| Ardem Pataputyan | |
|---|---|
| ing.Ardem Patapoutian | |
 | |
| Doğum tarixi | 2 oktyabr1967(1967-10-02)[1](57 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Elm sahəsi | fiziologiya |
| Elmi dərəcəsi | Şablon:PhD |
| İş yerləri | Hovard Hyuz Tibb İnstitutu Skripps Elmi-Tədqiqat İnstitutu[ing.] |
| Təhsili | Los-Anceles Kaliforniya Universiteti Kaliforniya Texnologiya İnstitutu |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |  Fiziologiya və ya tibb üzrə Nobel mükafatı (2021)BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award (2020) Kavli mükafatı (2020) Rozenstil mükafatı (2019) U.Olden Spenser mükafatı[ing.] (2017) |
| patapoutianlab.org | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ardem Pataputyan (ing.Ardem Patapoutian;2 oktyabr1967[1],Beyrut,Livan) — Erməni əsilli ABŞ molekulyar bioloq və neyrobioloqu.Hovard Hyuz Tibb İnstitutunda[ing.] (HHMI) çalışır.Fiziologiya və ya tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı (2021)[3].
Ardem Pataputyan 2 oktybar 1967-ci ildə Beyrutda, erməni ailəsində anadan olmuşdur.[4] 1986-cı ildə ABŞ-yə mühacirət etməmişdən öncə bir il müddətindəBeyrut Amerika Universitetində təhsil almışdır. Los-Anceles Kaliforniya Universitetini bitirmiş, 1990-cı ildə sitologiya və inkişaf biologiyası sahəsində bakalavr dərəcəsinə 1996-cı ildə isə Kaliforniya Texnologiya İnstitutunda fəlsəfə doktoru dərəcəsinə layiq görülmüşdür. Aspirant olarkən Paputyan San-Fransisko Kaliforniya UniversitetindəLui Rayhardla[ing.] birlikdə çalışmışdır. 2000-ci ildə oSkripps Elmi-Tədqiqat İnstitutunda[ing.] dosent olmuşdur. 2000-2014-cü illərdə əlavə olaraqNovartis tədqiqat fondunda da işləmişdir. Paputyan 2014-cü ildən Hovard Hyuz Tibb İnstitutunda tədqiqatçı olaraq çalışır.
Paputyan siqnalın ötürülməsini öyrənir. O, hərarətin, mexaniki enerjinin təsiri və ya hüceyrənin həcminin böyüməsi ilə aktivləşən yeni ion kanallarının və reseptorların identifikasiyası sahəsinə əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. Paputyan və kolleqaları sübut etmişlər ki, bu ion kanalları hərarətin, toxunmanın hiss olunmasında, propriosepsiyada, ağrının duyulmasında və damar tonuslarının requlyasiyasında möhtəşəm rol oynayır. Onun daha sonrakı elmi işlərində mexaniki hissiyatlı ion kanallarının (mexanotransduksiya) identifikasiyası və xarakteristikası üçün funksional genomika metodları istifadə olunmuşdir.
"Google Scholar"a görə Paputyanın Hirş indeksi 68[5], "Scopus" a görə isə 63-dür[6] (2020-ci ilin mayına olan məlumat). O, 2016-cı ildən Elmin İnkişafına Yardım Amerika Assosiasiyasının, 2017-ci ildən ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının[7],2020-ci ildən Amerika Sənət və Elm Akademiyasının[8] üzvüdür. Paputyan 2017-ci ildəU.Olden Spenser mükafatına[ing.][9], 2019-cu ildəRozenstil mükafatına[10], 2020-ci ildə neyrobiologiya sahəsindəKavli mükafatına[11] və biotibb sahəsindəBBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award mükafatına[12] layiq görülmüşdür.
2021-ci ildə Paputyan Devid Culius ilə birlikdəFiziologiya və ya tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı olmuşdur.
 | Bu məqalədəki istinadlar müvafiqistinad şablonları ilə göstərilməlidir. |
| Tematik saytlar | |
|---|---|
| Lüğətlər və ensiklopediyalar | |
| Normativ yoxlama | GND: 1242428089 ·ISNI: 0000000371018737 ·LCCN: n2012184314 ·VIAF: 250462679 ·WorldCat VIAF: 250462679 |
