Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Məzmuna keç
Vikipediya
Axtar

Qaqra

43°17′ şm. e. 40°16′ ş. u.HGYO
Vikipediya, azad ensiklopediya
Şəhər
Qaqra
gürc.გაგრა
abx.Гагра
rus.Га́гра
43°17′ şm. e. 40°16′ ş. u.HGYO
Ölkə Gürcüstan
RegionAbxaziya Muxtar Respublikası
RayonQaqra
Tarixi və coğrafiyası
İlk məlumate.ə VI əsr
Əvvəlki adlarıTriqlif, Nitika, Abaata
İqliminəmli, subtropik
Saat qurşağıUTC+3 ,yaydaUTC+4
Əhalisi
Əhalisi 12,115[1] nəfər (2015)
Milli tərkibiAbxazlar, ruslar, ermənilər, ukraynalılar, yunanlar
EtnoxronimQaqralı
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu+7 840
Poçt indeksi6700–6799
Digər
gagra.biz  (rus.)
Qaqra xəritədə
Qaqra
Qaqra
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qaqra (gürc.გაგრა,abx.Гагра,rus.Га́гра) —Gürcüstan RespublikasınınAbxaziya Muxtar RespublikasınınQaqra bələdiyyəsində (qismən tanınmışAbxaziya RespublikasınınQaqra rayonu) vəQara dənizin sahilində yerləşən kurort şəhər.[qeyd 1]

Şəhərin əhalisi1989-cu ildə 26,636 nəfər idi, ancaqAbxaziya müharibəsi zamanı və sonrasıAbxaziyada gürcülərə qarşı olan etnik təmizləmə və digər demoqrafik dəyişikliklər sonra azalmışdır.

Qaqra eyniadlı rayonun inzibati mərkəzidir. ŞəhərAbxaziyanın qərbində yerləşir vəPsou çayı vasitəsiləRusiyanınKrasnodar diyarı ilə sərhəddir.

Etimologiya

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Gürcü alimlərinə əsasən, "Qaqra" adısvan dilindəqoz mənasını verən "Qakra" sözündən gəlir.[2] Sovet idman turizmi ustası Bondarevə əsasən, şəhərin adı yerli "Qaqaa" qəbiləsindən gəlir.[3] Professor V. Kcarçiyaya əsasən, "Qaqra"abxaz dilində ‘sahilin sahibi’ deməkdir (Qaqra tarixi xəritələrdə "Kakara" və ya "Kakkari" olaraq adlandırılmışdır).[4]

Tarixi

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Yaşayış məntəqəsi ilk dəfə biryunan koloniyası və qəsəbə olaraq "Triqlif" adıylaKolxida krallığı daxilində salınmışdır. Qəsəbədə həmyunanlar, həm dəkolxidalılar yaşayırdı. Eradan əvvəl I əsrKolxidaPont krallığının hakimiyyəti altına girmişdir. Pont hökuməti şəhərin adını "Nitika" olaraq dəyişmişdir. Çox vaxt keçməmiş əraziRoma tərəfindən işğal olundu. Qəsəbənin coğrafi mövqeyiromalıların oranı möhkəmləndirməsinə gəlib çıxardı. Qəsəbə tez-tezQotlar və digər tayfalar tərəfindən hücüma məruz qalırdı.Roma şəhərinin fəthindən sonra, dövlətin varisi olanBizans İmperiyası qəsəbənin və bütünKolxidanın sahibi oldu. Qəsəbəorta əsrlərdə böyük ticari bir yaşayış məntəqəsi olmuşdur. "Qaqra" adı ilk dəfəitalyanPyetro Viskontinin hal-hazırdaVenesiyadakıMüqəddəs Mark muzeyində yerləşən və 1308-ci ildə hazırladığı "Qafqaz xəritəsi"ndə görünmüşdür.

Osmanlı və Rusiya İmperiyası dövrü

[redaktə |vikimətni redaktə et]

XVI əsrdə Qaqra və QərbiGürcüstanın qalan hissəsiOsmanlı İmperiyası tərəfindən işğal olunmuşdu. Qərbli tacirlər qəsəbədən uzaqlaşdırılmış və uzun müddət davam edən bir tənəzzül dövrünə girmişdir. Qəsəbə əhalisinin əksəriyyəti dağlara qaçmışdır.XVIII əsrdə qəsəbə kiçik bir kəndə çevrilmişdi. Qəsəbənin tənəzzül dövrüRusiya imperiyasıQafqazı işğal etməsindən sonra bitmişdir. Qəsəbədə yeni bir hərbi xəstəxana tikilmişdir. Qəsəbənin əhalisi isə hələ də kiçik idi. Qəsəbədə 336 kişi və 280 qadın (ümumi olaraq 610 nəfər) yaşayırdı. QəsəbəRusiya-Osmanlı müharibəsi böyük ziyan görmüşdür.

Müharibə bitdikdən sonra, qəsəbəOldenburqlu Pyotr Aleksandroviç tərəfindən "kəşf edilmiş"dir. Regionun potensialını görən Pyotr burada birinci səviyyəli bir kurort, özü üçün isə bir saray tikdirmişdir. Qəsəbəyə tropik ağaclar,tutuquşularımeymunları olan bir park salınmışdır. Qəsəbə üzərində aparılan bahalı işlərə baxmayaraq, kurort ilk vaxtlarda çox da uğurlu olmamışdır, halbuki daha sonra çoxlu sayda xarici turist cəlb etmişdir.

SSRİ dövrü

[redaktə |vikimətni redaktə et]

1905-ci il Rusiya inqilabı zamanı gerçəkləşən yerli bir qiyam nəticəsində, qəsəbəni qısa-ömürlü Qaqra Respublikasını quraninqilabçı bir hökumət edirdi. Bu dövlət çox vaxt keçmədən məğlub edilmiş, inqilabçılar isə həbs olunmuşdur.Birinci Dünya müharibəsi Qaqra üçün bir fəlakət idi, çünki müharibə nəticəsində şəhərin ən böyük gəlir mənbəyi olan turizm məhv olmuşdu.1917-ci il Rusiya inqilabı zamanıbolşeviklər qəsəbənin nəzarətini ələ almışdılar.Rusiya vətəndaş müharibəsi zamanıFransa qüvvələrinin qəsəbəni azad etmə cəhdi uğursuz olmuş, nəticədə qəsəbəSSRİ-in yeniGürcüstan SSR-ə qoşulmuşdur

Bolşevik rəhbəriVladimir Lenin1919-cu ildə qəsəbədə "fəhlə kurortu" yaradan bir fərman imzalamışdır. Qəsəbə sovet vətəndaşları üçün məşhur bir bayram kurortu olmuşdur.İkinci dünya müharibəsi zamanı qəsəbə böyük bir hərbi xəstəxana və reabilitasiya mərkəzi olmuşdur. Müharibə bitdikdən sonra qəsəbədə hökumət tərəfindən idarə edilənsanatoriyalar tikilmişdir.

Post-sovet dövrü

[redaktə |vikimətni redaktə et]
Həmçinin bax:Qaqra döyüşü

1980-ci illərin sonlarında regionda yaşayangürcülərabxazlar arasındakı gərginlik böyümüşdür.1992-1993-cü illərdəabxaz seperatçılar vəGürcüstan hökuməti arasında müharibə olmuşdur. MüharibəGürcüstan hökumətinin məğlubiyyəti ilə nəticələnmişdir.Gürcülərə qarşı olan etnik təmizləmədə yüz minlərlə etnikgürcülərAbxaziyadakı evlərindən qovulmuş və öldürülmüşdür.[5][6]

Qardaş şəhərləri

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Əhalisi

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Abxaziya müharibəsindən əvvəl şəhərin əhalisi 26,900 nəfər idi.[8]. 2003-cü ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına əsasən şəhərin əhalisi 10,717 nəfər idi.[1] 2011-ci ildə keçirilən əhali siyahıyaalmasına əsasən şəhərin əhalisi 12,34 nəfər idi. Onların 6,531-iabxaz (52,8%), 2,355-irus (19,0 %), 2,046-ıerməni (16,6%), 328-igürcü (2,7%), 119-uyunan (1,0 %), 766-ı isə digər millətlərin nümayəndələri (6,1 %) idi.[9].2012-ci ildə şəhərin əhalisi 12,248 nəfər idi.2013-cü ildə şəhərin əhalisi 12,213 nəfər idi.2014-cü ildə şəhərin əhalisi 12,213 nəfər idi.2015-ci ildə şəhərin əhalisi 12,115 nəfər idi.[1]

Qalereya

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Qeydlər

[redaktə |vikimətni redaktə et]
  1. Bu yaşayış məntəqəsi mübahisəli ərazi olanAbxaziyada yerləşir. ƏraziGürcüstanınde-yureAbxaziya Muxtar Respublikasında yerləşir, ancaqde-faktoAbxaziya Respublikası tərəfindən idarə olunur.

İstinadlar

[redaktə |vikimətni redaktə et]
  1. 123Laqivilava A.Абхазия в цифрах 2015: Управление государственной статистики Республики Абхазия. 300. Suxumi. 2016. səh. 22—27.2022-09-22 tarixindəarxivləşdirilib.İstifadə tarixi:2018-01-03.
  2. Topçişvilli, Roland.History of Georgian Mountain Regions: Svaneti and Its Inhabitants (Ethno-historical Studies)(PDF). Tbilisi:Gürcüstan Milli Parlament Kitabxanası. 2005.2012-03-10 tarixindəorijinalından(PDF) arxivləşdirilib.İstifadə tarixi:2018-01-03.
  3. Bondarev, N.D.В ГОРАХ АБХАЗИИ(rus). Moskva: Bədən tərbiyəsi və idman. 1981.2009-11-22 tarixindəorijinalından arxivləşdirilib.İstifadə tarixi:2018-01-03.
  4. V.E., Kcarçiya.Аҧсны атопонимика. Suxumi. 2002. səh. 92.
  5. Paul C., Mörfi.The Wolves of Islam: Russia and the Faces of Chechen Terror. Brassey's. 2004.ISBN 1-57488-830-7.
  6. Georgia/Abkhazia: Violations of the Laws of War and Russia’s Role in the Conflict. 7.Helsinki: Human Rights Watch. 1995.2001-02-20 tarixindəarxivləşdirilib.İstifadə tarixi:2018-01-03.
  7. "Города Гагра и Владимир будут сотрудничать". Gagra District Administration. 14 may 2012.15 yanvar 2013 tarixindəorijinalından arxivləşdirilib.İstifadə tarixi:28 may 2012.
  8. Anatoliy Yamskov."Особенности этнодемографической ситуации в Абхазии в постсоветский период"(rus). CA & CC Press.2017-12-22 tarixindəorijinalından arxivləşdirilib.İstifadə tarixi:2018-01-03.
  9. "Перепись населения Абхазии 2011. Гагрский район"(rus). ethno-kavakaz. 2011.2013-09-29 tarixindəarxivləşdirilib.İstifadə tarixi:2018-01-03.

Xarici keçidlər

[redaktə |vikimətni redaktə et]
VikianbardaQaqra ilə əlaqəli mediafayllar var.
⛭
Abxaziya
Sameqrelo və Yuxarı Svaneti
Quriya
Acarıstan
Raça-Leçxumi və Aşağı Svaneti
İmereti
Samtsxe-Cavaxeti
Yuxarı Kartli
Mtsxeta-Mtianeti
Kvemo-Kartli
Kaxeti
Tbilisi
1 şəhər qismən tanınmamışAbxaziya Respublikasının nəzarəti altındadır
2 şəhər qismən tanınmamışCənubi Osetiya Respublikasının nəzarəti altındadır.
⛭
Bələdiyyələr
Şəhərlər
Şəhər tipli yaşayış məntəqələri
Kəndlər
Digər yerlər
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qaqra&oldid=7997329"
Kateqoriyalar:
Gizli kateqoriyalar:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp