| Dadli Robert Herşbax | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 18 iyun1932(1932-06-18)[1][2][…](93 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Elm sahəsi | kimya |
| İş yerləri |
|
| Təhsili | |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |     |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Dadli Robert Herşbax (18 iyun1932[1][2][…],San-Xose,Kaliforniya[3]) — ABŞ kimyaçısı,Kimya üzrə "Nobel" mükafatı laureatı.
Amerika kimyaçısı Herşbax 1932-ci ilin iyunun 18-də Kaliforniya ştatında San Xosedə doğulmuşdur. Stanford Universitetini 1954-cü ildə bitirmiş, 1958-ci ildə Harvard Universitetində fəlsəfə doktoru dərəcəsi almışdır.
1958–1963-cü illərdəKaliforniya Universitetində işləmişdir. 1963-cü ildən Harvard Universitetinin professorudur.
Əsas işləri fiziki kimyaya aiddir. Kimyəvi reaksiyaların sürətini və mexanizmini müfəssəl öyrənmək məqsədilə 1961-ci ildə bir elementar fiziki-kimyəvi prosesi digərindən ayırmaq məsələsini həll etmişdir. Bunun üçün reaksiyaya girən hissəciklərin – atomların və ya molekulların təcrid olunmuş, cüt toqquşmaları üçün şərait yaratmışdır. Bu halda əvvəlki və sonrakı toqquşmaların bu verilən elementar reaksiya aktına təsiri olmur. Reaksiyaya girən hissəciklərin dəstələrinin toqquşması üsulu ilə belə şərait yaratmaq mümkün olmuşdur. 1960–1970-ci illərdə bir başa elementar proseslər adlanan ("qopma", "rikoşet" (səkdirmə) və aralıq mexanizmləri), prinsipcə üç yeni mexanizmi kəşf etmişdir.
Bu hallarda uzun və ya qısamüddət yaşayan aktivləşdirilmiş aralıq komplekslər yaranmır (kimyəvi reaksiyaların mütləq sürəti nəzəriyyəsinə görə yaranmalı idi).
Elementar kimyəvi prosesləri öyrənərkən bütün eksperimentləri qələvi metalların atomlarının iştirakı ilə obyektlər üzərində aparmışdır. Bu da səpələnmiş hissəciklərin o vaxtkı detektorlarının fiziki qüsurları ilə əlaqədar idi.
1967-ci ildə Li Yan ilə birlikdə kəsişən molekulyar dəstələr üsulunu işləyib hazırlamışdır.
1986-cı ildə Li Yan və Con Çarlz Polani ilə birlikdə "Kimyəvi elementar proseslərin dinamikası üzrə işlərinə görə" Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. Məşhur "Simpsonlar" multserialda "Dəhşətlər evi 14" epizodunda Herşbax fizika üzrə Nobel mükafatının professor Frinkə təqdim edilməsini səsləndirmidir.
 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Lüğətlər və ensiklopediyalar | ||||
