Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Məzmuna keç
Vikipediya
Axtar

Astana

51°08′ şm. e. 71°26′ ş. u.HGYO
Vikipediya, azad ensiklopediya
Astana
Астана
BayraqGerb
BayraqGerb
51°08′ şm. e. 71°26′ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub1830
İlk məlumat1832
Əvvəlki adlarıAqmolinsk
Selinoqrad
Aqmola
Astana
Nur-Sultan
Sahəsi
  • 797,33 km²
Mərkəzin hündürlüyü347 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi1 350 228 nəfər (2022)
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu+7 7172
Poçt indeksi010015
Nəqliyyat koduZ, 01
Digər
gov.kz/memleket/entities…
Xəritəni göstər/gizlə
Astana xəritədə
Astana
Astana
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Astana (qaz.Astana, Астана[1]; 1961-ci ilə qədərAqmolinsk, 1961–1992-ci illərdəSelinoqrad, 1992–1998-ci illərdəAqmola (Qazax dilindən tərcümədə "Ağ Qəbir"), 1998–2019-cu illərdəAstana (Qazax dilindən tərcümədə "Paytaxt"), 2019–2022-ci illərdəNur-Sultan (Qazaxıstanın 1-ci prezidentiNursultan Nazarbayevin şərəfinə) —Qazaxıstanın paytaxtı.

Şəhər XIX əsrin 30-cu illərindəİşim çayının sahilində salınıb. Əsası 1830-cu ildə qala kimi qoyulmuş, 1832-ci ildən isə şəhərdir. Burada 100-dən çox millətin nümayəndəsi yaşayır.

İqlim kontinentaldır. Belə ki yayda həddindən artıq isti, qışda isə uzunmüddətli şaxtalı günlər müşayiət olunur.

1997-ci ilin dekabr ayının 10-danQazaxıstanın paytaxtıdır. Adı bir neçə dəfə dəyişdirilib. Belə ki, 1830-dan 1961-ə kimi Aqmolinsk, 1961-dən 1992-ə kimi Çelinoqrad, 1992-dən 1998-ə kimi isə Aqmola adlandırılmışdır. 1999-cu ildənUNESCO tərəfindən "Dünyanın şəhəri" statusunu alıb. Burada dördali məktəb, filarmoniya,muzey,teatrkitabxanalar var.

Astananın salınmasında ölkənin 71 şəhəri, 432 tikinti şirkəti iştirak edib. 135 zavod isə onu tikinti materialları ilə təmin edib. Layihələrə yaponiyalı Kise Kurokava və britaniyalıNorman Foster kimi dünyanın tanınmış memarları rəhbərlik edib.

Şəhərin simvolu

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Bayterek abidəsi şəhərin simvolu və vizit kartı hesab olunur. Abidənin hündürlüyü 105 metr, ağırlığı isə 1000 tondur. 97 metr yüksəklikdə şəhərin panoramasını seyr etmək üçün rəsədxana yerləşir. Buradan paytaxtı əlinizin içi kimi görə bilərsiniz. Abidəyə qalxmaq üçün liftdən istifadə olunur. Həmin zalın ortasında dünyanın 17 din xadiminin imzası olan 17 ləçəkli qlobus yerləşir. Həmin rəqəm burada təsadüfi xarakter daşımır. Binada qalereya, böyük akvarium və restoran yerləşir. Bəyterek dünyada 22 metr diametri, 300 ton ağırlığı olan, beş dirək üzərində dayanan və günəş şüalarının təsiri ilə tez-tez rəngini dəyişən şüşədən hazırlanan yeganə şardır. Bəyterek sözünün mənası hündür qovaq ağacı deməkdir. Abidənin maraqlı fəlsəfəsi var. Bu yumurtalarını qovaq ağacının başında qoyan xoşbəxtlik quşu Simurqla bağlıdır.

Əhalisi

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Astanada 2020-ci il 1 sentyabr statistikasına əsasən 1 166 000 nəfər insan yaşayır.

Görməli yerlər

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Astananın görməli yerləri sırasında Sülh sarayının adını çəkə bilərik. Bu piramida formalı binadır. Sahəsi 62 kvadrat metr olan sarayın hündürlüyü də həmin rəqəmlə ekvivalent təşkil edir. Onun tikiliş layihəsini britanıyanın tanınmış mühəndisiNorman Foster verib.

Binanın içərisində opera teatrı, eləcə də yığıncaq və konfransların keçirilməsi üçün nəzərdə tutulan otaqlar yerləşir. Lap yuxarı mərtəbədə müxtəlif dinlərə məxsus liderlərin qəbulu üçün 200 nəfərlik dəyirmi zal var. Bundan başqa,Astana məscidinə də baş çəkə bilərsiniz. Onun 62 metrlik dörd minarəsi var. Şəhərdə kilsə və sinaqoqun da olduğunu qeyd etməliyik. Əsası 2000-ci ildə qoyulmuş Prezidentin mədəniyyət mərkəzi də şəhərin diqqətəlayiq məkanlarındandır. Yuxarıdan baxanda dünyanın dörd tərəfinə istiqamətlənmiş şüaları olan şarı xatırladır. Mərkəzdə muzey, kitabxana və konsert zalı yerləşir. Astanada fontanlı hovuzlara tez-tez rast gəlmək mümkündür.

Ənənələr

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Qazaxıstan qadınları başlarına papaq (ərə gedəcək qız saukale adlanan papaq taxır) və ya yaylıq örtüb ağ rəngli pambıqdan don, kişilərsə kəmər və çapan (naxışlı xalat) geyinirlər. Onlar öz qonaqpərvərlikləri ilə seçilirlər. Qonağı hörmətlə qarşılamaq və onu yedizdirmək səxavət hesab olunur. Buna konakası deyirlər. Məsələ ondadır ki, ev sahibi də qonaqdan nəsə bir şey xahiş edə bilər. Məsələn, mahnı oxumağı. Bu isə konnakkade adlanır. Siz qazax evinə 5 dəqiqəlik qonaq getsəniz belə mütləq oturmalı, heç olmasa bir loxma xörək yeməlisiniz. Xörək yeyilərkən isə susmaq olmaz. Belə ki bu, yediyinizi bəyənməmək kimi qəbul oluna bilər. Ancaq bir şeyə fikir də verməyi unutmayın. Böyüklər danışarkən onların sözünü kəsməyin və verilən suallara sakit və ədəblə cavab verin. Əgər evə qohum və ya yaxın bir dost uşağı gələrsə, ona hörmət əlaməti olaraq buzov və ya quzu bağışlanılır.

İstinadlar

[redaktə |vikimətni redaktə et]
  1. https://egemen.kz/article/186071-prezident-elordany-nur-sultan-dep-atau-turaly-zharlyqqa-qol-qoydy?sait=latArxivləşdirilib 2019-03-25 at theWayback Machine Prezıdent elordany Nur-Sultan dep ataý týraly Jarlyqqa qol qoıdy

Mənbə

[redaktə |vikimətni redaktə et]

Həmçinin bax

[redaktə |vikimətni redaktə et]
⛭
Vilayətlər
Coat of arms of Kazakhstan
Respublika tabeli şəhərlər
Regionlar
 Bu şablona bax 
  Tematik saytlar
Lüğətlər və ensiklopediyalar
BNF16944322g ·GND4449241-8 ·LCCNn98095393 ·NKCge578903 ·NSK000727588 ·SUDOC160244293 ·VIAF124517895246270591 ·WorldCat VIAF124517895246270591
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Astana&oldid=7037599"
Kateqoriyalar:
Gizli kateqoriya:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp