Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیا
آختار

فارس دیلی

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
فارسجا
fārsi،Pārsi
پارسی،فارسی
فارسی کلمه‌سی فارسجا یازی‌سیله (نستعلیق فونتوندا)
تلفوظ[fɒːɾˈsiː]
دوْغما دانیشانلار
دوْغما دانیشانلار
[۵]
۴۵ میلیون (۲۰۰۷)[۶] – ۶۰ میلیون (۲۰۱۶)
(فارس دیلی‌ایله تانیش اوْلان توپلام ۱۱۰ میلیون (۲۰۱۶))[۵]
قاباقکی فوْرملار
ایستاندارد فوْرملار
لهجه‌لر
رسمی وضعیت
رسمی دیلی
تنظیمله‌ین
دیل کوْدلاری
ISO 639-1fa
ISO 639-2per (B)
fas (T)
ISO 639-3fas – inclusive code
Individual codes:
pes – ایران فارسجاسی
prs – دری (افغانیستان فارسی‌سی)
tgk – تاجیکجه
aiq – ایماقی
bhh – بوخارایی
haz – هزارگی
jpr – فارسی یهودی
phv – پهلوانی
deh – دهواری
jdt – جهوری
ttt – قافقاز تاتی
Glottologfars1254
Linguasphere
58-AAC (Wider Persian)
 > 58-AAC-c (Central Persian)
او یئرلرکی فارسجا دانیشانلارین چوخلو سایی‌سی وار
  او اؤلکه‌لر کی فارس دیلی اونلاردا رسمیتی وار
بو یازیداIPA فونتیک نیشانلاری وار. دۆزگونرندر دستکلری اولماسا، مۆمکوندور یونیکود یئرینهسوال علامتی و یا آیری علامتلر گؤره‌سیز.

فارس دیلی یادافارسجا (فارسجا:فارسی،پارسی) —ایران،افغانیستان وتاجیکیستان اؤلکه‌لرینده دانؽشؽلان دیل، واؤزبکیستان اؤلکه‌سینده کیچیک بیر آزؽن‌لؽغا صاحیب اوْلان دیل،هیند آورۇپا دیل عائیله‌سینه باغلؽ بیر دیل‌دیر. هیند-آورۇپا دیل عائیله‌سی‌نین بیر قوْلۇ اوْلانهیند-ایران دیل عائیله‌سی‌نینایران دیل‌لرینه باغلؽ‌دؽر.فارسجا و لهجه‌لری،ایران،افغانیستان وتاجیکیستاندا رسمی وضعیتی وار.سیا دۆنیا حقاییق کیتابؽنا گؤره، ۶۰ میلیونا یاخؽن آدامؽن آنادیلی فارسجادؽر و جمعاً ۱۱۰-میلیون نفر بۇ دیلده دانؽشماغؽ باشارؽر.

فارسجانین لهجه‌لری

ایستاندارد فارسجانؽن اۆچ چاغداش واریانتی واردؽر:

آیرؽ‌جاایران،افغانیستان وتاجیکیستاندا ایستاندارد فارسجانؽن بیر آز فرق‌لی اوْلان یئرلی لهجه‌لرده واردؽر.لاری (ایران) ودروازی (تاجیکیستان) بۇلارؽن نۆمۇنه‌سی‌دیر.

ائتنولوق، دانؽشؽل‌دؽغؽ یئرلره گؤره بئله بؤلمک اوْلار:

  • باتؽ(غرب) فارسجاسؽ و یا ایران فارسجاسؽ (ایران)
  • دوغۇ(شرق) فارسجاسؽ (افغانیستان)
  • تاجیکجه (تاجیکیستان، اؤزبکیستان)
  • آیماق (افغانیستان)
  • بوخارایجه (ایسرائیل، اؤزبکیستان)
  • دروازی (افغانیستان، تاجیکیستان)
  • دژیدی (ایسرائیل، ایران)
  • پهلوانی (سیستان اوستانی‌نین بعضی یئرلرینده و افغانیستان)

چاغداش(مۆعاصیر) ایران‌دا و یا سرحدلره(مرزلره) یاخؽن بعضی یئرلرده، ائتنیک قۇرۇپ‌لارؽ دانؽشدؽغؽ باغلانتؽ‌لؽ دیل‌لر بۇلاردؽر:

تاجیکلرین دانؽشدؽغؽ فارسجا، سووئت دؤنمینده آیرؽ بیر ادبیات دیلی حالینه گلمیش اوْلوب، فارسجانؽن بیر لهجه‌سی اولماسؽ قارشؽ آیرؽ بیر دیل سایؽلؽر.ایراندا وافغانیستاندا عرب-کؤکلوفارس الیفباسی ایشله‌نیرکن،تاجیکیستاندا کیریل-کؤک‌لۆتاجیک الیفباسی ایشله‌نیلیر.

اۆچ لهجه مۆقایسه اولسا، بیر-بیری‌ندن چوْخ فرق‌لی اولمادؽغؽ گؤرۆلۆر. افغانیستان فارسجاسؽن‌دا، کلمه‌لر فرقلی دئییلسه‌ده، ایران فارسجاسؽن‌دا یازؽلدؽق‌لارؽ کیمی یازؽلؽرلار. تاجیک فارسجاسؽن‌دا ایسه تلفۆظ‌ده‌کی فرق‌لر یازؽیا دا گلیر.

یازی سیستمی

فارسجا ایسلام‌دان قاباقپهلوی الیفباسی ایله یازؽل‌مؽش‌دؽر. بۇگۆن ایسه ایران و افغانیستان‌دا عرب-کؤک‌لۆفارس الیفباسی ایله، تاجیکیستان‌دا داکیریل الیفباسی ایله یازؽلماق‌دادؽر. ۱۹۶۷ ایلینده فارسجانؽنبیرلشمیش میلتلرین رسمی اساس‌لارؽنا دایانان لاتین الیفباسؽ ایله یازؽلماسؽ ایران طرفیندن قبۇل ائدیل‌دی. آنجاقایسلام اینقیلابی ایله برابر ۲۰۰۰-ایلینده بۇ سیستئمین تکجه یئر آدلارؽ اۆچۆن ایشله‌نیله‌جگی اعلام اوْلدۇ.[۸]

فارسجادا بۇ ۳۲ حرفلر واردیر:

ابپتثجچحخدذرزژسشصض‎طظعغفقکگلمنوهی

فارسجا و باشقا دیللر

فارسجا باشقا ایرانی دیل‌لر ایله طبیعی اولاراق بنزرلیک‌لری واردؽر. آشاغؽ‌داکؽ جدول‌ده، نئچه کلمه فارسجادا و دیگر ایرانی دیل‌لرده قارشؽ‌لاش‌دؽرؽلؽب‌دؽر. کلمه‌لرین تۆرکجه معناسؽ سون سۆتۇن‌دادؽر.

فارسجادریجهتاجیکجهزازاجاکوردجهمازندرانجاتۆرکجه
آبOvObAweAvئوسو
یکYakYakYew / Ju /JewYekاتبیر
شبŞovŞebŞeweŞev(bıhêrk)شوگئجه
خواستنXastanXostanWaşteneXwestin/Wiştinبخاستنایسته‌مک
ایستادنSitonidanStondanVindeteneSekinîn/Rawestinاِسائندورماق
گرفتنGiriftenGiriftenPé GırewtenePê girtin/Zeftkirinبَیتِنتوتوب آلماق، توتماق
خریدنXaridenHardidenHérînayeneKirînبخری‌ینساتیب آلماق، پول ایله آلماق
چند؟Çand?Çand?Çend?Çend?چَن؟نئچه؟
کو؟Ku?Ku?Koti?Ku/Kuder/Kuva?کاجه؟هارا؟
چطور؟Çitu?Çitur?Se?Çawa/Çilo/Çer/Çitan/Çiton/Çito/Çitu/Çitol?چِتی؟نئجه؟

ائشیک باغلانتیلار

قایناقلار

  1. ^۱٫۰۱٫۱۱٫۲Samadi, Habibeh; Nick Perkins (2012). Martin Ball; David Crystal; Paul Fletcher (eds.).Assessing Grammar: The Languages of Lars. Multilingual Matters. p. 169.ISBN 978-1-84769-637-3.
  2. ^IRAQ. یوْخلانیلیب7 November 2014.
  3. ^Pilkington, Hilary; Yemelianova, Galina (2004).Islam in Post-Soviet Russia. Taylor & Francis. p. 27.ISBN 978-0-203-21769-6.{{cite book}}:Invalid|ref=harv (کؤمک): "Among other indigenous peoples of Iranian origin were the Tats, the Talishes and the Kurds"
  4. ^Mastyugina, Tatiana; Perepelkin, Lev (1996).An Ethnic History of Russia: Pre-revolutionary Times to the Present. Greenwood Publishing Group.ISBN 978-0-313-29315-3.{{cite book}}:Invalid|ref=harv (کؤمک), p. 80: "The Iranian Peoples (Ossetians, Tajiks, Tats, Mountain Judaists)"
  5. ^۵٫۰۵٫۱۵٫۲۵٫۳۵٫۴۵٫۵Windfuhr, Gernot:The Iranian Languages, Routledge 2009, p. 418.
  6. ^Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), inNationalencyklopedin
  7. ^Constitution of the Islamic Republic of Iran: Chapter II, Article 15: "The official language and script of Iran, thelingua franca of its people, is Persian. Official documents, correspondence, and texts, as well as text-books, must be in this language and script. However, the use of regional and tribal languages in the press and mass media, as well as for teaching of their literature in schools, is allowed in addition to Persian."
  8. ^http://www.eki.ee/wgrs/rom1_fa.pdf
آکتور و مدللر
رساملار و معمارلار
یازیچیلار، دراماتورقلار و شاعیرلر
بسته‌کارلار و موسیقیچیلر
تدقیقاتچیلار و سیاحلار
عالیملر، اختیارچیلار، ریاضیاتچیلار
فیلسوفلار و انسانچیلار
سیاسی اؤندرلر
دین آداملاری
فلسفه
دین
توپلوم
سیاست
آلیش-وئریش، حوقوق
اۇلوسلارآراسی تشکیلاتلار
دیل و ادبیات
آسترونومی
بیولوژی و آناتومی
اورقانیزم
شیمی
ایقلیم و ژئولوژی
فیزیک
ایلنجه
تاریخ٬ جوغرافیا
جوغرافیا
بؤلگه‌لر٬ قارّه‌لر
اؤلکه‌لر
شهرلر
سۇلار٬ آخینلار
داغلار٬ چؤللر
«https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=فارس_دیلی&oldid=1560964»-دن آلینمیش‌دیر
بؤلمه‌لر:
گیزلی بؤلمه‌لر:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp