Eduard Mane 1832-ci ilin 23 yanvar tarixindəParis şəhərində kasıb və kibar bir ailədə anadan olmuşdur. Anası (fr.Eugénie-Desirée Fournier)İsveç kralı Tural Bernadotun nəvəsi idi. Atası Aprel Mane (fr.Auguste Manet) isə məhkəmə hakimi vəzifəsində çalışırdı və oğlunun da özü kimi hüquq təhsili alıb, bu sahədə işləməsini istəyirdi. Dayısı Şarl Furnye (fr.Charles Fournier) Manenin rəssam olmasını istəyirdi və bu məqsədlə onu tez-tezLuvr muzeyinə aparırdı. 1825-ci ildə Mane dayısının məsləhətlərindən sonra rəssamlıq dərsləri almağa başladı. Bu dərslər əsnasında gələcəkdə Fransa Mədəniyyət naziri vəzifəsində çalışacaq Antonin Prust ilə tanış oldu. Antonin Prust Eduard Mane ilə ömrünün sonlarına qədər dostluq etmişdir.
1848-ci ildə, atasının təkidlərindən sonra təhsil nazirliyinə məxsus bir gəmi iləRio-de-Janeyro şəhərinə getdi. Dəniz donanmasına daxil olmaq üçün iki dəfə imtahan verdi, ancaq hər iki imtahandan hərbi biliklərinin az olması səbəbindən kəsildi. Atası Manenin hüquq və hərb sahəsində istedadının olmadığını gördükdə, onun rəssamlıqla məşğul olmasına icazə verdi. Mane 1850–1856-cı illərdə irihəcmli tarixi tabloların hazırlanması ilə məşğul olan Tomas Kounturn yanında çalışdı. Mane boş vaxtlarınıLuvr muzeyində olan məşhur əsərlərinin sürətini çıxarmaqla keçirirdi.
1853–1856-cı illərdəAlmaniya,İtaliya vəHollandiya kimi ölkələrə səfərlər etdi. Bu səfərləri zamanıFrans Hals,Dieqo Velaskes vəFransisko Qoyya kimi rəssamların orijinal əsərləri ilə tanış oldu və Mane bu əsərlərdən çox təsirləndi. 1856-cı ildə Eduard Mane şəxsi emalatxanasını açdı.
Çəmənlikdə səhər yeməyi[5][6][7] və ya Çəmənlikdə piknik[8] (fr.Le déjeuner sur l'herbe) —Fransızimpressionist rəssamı Eduard Manenin 1862–1863-cü illərdəyağlı boya ilə işlədiyi əsər. Tablo hal-hazırdaParis şəhərindəOrse muzeyində saxlanılır. Tabloda, çılpaq qadınla iki qara qeyimli kişi təsvir edilmişdir. Arxa fonda digər bir qadın isə suyun icərsində təsvir edilir. Eduard ManeÇəmənlikdə səhər yeməyi əsərini 1863-cü ildə tamamlayıb sərgilənmək üçünParis Salonuna təqdim etmişdir.[9] Solonda rəsm əsərlərini qiymətləndirilməsi ilə məşğul olan komitə bu tablo ilə yanaşı daha 3.000 tablonu salonda nümayiş etdirməkdən imtina edir. İmtinanın əsas səbəbi kimi, əsərlərin lazımi keyfiyyətdə olmaması göstərilir.III Napoleonun əmri ilə məşhur muzey və salonlarda sərgilənməkdən imtina edilən tablolarRədd edilənlər salonu adlı mərkəzdə toplanırdı. Çəmənlikdə səhər yeməyi tablosu da bu salonda sərgilənməyə başlanmışdır.[10]
O dövrə qədərDieqo Velaskes vəFransisko Qoyya kimiispan rəssamlardan təsirlənən Mane bu tablodaİntibah dövrü rəssamlarından təsirlənmişdir.[9] Mane, əsərin mövzusunuTisian VeçellionunFiesta Campestre əsərindən, kompazisiyası isəRafael Santinin hazırladığı,Markantonio Raimondinin yekunlaşdırdığı Parisin günahı adlı qravürdən götürmüşdür.[11][12] Tabloda olan tarixi cizgilərə baxmayaraq, iki kişinin çılpaq qadınla çəmənlikdə təsvir edilməsi, dövrün kübar cəmiyyəti tərəfindən birmənalı şəkildə qəbul edilməmişdir.[13]Çəmənlikdə səhər yeməyi həm mövzusu, həm də janrı baxımından sərgilənməyə başladığı gündən etibarən, ciddi mübahisələrə səbəb olmuşdur.[14]
Tablo üçün Eduard Manenin yaxın rəfiqəsi və özü də rəssam olanViktorina Möran çılpaq şəkildə, rəssamın qardaşı Qustav və gələcək bacanağı Ferdinand Leyenhof poza vermişdilər. Əsərin böyük mübahisələrə səbəb olmasından sonra, bir çox nüfuzlu şəxslər Eduard Maneni sərt tənqid etməyə başladılar.[15]
Tablo, ilk dəfə 1865-ci ildəParis Salonunda, sənətçinin digər əsəri olan"Əsgərlər tərəfindən hörmətsiz olan İsa" ilə birlikdə sərgiləndiyində böyük bir qalmaqala səbəb oldu.[19] Əsərdə, fahişə olduğu təəssüratı oyandıran çılpaq ağ bir qadın, üzərində yastıqlar olan bir yatağa uzanmış halda təsvirlənmişdi.[20] Qadına əlində bir buket çiçək tutan zənci bir xidmətçi və qara pişik yoldaşlıq edirdi. Mane, klassik tabloların əksinə heç bir göndərmə ehtiva etməyən gerçək bir çılpaq çəkmişdi. Dövrün tamaşaçıları və tənqidçiləri, birtanrı yerinə fahişənin mövzu edildiyi, kəskin ana xəttlərə və təzad ehtiva edən sərt rənglərə sahib şəkillə qarşılaşınca çox çaşdılar.[21] Olimpiyanın izləyənlərə utanmazca baxması, işığın qadının nəfəs bədənini oxşaması və üzərində yatdığı atlaz adyallarda əks olunması maraq çəkdi.[22] O ilParis Salonu haqqında yazılan 85 məqalənin 72-si, gənc qızların və hamilə qadınların uzaq dayanmaları mövzusunda xəbərdar edildikləri"Olimpiya" haqqında idi. Salon rəhbərliyi, sərgi davam edərkən, Manenin hər iki portretini başqa bir otağa hərəkət və hücum ehtimalına qarşı qoruma altında tutmaq məcburiyyətində qaldı.[23]
Pablo Pikasso, Ernst Ludviq Kirçner,Pol Qogen,Pol Sezann, Larri Rivers,Jan Dübüffe, Jan-Mikel Basquiyat kimi rəssamları təsir edən və onlara ilham mənbəyi olan"Olimpiyanın", sənət tarixinin ilkavanqard çılpağı olduğu düşünülür.[26].
↑Brombert, Beth.Edouard Manet: Rebel in a Frock Coat. University of Chicago Press, 1997. Səhifə 131.ISBN 978-0-226-07544-0.
↑Mauclair, Camille.The French Impressionists (1860–1900). BiblioBazaar, LLC, 2008.ISBN 978-0-554-28887-1
↑Acton, Mary.Learning to look at modern art. Routledge, 2004. Səhifə 29.ISBN 978-0-415-23811-3
↑Harris Jonathan P., Greenberg Clement, Fried Michael, Clark Timothy J.Writing back to modern art: after Greenberg, Fried, and Clark. Routledge, 2005. Səhifə 57.ISBN 978-0-415-32429-8.
