطرافیندادیر. بویوک شهرلریلاهور ،حئیدر آباد ،راوالپیندی وایسلام آباد دیر. ۲۰۰۶ ایلی‌نین نۆفوس سایی‌سی نتیجه‌لرینه گؤره حیات مؤددتی کیشی‌لرده ۶۲ ایل، قادین‌لاردا ۶۳ ایل‌دیر.
اوردو دیلی پاکیستانین رسمی دیلی‌دیر. لاکینپاکیستان‌دا موختلیف بیر چوْخ ده‌ایشیک میلّت‌لر یاشاییر و هر میلّت اؤز دیلینی ایستیفاده ائدیر. پاکیستاندا کی موختلیف بویوک دیللر آشاغیداکی‌لاردیر؛
اوردو دیلی (رسمی دیل) پنجاپ دیلی (پنجاب رایونوندا ایستیفاده ائدیلیر) بلوج دیلی (بلوچیستان رایونوندا ایستیفاده ائدیلیر) سیند دیلی (سیند رایونوندا ایستیفاده ائدیلیر) پشتو دیلی (قوزئی پاکیستاندا ایستیفاده ائدیلیر) پاکیستانین رسمی دینیایسلام دیر. اهالینین اکثر حیسه‌سی موسلمان‌دیر. پاکیستان دا آز میقداردا مسیحی و هیندو مؤوجوددور.موسلمانلارین؛
% ۸۰ سوننی % ۱۵–۲۰شیعه % ۲٬۵ احمدی‌دیر. پاکیستانین ایقتیصادی توسعه ائتمه‌میش‌دیر و اهالینین اکثر حیسه‌سی یوخسول دور. اؤلکه‌ده اهالینین اکثر حیسه‌سی کند تصرروفاتی‌له مشقول‌دور. آمّا پاکیستان آتوم ائلئکتریک ایستانسییاسینا صاحیب یئگانه ایسلام اؤلکه‌سیدیر.
کشمیر رایونو قوزئی پاکیستان و قوزئی هیندیستان‌دادیر. هیندیستان بۇ رایونا حاکیمیت ایددیعا ائدیر، پاکیستاندا حاکیمیت ایددیعا ائدیر. بۇ سبب‌دن پاکیستان باتی-قوزئی کشمیری، هیندیستان گونئی-دوغو کشمیری ایشقال ائتمیش‌دیر.
پاکیستانین منطقه‌لری پاکیستاندا ۸ رایون مؤوجوددور:
بلوچیستان قوزئی-دوغو سرحد رایونو پنجاب سیند اسلام آباد فئدرال عشیرت‌لر رایونو کشمیر قوزئی تورپاق‌لار
آکتور و مدللر رساملار و معمارلار یازیچیلار، دراماتورقلار و شاعیرلر بسته‌کارلار و موسیقیچیلر تدقیقاتچیلار و سیاحلار عالیملر، اختیارچیلار، ریاضیاتچیلار فیلسوفلار و انسانچیلار سیاسی اؤندرلر دین آداملاری فلسفه دین توپلوم سیاست آلیش-وئریش، حوقوق اۇلوسلارآراسی تشکیلاتلار دیل و ادبیات آسترونومی بیولوژی و آناتومی اورقانیزم شیمی ایقلیم و ژئولوژی فیزیک ایلنجه تاریخ٬ جوغرافیا جوغرافیا بؤلگه‌لر٬ قارّه‌لر اؤلکه‌لر شهرلر سۇلار٬ آخینلار داغلار٬ چؤللر
اؤلکه‌ده و یا بؤلگه‌ده اینگیلیس دیلینده اولان بیر مقاله‌نی گؤرمک اوچون رنگلی اراضیه باسین
English speaking countries
علاوه باغلانتی‌لار
مقاله‌لر لیست‌لر
اینگیلیس دیلی رسمی بیر دیل اولدوغو اؤلکه‌لر و اراضیلار، اکثریتی ایلک دیل دئیل آفریقا آمریکا آسیا اوروپا Oceania
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
