| Fransalı Madlen | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 10 avqust1520 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 7 iyul1537(16 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | vərəm |
| Dəfn yeri |
|
| Atası | I Fransisk[1] |
| Anası | Fransalı Klod[1] |
| Həyat yoldaşı | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Valualı Medlin (fr.Madeleine de Valois;10 avqust1520,Sen-Jermen-an-Le[d] –7 iyul1537,Edinburq) —Şotlandiya kralıV Ceymsin ilk xanımı,Şotlandiya kraliçası. O,Fransa kralıI Fransisk və xanımıFransalı Klodun qızıdır. Evliliyi1517-ci ildə bağlananŞotlandiya-Fransa sülhünə əsasən baş tutdu. Ancaq Medlinin doğuşdan bəri səhhəti yaxşı deyildi və toydan yalnız 6 ay sonra vəfat etdi. Bu səbəbləŞotlandiyanın Yay kraliçası olaraq anılır.
Medlin 10 avqust 1520-ci ildə Sen-Jermen-an-Le sarayındaFransa kralıI Fransisk və xanımıFransalı Klodun üçüncü qızı olaraq dünyaya gəldi. Olduqca çəlimsiz bir uşaq olan Medlin həssas olan səhhətinin pozulmaması üçün daha mülayim iqlimi olan cənub torpaqlarına göndərildi. Burada anası və bacısıValualı Marqarita ilə birlikdə bibisiNavarra kraliçasıAnqulemli Marqaritanın yanında qaldı. 4 yaşında ikən anası vəfat etdi və 2 bacı bibilərinin himayəsinə verildi. Ancaq 1530-cu ildə atasıAvstriyalı Eleonora ilə evləndi və 2 bacıParisə gətirilərək ögey analarının himayəsinə verildi. 16 yaşının tamam olduğu 1536-cı ildəvərəm xəstəliyinə tutulduğu məlum oldu.
Medlinin doğumundan 3 il öncəŞotlandiya vəFransa krallığı arasındaİngiltərəyə qarşı ittifaq qurulmuşdu. AzyaşlıŞotlandiya kralının fransız şahzadələrindən biriylə evlənməsi də bu ittifaq sazişində qeyd olunan maddələrdən biri idi. 1530-cu ilin aprelində Şotland kralının naibiCon Stüart 18 yaşlı kralla Medlinin nikahını planlaşdırmaq üzrə vəzifələndirildi vəParisə göndərildi. Ancaq Medlinin səhhətinin pis olması səbəbilə gənc kralın başqa bir fransız şahzadəsiylə —Fransa kralının uzaq qohumu olan Burbonlu Mariya ilə evləndirilməsinə qərar verildi.
Şotlandiya kralıV Ceyms yeni gəlin namizədiylə planlaşdırılan nikah sazişini imzaladı və 1536-cı ildə gələcək xanımıyla tanış olmaq üçünFransaya gəldi. AncaqParisdə olduğu müddət ərzində ilk nişanlısı vəFransa kralının qızı olan Medlinə aşiq oldu. Bu səbəblə Burbonlu Mariya ilə olan nişanını pozdu və ilk nişanlısı olan Medlinlə evlənməyi tələb etdi.Fransa kralıI FransiskŞotlandiyanın sərt iqliminin qızının həssas səhhətinə pis təsir edəcəyini bilirdi və bu səbəblə ilk başda bu evliliyə icazə vermədi.V Ceymsin və Valualı Medlinin bu evlilikdə təkid etməsinin ardındanI Fransisk qızının evliliyinə könülsüzcə razılıq verdi. Cütlük 1 yanvar 1537-ci ildəParisdəNotrdam kilsəsində evləndi.
I Fransisk qızına olduqca zəngin vəŞotlandiyanın ehtiyac duyduğu bir cehiz bağışladı və bu cehizləŞotlandiya xəzinəsi tamamilə doldu. Bağlanan nikah sazişinə görə, Medlin özünün və gələcək varislərinin Fransa taxtı üzərindəki bütün taxt hüququndan imtina etdi. Yenə sazişə görə, əgərV Ceyms xanımından öncə vəfat edərsə,Şotlandiyada ona təsis edilən bir çox mülk və gəlirləri ömrünün sonuna qədər əlindən alınmayacaqdı.
Mart ayında cütlük şimala doğru səyahətə çıxdı vəLa-Roş-Qiyon sarayında iqamət etdilər. Aylarla davam edən əyləncə və mərasimlərin ardından cütlük 1537-ci ilin mayındaFransadanŞotlandiyaya yola düşdü. Medlinin səhhəti bu səyahət boyunca pis idi vəŞotlandiyaya çatanda daha da ağırlaşmışdı. 19 maydaEdinburqun şimalındakı Leyt limanına çatdılar. Ətraf bölgələrdən yeni kraliçanın gətirdiyi dəyərli əşyaları və böyük xidmətçi alayını görməyə gəldilər.
Medlin 8 iyun 1537-ci ildəEdinburqdan atasına yazdığı məktubunda səhhətinin yaxşı olduğunu və yaxşılaşdığını yazdı. Ancaq bu məktubun göndərilməsindən 1 ay sonra — 7 iyul 1537-ci ildəEdinburqda ərinin qollarında vəfat etdi.Şotlandiyanın yay kraliçası olaraq anılan Valualı MedlinEdinburqdakı Holirud monastırına dəfn edildi. 1776-cı ildə məzarı qarət edildi və rəvayətə görə, hələ də gözəlliyini itirməyən başı kəsilərək oğurlandı. ƏriV Ceyms isə onun ölümündən bir il keçmədənFransalı Mariya ilə evləndi.
 | |
|---|---|
| Lüğətlər və ensiklopediyalar | |
| Şəcərə və nekropolistika | |
| Normativ yoxlama | GND: 124327575 ·ISNI: 0000000390590229 ·LCCN: no2012131024 ·SUDOC: 160397650 ·VIAF: 284252102 ·WorldCat VIAF: 284252102 |