El17 de febreru de2008 el parllamentu provisional deKosovu, provincia del sur de Serbia de mayoría étnicaalbanesa, declarió la so independencia de Serbia de miente unilateral. Esta independencia nun ye reconocida pol gobiernu serbiu, que considera a la provincia un territoriu autónomu serbiu.
El nome de Serbia (Srbija, o tierra de los serbios) recíbelu polos sos más antiguos pobladoreseslavos, losserbios (srbi), d'orixe desinfiníu. Acordies colaCrónica de Néstor, historia del primer estáu eslavu oriental, los serbios tán ente los cinco primerospueblos eslavos que foron conocíos pol so nome modernu.
Una de les hipótesis más aceptaes ye la de que lossorbios o sorabos (Serbja n'altu sorabu qu'anien enLusacia comparten ascendencoa colos serbios (enserbiu,sórabu dizseLužički Srbi, oserbiu deLusacia). Según esta hipótesis, loseslavosserboi que nelsieglu V marcharon del Cáucasu haciaEuropa son los ancestros comunes de serbios y sorbios, que se dixebraron en dos grupos. Ún de los grupos (los antepasaos de los serbios), conocíu como losserbios blancos (beli srbi) emigró a losBalcanes hacia610-626 lideraos polArconte Desconocíu. Pol so gabitu al emperadorHeracliu nes sos lluches escontra losávaros, ésti dexó-yos asitiar una fastera deMacedonia averada a l'anguaño ciudágriega deServia. Más sero foron espardiéndose hacia'l norte.
Les cultures deVinča yStarčevo foron les primeres civilizacionesneolítiques nel llugar qu'anguaño ocupa Serbia, ente'lVII y elIII mileniu e.C.. Elyacimientu arqueolóxicu más importante d'esta dómina yeLepenski Vir. Les más antigües civilizaciones paleobalcániques qu'aniaron nel llugar entantes de la conquista romana, asocedía nels. I e.C. foron losilirios,tracios,dacios yceltes. Los celtes aniciaron munches fortificaciones, y atribúise-yos la fundación de munches ciudades modernes en Serbia, comoKalemagdan (Singidunum,Belgráu). Losgriegos llegaron nel so espardimientu al sur de la Serbia moderna nelsieglu IV e.C., algamando'l puntu más septentrional del imperiu d'Alexandru Magnu. La Serbia d'anguaño ta formada (totalmente o en parte) poles provincies clásiques deMesia,Panonia,Praevalitana,Dalmacia,Dacia yMacedonia. La ciudá del norte,Sirmium, foi una de les capitales delImperiu romanu durante latetrarquía. Tamién s'atoparon importantes güelgues enViminacium. Al menos 17 emperadores romanos nacieron na rexón na qu'anguaño s'alluga Serbia.
En1346, elZarStefan Uroš IV Dušan, fíu de Stefan Uroš III, proclamó l'Imperiu Serbiu. Nel so gobiernu Serbia algamó'l so esplendor territorial, tornándose nún de los estaos más grandes d'Europa. Dušan foi asocedíu como emperador por so fíuStefan Uroš V quien, per aciu de la so mocedá, nun foi quien a caltener el dominiu sobro l'imperiu aniciáu por so, faciendo que s'escachara nun grupu de principaos. Stefan morrió ensin fíos, n'avientu de1371, dempués de que gran parte de la nobleza serbia fora desaniciada pol emerxenteImperiu Otomanu nabatalla de Marizta nel entamu d'esi añu. El nobleLazr Hrebeljanović fízose col lideralgu delReinu Serbiu y en1389 anició un gran exércitu con tola nobleza serbia pa detener l'avance de los otomanos, anque foron derrotaos por ellos nabatalla de Kosovu. Cola cayida de Belgráu en1521 tol imperiu quedó baxo la soberanía otomana, siendo'lDespotáu de Serbia, que cayó en1459, el caberu llugar de resistencia.
La dómina de dominiu turcu supunxo una gran represión pa los serbios, qu'amás foron obligaos a tornase alIslam, polo qu'hubo una gran migración de población hacia'l norte. Gran parte d'ella afuyó hacia'lSacru Imperiu Romanu Xermánicu, onde l'emperadorLleopoldu I acoyió a bona parte d'ellos na anguañoVojvodina. Tres la guerra austro-otomana de1716-1718, esta fastera foi quien a independizase de los turcos comoreinu baxo la soberaníaHabsburgu, pero los otomanos lu reconquistaron en1739, tres la guerra de1736-1739.
En1815 españó laSegunda Insurrección Serbia, liderada pol PríncipeMiloš Obrenović. Anque los turcos triaron la rebelión en1817, Serbia ganó una cierta autonomía baxo la soberanía otomana, con Obrenović nel poder como príncipe y gobernante absolutu. Nació asina'lPrincipáu de Serbia. Los decretos delSultán de1830 y1833 enantaron los sos derechos sobro un territoriu más grande, y permitieron afitar en Belgráu un patriarcáu de laIlesia ortodoxa serbia, independiente delPatriarcáu de Constantinopla. La condición deRusia como garante de l'autonomía de Serbia foi tamién importante.
Por aciu de nuevos xareos ente l'exércitu otomanu y grupos de civiles en Belgráu en1862, y baxo la presión de les grandes potencies, en1867 los caberos soldaos turcos marcharon del principáu. Pola mor de la promulgación d'una nueva constitución, los diplomáticos de Serbia confirmaron la independencia del país, reconocida internacionalmente nelCongresu de Berlín de1878. Esti punxo fin a laGuerra Ruso-Turca. Esti tratáu, sicasí, prohibía l'amecedura de Serbia colPrincipáu de Montenegru y asitiaba les rexones deBosnia yHerzegovina baxo l'alministración delImperiu austrohúngaru.
El28 de xunu de1914 foronasesinaos l'archiduqueFranciscu Fernandu d'Austria y so esposaSofía Chotek enSarayevu, entós perteneciente alland bosniu dientro del Imperiu Austrohúngaru. L'autor del asesinatu foiGavrilo Princip, miembru del grupu revolucionariuMoza Bosnia, una organizacón que foi davezu venceyada alnacionalismu serbiu y a la organizaciónXunión o Muerte. Esti fechu llevó a Austria-Hungría a declariar la guerra al Reinu de Serbia. L'Rusia salió en defensa de Serbia y entamó la movilización de les sos tropes, lo que llevó a los austrohúngaros y a los sos aliaos delImperiu Alemán a declariar la guerra tamién a Rusia'l1 d'agostu de 1914. La represalia d'Austria-Hungría escontra Serbia activó una riestra d'aliances-militares (laTriple Entente y laTriple Alianza) que provocaron una reacción en cadena de declaraciones de guerra en tol continente, lo que llevó nun mes al españíu de laPrimer Guerra Mundial. L'Imperiu Otomanu y más sero'lReinu de Bulgaria amestáronse del llau austrohúngaru, ente que Rusia y Serbia recibieron el sofitu deFrancia y elReinu Xuníu.
El12 d'agostu les tropes austriaques cruciaron elDrina y entamaron lainvasión de Serbia. L'exércitu serbiu llogró delles importantes victorias escontra Austria-Hungría al entamu de la guerra, como laBatalla de Cer y laBatalla de Kolubara, constituyendo les primeres victories aliaes escontra lesPotencies Centrales de tol conflictu. Magar l'éxitu del entamu los serbios foron a la fin derrotaos poles fuercies conxuntes del Imperiu alemán, Austria-Hungría y Bulgaria, y en payares de1915 el gruesu del exércitu serbiu y miles de civiles retiráronse haciaGrecia y, al traviés d'Albania, aCorfú. Dempués reagrupáronse enTesalónica y ameciéronse a una fuercia multinacional con franceses, británicos, griegos y italianos y volvieron al frente de Macedonia, onde en setiembre de1918 fixeron la gran ofensiva aliada que supunxo la capitulación de Bulgaria y la lliberación de Serbia.
Ceo esti espardimientu xeográficu viose escontra los intereses d'Italia, que vindicaba más fasteres de la costa dálmata, mientres el nuevu reinu desixía lapenínsula d'Istria. Otramiente, la rivalidá ente serbios y croates enantó, y el20 de xunu de1928, nel parllamentu, un diputáu montenegrín disparó al políticu croataStjepan Radić, que morrió díes más sero. Esti fechu sirvió al reiAlexandru I Karadorđorđević (qu'en1921 asocediera'l so pa, Pedru I) p'abolir laConstitución de 1920 y proclamar la dictadura real. El3 d'ochobre de1929 el Reinu de los Serbios, Croates y Eslovenos pasó a llamaseReinu de Yugoslavia.
Magar el nuevu gobiernu nun declarió formalmente la so enemistá col Exe, el6 d'abril de 1941Adolf Hitler punxo en marcha laOperación Castigu, ordenando laInvasión de Yugoslavia. Esi mesmu día laLuftwaffe bombardió Belgráu y el 17 d'abril firmóse la rendición incondicional del país. Tres la invasión el Reinu de Yugoslavia foi sumíu: en Serbia afitóse ungobiernu militar collaboracionista, xestionáu pol xeneralMilan Nedić; otres fasteres foron repartíes ente los países del Exe, y con Croacia y Bosnia anicióse l'Estáu Independiente de Croacia, baxo'l gobiernu d'Ante Pavelić, xefe del partíu fascista croataUstacha.
La resistencia a la ocupación organizóse en dos frentes: por un llau'lmovimientu partisanu, d'inspiración comunista y lideráu porJosip Broz Tito, y por otro losChetniks, d'empobine monárquicu y proserbiu, que teníen por comandante aDraža Mihajlović. Mientres estes fuercies s'enfrentaben a los invasores, en Croacia entamó l'estermín sistemáticu deserbios,xudíos yxitanos, dirixíu pol réximeustashi, qu'afitó delloscampos de concentración, siendo'l más importante'l deJasenovac. Albídrase qu'ente 500.000 y 700.000 serbios foron asesinaos pol réxime collaboracionista d'Ante Pavelić.
Nel entamu de1944 los partisanos foron la fuercia cimera de resistencia en Bosnia, Montenegro, Eslovenia y Herzegovina. En Serbia, sicasí, sobremanera nes fasteres rurales, la población simpatizó más coloschetniks. En setiembre de 1944 l'avance delExércitu Bermeyu cuasi algamaba Yugoslavia, poro, Tito viaxó aMoscú y coordinó conStalin l'acción conxunta escontra les fuercies del Exe. El20 d'ochobre de 1944 les tropes partisanes y l'Exércitu Bermeyutomaron Belgráu nuna operación amecida, y pa la fin d'añu, la metá oriental de Yugoslavia fora lliberada dafechu. N'abril de1945 Sarayevu foi lliberada tamién, y Croacia y Eslovenia'l mes siguiente. Enantes d'entamar la pacificación del país, los partisanos tuvieron facer frente a los chetniks, lo que supunxo un verdaderu conflictu civil ente dambes fuercies.
L'estáu entamó con un bultable dominiu de laRepública Socialiesta de Serbia sobre la política federal, centralizáu al entamu na so capital, Belgráu. La rápida socialización económica y los Planes Quinquenales venceyaron un importante desenvolvimientu industrial. La llegada masiva d'emigrantes, qu'aseguraben la mano d'obra, de la probeAlbania (especialmente a l'averada Kosovu) y el so estraordinariuespañíu demográficu provocó que'l númberu d'albaneses en Kosovu se duplicara dende la fin de la Segunda Guerra Mundial, algamando la cifra de 916.168 nel censu yugoslavu de1971, lo que la tornó na rexón con mayor crecimientu demográficu de Yugoslavia y d'Europa.
L'aniciu nes estremaes repúbliques de grupos nacionalistes cobró fuercia y aceñaben la estabilidá política de la federación, lo que puxó la descentralización del poder. Asina, en1974, acordóse l'aniciu de les provincies autónomes deKosovu y Metohija yVojvodina dientro de Serbia, pa satisfacer les vindicaciones de los estremaos grupos étnicos que les componíen.
Tito, que caltuviera Yugoslavia baxo una terria política multiétnica dende 1945, morrió en1980, lo que venceyó un espoxigue de los movimientos nacionalistes agraváu pola crisis económica yugoslava. Na década de los ochenta losalbaneses de Kosovu enantaron les sos esixencies de que la provincia tuviera estatus de república como primer paso hacia un posible autodetermín. Les tensiones étniques ente serbios y albaneses de Kosovu supunxeron violencia y tuvieron una gran influencia na fin de Yugoslavia.
En1989 xubió al poder en SerbiaSlobodan Milošević, de la Lliga de los Comunistes de Serbia, que s'esfixera de los sos opositores al traviés d'un xeitu d'intrigues y intimidación. Una de les sos primeres midíes foi l'abolición de l'autonomía de les provincies serbies de Kosovu y Vojvodina. El28 de xunu de 1989, en plenu fervor nacionalista, Milošević presentóse enKosovu Polje, l'escenariu de laBatalla de Kosovu nel 600 aniversariu de la derrota escontra los turcos, donde, ante una multitú d'ente 500.000 y 1.000.000 de serbios, pronunció l'afamáudiscursu de Gazimestan, nel qu'emponderó los ideales serbios que traxo graves consecuencies.
En1992 los gobiernos de Serbia y Montenegro acordaron l'aniciu d'una nueva federación col nome deRepública Federal de Yugoslavia, de miente que s'abandonaba'l nome d'antaño y el sistema comunista y s'adoptaba lademocracia. El 23 de xunetu de 1997 Milošević foi proclamáu Presidente de la República Federal de Yugoslavia.
La violencia étnica na provincia de Kosovu fízose más dura y algamó'l so máximu en [[1998], cuando los enfrentamientos ente l'exércitu federal y la guerrilla albanesaExércitu de Lliberación de Kosovu (UÇK) llegaron a tornase nuna guerra abierta. Los asesinatos y deportaciones masives de civiles en dambos llaos punxeron a Kosovu nel puntu de mira de la opinión pública occidental. Entós, laOTAN intervieno pa detener laGuerra de Kosovu y fizo una entrulladura comerciar escontra la República Federal Yugoslava, forciando lesconverses de paz deRambouillet (xineru de1999), que fracasaron per aciu de la negativa de Serbia d'aceptar les condiciones propuestes. LaOTAN dio un ultimátum a les autoridaes federales y fizo una campaña d'ataques aéreos qu'arrasó les infraestructures serbies y fundió la so economía, amás de dexar una güelga de 3.000 civiles muertos y 10.000 firíos. El 12 de xunu llegó a Kosovu'l continxente internacional de tropesKFOR encargáu de pacificar la zona, que quedó baxo l'alministración de laMisión d'Alministración Provisional de les Naciones Xuníes en Kosovu (MINUK).
De magar setiembre de 2000, tres les eleiciones federales y col país enbancarrota, los partíos d'oposición entamaron a acusar de fraude a Milošević. Lesprotestes caleyeres y manifestaciones en toda Serbia puxáronlu a dar el poder a la Oposición Democrática de Serbia, una gran coalición de partíos reformistes, lo que sacó a Serbia del so aislamientu internacional. El28 de xunu de2001 Milošević foi apurríu poles autoridaes serbies alTribunal Penal Internacional pa la ex-Yugoslavia, que lu acusaba d'afalar crímenes de guerra y crímenes escontra la humanidá nes guerres en Croacia, Bosnia y Kosovu. El so xuiciu allargóse hasta la so muerte enL'Haya en2006.
El4 de febreru de2003 entró en vigor una nueva Constitución y eliminóse'l nome de Yugoslavia, pasando'l país a nomaseSerbia y Montenegru (oficialmente Xunión Estatal de Serbia y Montenegro). El primer ministru serbiuZoran Đinđić, responsable de la entrega de Slobodan Milošević, y qu'entamara una política d'apertura y averamientu a occidente, foi asesináu enBelgráu'l12 de marzu de2003, nun atentáu afalau pola mafia serbia, venceyada con Milošević.
Los socesivos gobiernos deBoris Tadić, presidente de Serbia dende2004 continuaron l'averamientu de Serbia a la comunidá internacional y a laXunión Europea, y la so política internacional supunxo la normalización de les rellaciones internacionales en xeneral y coles otres ex-repúbliques yugoslaves en particular.
El21 de mayu de2006 fízose enMontenegru un referendu pa determinar si se procedía a rematar l'amecedura con Serbia. Los resultaos amosaron un 55,4% de votantes favoratibles pa cola independencia, polo que'l Parllamentu de Montenegro proclamó la independencia del estáu, el3 de xunu de 2006. Esi día Serbia declarióse estáu soberanu y socesor del anterior.
La situación de Kosovu enredóse cuando'l17 de febreru de2008 los sos dirixentes proclamaron unilateralmente la independencia. El gobiernu serbiu dio anuncia de que se trataba d'una violación del Drechu Internacional y que nunca reconocería la so independencia. Un grupu de países reconocieron al nuevu estáu, pero otros nun lo fixeron, poro, el so estatus quedó nel aire.
La normalización de les rellaciones internacionales del país y les sos aspiraciones d'accesu a la Xunión Europea viéronse postiaes pola prindada y aportación a la xusticia internacionales, por parte del gobiernu de Tadić, de los dos homes más esqueraos pol so papel nes guerres yugoslaves:Radovan Karadžić yRatko Mladić, apurríos en 2008 y 2011 respeutivamente y que aniaben dafurtu nel país.
Serbia tien una estensión de 88.361 km² de los que 10.887 correspuenden a Kosovu, que s'afaya autogobernáu y en disputa, poro, el territoriu baxo alministración serbia ye de 77.474 km².
El ríuDanubiu fai de llende natural nun gran tramu con Rumanía y n'otro con Croacia, asina como'lSava y elDrina (ésti per 150 km) con Bosnia y Herzegovina.
La provincia deVojvodina, qu'ocupa'l terciu norte del país, afáyase dafechu dientro del llanu panónicu centroeuropéu. L'estremu más oriental de Serbia espárdese pol llanu deValaquia. La llende noreste del país ta determinada pola cordal de losCárpatos, qu'ataviesen el conxuntu d'Europa Central. Los Cárpatos del Sur xúntense colosMontes Balcanes nel sureste del país, siguiendo'l calce del ríuGran Morava, d'unos 500 km de llargo (parcialmente navegables). Pel sur la cordal de los Balcanes alcuéntrase coloscuetos Ródope. LosAlpes Dináricos de Serbia siguen, en direición este-suroeste, el cursu del ríuDrina (350 km navegables namái por embarcaciones pequeñes), con vistes a los cuetos Dináricos de la oriella opuesta, en Bosnia y Herzegovina. LosMontes Šar de Kosovu formen la llende con Albania, y tienen los cuetos más altos del país, elĐeravica (2.656 m.),Peskovi (2.651 m) yBistra (2.609 m.). Fuera de Kosovu les mayores elevaciones son elMidžor (2.168 m.) y elDupljak (2.032 m.) nos Balcanes y elCuetu Pančić (2.017 m.) nos Alpes Dináricos.
Anque'l país nun tien costa, hai alredor de 2.000 km navegables en ríos y canales, ameciendo Serbia col norte y oeste d'Europa (al traviés de laCanal Rin-Menu-Danubiu), con Europa del Este (vía Tisza, Timiș, Begej, Danubiu y les rutes delmar Negru) y col sur d'Europa (al traviés del ríu Sava). Dos de les mayores ciudaes de Serbia, Belgráu y Novi Sad, son los cimeros puertos fluviales del Danubiu.
El 27% del territoriu serbiu ta añubríu por viesques. En2010, según lo albidrao, los parques nacionales y reserves naturales ocuparán un 10% del territoriu total del país. Serbia correspondíase nun entamu col biomaviesca templada de frondoses. LaWWF axebra'l país en cuatroecorrexones:
Los ríos de Serbia pertenecen a les cuenques delMar Negru,Adriáticu yExéu, y nun hai grandes llagos nel so territoriu anque sí dalgunos banzaos, como'lBanzáu de Đerdap y llagos artificiales como'lVlasina y elLedinci. El país nun tien salida almar.
Hidrográficamente Serbia encadármase a lo llargo de dos exes fluviales cimeros. El Danubiu fluye dende'l norte al este a lo llargo de 588 km. Dende l'apertura de la canal Rin-Meno-Danubiu en1992, afayóse'l tráficu fluvial deRotterdam al mar Negru, afitando la importancia de la fastera serbia, na que s'anició una rede de canales de más de 600 km, amestando colos ríosSava yTisza. L'otru exe cimeru nel que s'enconta'l sistema fluvial ye'l ríuMorava, que dibuxa la so cuenca de norte a sur del país, atravesando dalgunes de les sos ciudaes cimeres, lo que lu fai estratéxicamente importante.
Los diez ríos de mayor llonxitú qu'atraviesen territoriu serbiu son los siguientes:
El clima serbiu camuda ente unclima continental nel norte, con iviernos fríos y branos calecíos y llentos con precipitaciones bien distribuyíes, y un clima másadriáticu nel sur, con branos calecíos y secos y serondes y iviernos relativamente fríos con bones nevaes nel interior. Les diferencies d'altitú, lo averáu delmar Adriáticu y les grandes cuenques fluviales, asina como la so esposición a los vientos marquen les diferencies climátiques. Vojvodina tien un clima continental típicu, con mases d'aire del norte y oeste d'Europa qu'alterien el so perfil climáticu. El sur y suroeste de Serbia tán influenciaos polClima mediterraneu. Sicasí, los Alpes Dináricos y otres cordales contribúin al enfriamientu de la mayoría de les mases d'aire caliente. Los iviernos son duros na rexón deSandžak, per aciu de los montes qu'arodeian la meseta.
La temperatura media añal del aire na dómina1961-1990 nel llugar con una altitú d'hasta 300 m. foi de 10,9°C. Los llugares con una altitú d'ente 300 y 500 m. tuvieron una temperatura media añal d'alredor de 10°C y con más de 1000 m. d'altitú en tornu a 6°C. La menor temperatura rexistrada en Serbia foi -39,5°C (13 de xineru de1985, Karajukića Bunari, enPešter), y la más alta de 44,9°C (24 de xunetu de2007,Smedervska Palanka).
Pero la mayor bayura faunística de Serbia ye laornitolóxica. La rexón balcánica supón ún de los llugares d'observancia d'aves más importantes d'Europa. Hai 379 especies catalogaes, cinco d'elles protexíes: l'águila imperial, lagran avutarda, elpatu xabaz de Madagascar, elcernícalu primilla y elcrex crex. Munches d'estes aves atopen nel país un hábitat afayadizu pal aniciu en branu, mientres qu'otres lleguen dende'l norte n'iviernu. Ente les aves de cría hai 103 que son camentaes d'interés pol Conseyu Européu de Conservación. Serbia tien una importante proporción de les poblaciones europées d'aves como'lfalcón sacre, l'avetorrillu, lagarza imperial, l'autillu, elpicu medianu y elpicu siriu.
Flora
Magar ser un país relativamente pequeñu, hai en Serbia un númberu anormalmente grande d'especies, dalgunes d'ellesendémiques. Camiéntense hábitats cimeros los llugares d'altu monte,viesca de coníferes,viesca somediterránea, vexetación mediterránea de monte,estepa y estepa con viesca.
Ente Serbia yMontenegru abelluguen 4.300 especies deplantes, lo que supón el 2% del total mundial, 400 d'elles endémiques. Ente éstes, encalquen dos variedaes depinu, elmunika y elmolika, y una d'abetu, l'omorika, descubierta nelsieglu XX. Munches de les plantes montesines más abondantes son elcarbayu, elnegrillu, l'arce, lanogal, lacastañal, elfresnu, elsalgueru y elteyu.
La proteición de lanatura ye supervisada pola Axencia de Proteición de la Natura de la República de Serbia (SEPA), una estaya del Ministeriu de Ciencia y Proteición de la Natura. Según los datos de la mesma, losbombardeos de la OTAN de 1999 foron dañibles pa cola natura serbia, con dellos miles de tonelaesproductos químicos tóxicos que s'alcontraben almacenaos en fábriques y foron vertíos al suelu, l'atmósfera y les cuenques hidrográfiques, afeutando a los seres humanos y la fauna.
Elreciclaxe ye una actividá que tovía principia nel país, con solo'l 15% de los refugos tornaos pa la so reutilización, anque'l Ministeriu de Ciencia y Proteición de la Natura trabaya pa meyorar la situación. En mayu de 2002 anicióse l'Axencia Serbia d'Eficiencia Enerxética (SCAE), una organización nacional ensin fines de lucru, que desendolca y propón programes y midíes, y coordina y afala actividaes empobinaes a llograr un usu racional y d'aforru d'enerxía, asina como l'aumentu de la eficiencia del usu de la enerxía en toles estayes del consumu. El país puxa tamién pa qu'haya un mayor emplegu de lesenerxíes renovables, desendolcando unparque eólicu de 20 MW enBelo Blato, como parte d'un plan de desenrollu que quier algamar los 300 MW.
Oficialmente, la República de Serbia, ta formada pola rexón histórica de Serbia (anguaño conocida comoSerbia Central) y les provincies autónomes deVojvodina (Аутономна Покрајина Војводина / Autonomna Pokrajina Vojvodina enserbiu), al norte, yKosovu y Metohija (Косово и Метохија / Kosovu i Metohija), al sur. Ta axebrada alministrativamente en 29 distritos (Округ /Okrug en serbiu) y laCiudá de Belgráu.
NOTA: (*)Esta ye la división alministrativa oficial de la República de Serbia. Los distritos de la Provincia de Kosovu y Metohija: Kosovu, Kosovu-Pomoravlje, Kosovu-Mitrovica, Peć y Prizren alcuéntranse alministraos pol autoproclamáu Gobiernu de Kosovu, con una nueva organización alministrativa y baxo disputa internacional. (VerDivisiones alministratives de Kosovu).
Fonte: Los datos correspuenden al censu fechu en2002 pola Oficina d'Estadístiques de la República de Serbia.
Tamién se fizo oficial l'escudu del Reinu de Serbia, coláguila bicéfala, lacruz de Serbia y lacorona real. Al recuperase esti antiguu escudu, decidióse caltener tolos sos elementos, magar nun se restauró la monarquía. L'escudu tien dos versiones, dambes oficiales, la yá citada, y otra más grande con un mantu real enpúrpura qu'añubre l'anterior.
Himnu
L'himnu nacional de Serbia según l'Artículu 7 de la Constitución yeBože Pravde (Dios de la xusticia), que tamién foi himnu del Reinu de Serbia, escritu en1872 como una composición teatral pero que per aciu de la so gran popularidá se tornó n'himnu del país. Llueu foi adoptáu por Serbia na so amestadura con Montenegro, n'agostu de2004, anque l'himnu oficial de la federación yeraHej Sloveni.
La forma de gobiernu de la República Serbia ye, dende la so dixebra de Montenegro en2006, larepública parllamentaria. El30 d'ochobre de 2006 los ciudadanos aprobaron una nuevaConstitución, que tenía l'envís de garantizar "el postéu de la democracia y del Estáu de drechu en Serbia". La constitución entró en vigor el10 de payares de 2006.
ElPoder executivu osténtenlu'l xefe del estáu, que ye'lPresidente, y el xefe del gobiernu, que ye'lPrimer Ministru. El cargu de Presidente, qu'avaga 5 años, decídese per aciu de referendu, ente que'l Primer Ministru lu elixe l'Asamblea Nacional.
Na fin de 2009 la situación de Kosovu calteníase nes mesmes condiciones: nun ye un estáu reconocío polaONX y sigue siendode iure una provincia serbia, anquede facto el gobiernu serbiu nun tien autoridá denguna sobro'l llugar, que ye alministráu políticamente polGobiernu de Kosovu, y militarmente pol continxente internacionalKFOR, encargáu de pacificar el territoriu. Sicasí, según la ONX, la situación nel llugar sigue siendo de tensión y inseguridá.
Les Fuercies Armaes tán subordinaes al Ministeriu de Defensa y tán dixebraes n'Exércitu de Tierra,Fuercia Aérea yComandos de Formación. Como país ensin costa, Serbia nun tien Armada, anque opera unaflotilla de ríos como serviciu independiente. Constitucionalmente'l comandante de les Fuercies Armaes ye'l Presidente de Serbia.
Les guerres y crisis de la década de los noventa aprobeció bultablemente l'exércitu, que dende entós sufrió la falta de financiación y baxes tases d'alistamientu. En2006, cuando se dixebraron Serbia y Montenegro, les fuercies armaes de la federación contaben con 65.700 efectivos, ente qu'en2009'l so númberu amenorgara a 30.000. Los gastos militares mermaron del 5% del PIB na fin de 1990, a un 2,1% en 2009. El gobiernu tien albidraes fondes reformes y la profesionalización dafechu, pero la falta de recursos fizo más sele'l procesu. El serviciu militar de 6 meses sigue siendo obligaroriu pero un gran númberu de reclutes s'acueyen a laoxeción de conciencia, pudiendo servir 9 meses n'emprestaciones sociales.
Asinamesmu, mentó'l so inclín d'inxerise na Xunión Europea. Serbia acometió'l pasu previu pa solicitar la so adhesión, l'Alcuerdu d'Estabilización y Asociación (SAA) en2007. Entós recibió'l vetu d'Holanda, que se negó a la firma, poniendo como condición l'aportadura alTribunal Penal Internacional pa la ex-Yugoslavia, por parte de les autoridaes serbies, de criminales de guerra de lesGuerres yugoslaves, que presuntamente s'ancultaben en territoriu serbiu. La firma del alcuerdu fízose, a la fin, el29 d'abril de2008 enBruxeles. El gobiernu serbiu comprometióse a acomuñar col tribunal, y, nesti marcu, asocedió la prindada y aportadura deStojan Župljanin y, sobro too, deRadovan Karadžić en xunu de 2008, ún de los afuxíos más esqueraos pola xusticia internacional. Magar esta collaboración,L'Haya siguió reclamando a Belgráu la prindada deGoran Hadžić yRatko Mladić, los caberos prófugos del tribunal, que se camentaba s'ancultaben en Serbia. Sicasí, en payares de 2009 el Ministru serbio d'Asuntos Esteriores,Vuk Jeremić, afirmó que Serbia presentaría la so candidatura d'accesu a la XE enantes de fin d'añu, y el22 d'avientu de2009, el presidenteBoris Tadić presentó oficialmente la solicitú d'ingresu del país na xunión. Tadić marcó amás un añu,2014, como oxetivu inicial d'ingresu, anque'l comisariu européuOlli Rehn alvirtió que'l plazu podría allargase hasta los diez años.
La candidatura cumplió con una de les sos cimeres condiciones cuando'l presidente serbiu dio anuncia, el26 de mayu de2011, de la prindada de Ratko Mladić y el so procesu d'estradición aL'Haya. El20 de xunetu, cumplió tamién cola prindada de Goran Hadžić.
Los datos de población de Serbia camuden abondo per aciu de los postreros acontecimientos asocedíos naantigua Yugoslavia, y asoleyen un bultable censu depoblación flotante aniciada, sobro too, porrefuxaos d'otres ex-repúbliques que s'aballaron a territoriu serbiu y nun consten en dengún censu. Demientres laGuerra de Kosovu hubo un argayu de refuxaos serbios (denunciada porACNUR) que dexaron el territoriu kosovar y aniaron en Serbia. Estos refuxaos (camiéntase que 200.000, anque'l gobiernu serbiu cuida que son munchos más) nun aprucen en dengún censu, ya que'l postrer censu oficial foi fechu en2002, y nel mesmu nun s'incluyeron datos de Kosovu. El siguiente será fechu en2010.
Según les fontes, el númberu dedesplazaos y refuxaos en territoriu serbiu cimbria ente los 350.000 y los 800.000. El Comisionáu Serbiu pa Refuxaos, a comuña con ACNUR, anició un censu según el cual el 63% d'esti collectivu procedía de los llugares serbios deKrajina yEslavonia, enCroacia, y el 36% de l'anguañoFederación de Bosnia y Herzegovina. Estes persones viven en campos de refuxaos espardíos pol pais, y en dalgunos casos, con familiares.
Según los datos del postrer censu, la población de Serbia yera la siguiente (2002):
Serbia Central: 5.466.009 habitantes.
Vojvodina: 2.031.992 habitantes.
República de Serbia (ensin Kosovu): 7.498.001 habitantes
Según los datos delThe World Factbook publicáu polaCIA en2009, los datos relativos a Serbia y Kosovu son los siguientes (estimaciones de 2009):
República de Serbia (ensin Kosovu): 7.379.339 habitantes
Kosovu: 1.804.838 habitantes
Serbia + Kosovu: 9.184.177 habitantes
Una estimación deBrad Travel Guides aporta a Serbia (incluyendo a Kosovu) 10.150.265 habitantes en2007.
Por edaes, el 15,4% de la población tien ente 0 y 14 años, el 67,8% ente 15 y 64 y el 16,8% tienen 65 años o más
Además, según estimaciones, hai cuasi 2 millones deserbios n'otres antigües repúbliques yugoslaves (1,7 millones d'ellos enBosnia y Herzegovina. El 32% de la población total deMontenegru (620.145 habitantes) declárense serbios.
Serbia ye un estáu multiconfesional. La relixón mayoritaria del país (ensin incluir Kosovu) ye laOrtodoxa serbia, profesada por un 85% de los sos habitantes. Anque afitada en1219, la Ilesia ortodoxa serbia foi reconocida en1922 polPatriarcáu Ecuménicu de Constantinopla. La so cimera autoridá ye'l Patriarca de Serbia, col títulu completu d'Arzobispu de Peć, Metropolita de Belgráu y Karlovci, y Patriarca de los serbios. El cargu ta ocupáu, dende ochobre de 2010, porIreneu I, que sustituyó al fináuPablu II.Aparte de los ortodoxos, esiste un 5,5% decatólicos, un 1,1% deprotestantes, un 3,2% demusulmánes y un 5,2% d'ateos, de relixón desconocida y otres. Les minoríes eslovaca y alemana de Vojvodina son les que profesen el protestantismu, mientres l'islam ye la relixón de les minoríes bosnia y albanesa. En Kosovu, aproximadamente'l 90% de la población ye musulmana.
La llingua oficial del país ye'lserbiu, que ye faláu pol 88,3% de la población. Un 3,8% falahúngaru y el 1,8%romanín. En Vojvodina son cooficiales elrumanu, húngaru,eslovacu,ucraín ycroata. Estos datos nun inclúin Kosovu, onde son cooficiales el serbiu y l'albanés, que ye faláu por un 90% de la población.
La moneda oficial de Serbia ye'lDinar serbiu (código ISO: RSD), que se dixebra en 100para y que foi adoptáu en2003 pa sustituir alDinar yugoslavu. La so cotización, en febreru de2011 ye de 1€ = 103,2 RSD.
El Bancu Central del país ye'lBancu Nacional de Serbia, siendo les sos funciones el determín y aplicación de la política monetaria, remanar les reserves de divises, la emisión de billetes y monedes, y el caltenimientuo de los sistemes financieros.
De magar2002 en Kosovu úsase l'euru como moneda oficial, declarada porUNMIK.
Con unaPPA pa2008 camentada en 79.662 millones dedólares, y unarenta per cápita de 10.792 $, la economía serbia ye considerada polBancu Mundial d'un nivel mediu-altu. La IED (Inversión Foriata Direuta) en2006 foi de 5.850 millones de dólares. La IED en2007 amenorgó a 4.200 millones, mientres que'lPIB real per cápita s'albidraba qu'algamara los 6.781 $ en2009. La tasa de crecimientu del PIB amosó un aumentu del 6,3% en2005 y un 5,8% en 2006, algamando'l 7,5% en 2007 y el 8,7% en 2008, siendo asina la economía de más rápidu medru na rexón. Según datos d'Eurostat, el PIB serbiu per cápita asitióse nel 37% de la media de laXunión Europea en 2008.
Al entamu de la transición económica, en1989, el gobiernu yugoslavu columbró unes perspectives económiques favoratibles. Pero les sanciones económiques de1992 a1995 asina como los daños sufríos pola industria durante laguerra de Kosovu estragaron la economía serbia. Los daños causaos polos bombardeos albidráronse en más de 30.000 millones de dólares y l'aniciu industrial cayó un 70%. Les pérdides del mercáu de l'antigua Yugoslavia y delCOMECON tamién tuvieron un impautu fatal sobro les esportaciones.
Tres el derrocamientu del ex-presidentefederal yugoslavuSlobodan Milošević n'ochobre de2000, el país esperimentó un mayor medru económicu, y avió la so inxeridura na Xunión Europea, el so sociu comercial más importante.
La recuperación de la economía tovía s'enfrenta a munchos problemes, ente ellos asítiense como los más importantes un desemplegu del 16-18%, l'altu déficit de labalanza comercial (esportaciones: 8.800 millones de dólares, importaciones: 18.300) y una bultabledeuda esterna de 26.240 millones de $ (ladeuda pública algamó en 2007 el 37% del PIB). Les previsiones del gobiernu esperen dalgún puxu económicu importante y mayores tases de medru nos próximos años, siguiendo na llinia ascendente de los trés postreros, que promediaron un 6,6%.
Amás del so alcuerdu de llibre comerciu cola XE como miembru asociáu, Serbia ye l'únicu país européu fuera de l'antiguaXunión Soviética que tien alcuerdos dellibre comerciu colaFederación de Rusia y, más recientemente, tamién conBielorrusia. Amás d'estos favoratibles alcuerdos económicos, el gobiernu tien albidrao soscribir importantes alcuerdos conTurquía yaIrán. D'estamiente Serbia cuida aniciar una economía empobinada a la esportación.
Albídrase que les inversiones foriates nel país medren per aciu de la so política fiscal, empobinada a favorecer l'afitamientu de compañías de fuera y a la captación de capitales. Asina, en2009, elFondu Monetariu Internacional y elBancu Mundial alcordaron la concesión d'empréstamos de 402,5 y 34,9 millones d'euros, respeutivamente, p'aguyar la so economía. La inversión foriata en Serbia foi de 1.596 millones d'euros en2008, de los que se vieron mui beneficiaos la estaya financiera (47%), inmobiliaria (22,4%), industria de tresformación (21,4%) y comerciu (15,5%). Los países que fixeron más inversión foronHolanda,Italia,Austria,Croacia,Suiza,Eslovenia,Alemaña yFrancia.
Dos actividaes industriales importantes del país son les venceyaes colaminería y l'aniciu d'enerxía lléctrica. Serbia tien abondantes recursos minerales, qu'incluin mines decarbón,plomu,cobre,zinc,plata yoru. L'aniciu lléctricu afítase nes numberosescentrales hidrolléctriques nel cursu de los ríosDanubiu,Drina,Vlasina yLim, asina como nescentrales térmiques, asitiándose les cimeres n'Obrenovac,Kostolac yObilic. En2004, l'aniciu d'enerxía lléctrica foi de 33,87 billones de kWh. Asina y too, el país sigue teniendo un importante déficit lléctricu, y vese obligao a importar gran parte de la llectricidá que consume. Poro, el gobiernu tien espresao la necesidá d'aniciar nueves centrales lléctriques.
Tamién tienen importancia laindustria alimentaria y latestil, amás de les empobinaes al procesamientu de metales y l'aniciu d'automóviles. Hai tamién factoríes d'aniciu de maquinaria agrícola,llectrodomésticos, productos petroquímicos y productos farmacéuticos. La industria agrícola tien recibío un emburrie importante col afitamientu de factoríes d'aniciu defertilizantes minerales.
Según datos del gobiernu serbiu, 1.305.426 persones (el 17,3% de la población total) dedíquense a llabores agrícoles oganaderes, una estaya de población que ta avieyando rápido. Por actividá, un 43% d'éstos dedícase a la cría de ganáu, el 42% a cultivos estensivos, el 12% al aniciu de frutes y vinu y el 3% a otros cultivos.
L'aniciu agrícola ta dominao polmaíz (6.158.000t/añu),remolacha de zucre (2.300.000 t/a),alfalfa (1.070.000 t/a),pataques (844.000 t/a) yxirasoles (454.000 t/a). Amás Serbia anicia cerca d'un terciu de lesframbueses del mercáu mundial y ye'l cimeru esportador de fruta xelada.
El 89% de los fogagares en Serbia dispón de telefonía fixa y el númberu d'usuarios deteléfonos móviles supera al númberu de la población del propiu país nun 30%, ya qu'esisten 9,61 millones d'usuarios. Por empreses,Telekom Srbija tien 5,65 millones d'usuarios,Telenos 3,1 millones yVip mobile el restu. El 46,8% de los fogares disponen d'ordenador, el 27% usaInternet (2,93 millones d'usuarios) y el 42% tienentelevisión per cable, lo qu'asitia al país por delantre de dalgunos Estaos miembros de la XE.
Históricamente Serbia, y particularmente'l valle delMorava, foi considerada fastera de pasu ente Oriente y Occidente, lo que tamién tien condicionao la so turbulente historia. La ruta del valle del Morava, qu'evita les rexones montañoses, ye la manera más fácil de viaxar per tierra dende la Europa continental aGrecia yAsia Menor.
Esta fastera foi pionera nos Balcanes nel afitamientu delferrocarril: en1858 el primer tren llegó aVršac, entósAustria-Hungría. En1884, completóse l'enllaz ente Belgráu y Niš. La empresa públicaFerrocarriles de Serbia encárgase de los enllazos ferroviarios en tol país, que suponen 3.808km de vía férrea, un terciu de la cual ye electrificada. Les cifres de pasaxeros de los ferrocarriles serbios foron de 7.234.000 en2003, 7.569.000 en2004 6.492.000 en2005 y 6.445.000 en2006.
Serbia tamién ta asucada por una bultable rede decarreteres, 42.692km d'esfaltu y 24.860km d'hormigón. Les rutes europeesE65,E70,E75 yE80, asina como laE662,E761,E762,E763,E771 yE851 pasen al traviés del país. La E70, al oeste de Belgráu y la mayor parte de la E75, son carreteres modernes y en bon estáu. Asina y too, l'estáu de les carreteres serbies ye malu, polo qu'esiste un plan encesu cola fin de la so renovación. En 2007, en Serbia esistíen matriculaos 1.476.642 automóviles, 24.897 motocicletes, 8.887 autobuses, 129.877 camiones, 25.802 vehículos de tresponrte especial, 127.263 tractores y 26.389 trailers.
Fluvial
El ríu Danubiu, l'amecedura d'Europa central colMar Negru, fluye al traviés de Serbia. Tamién ye accesible'lMar del Norte al traviés de la Canal Rin-Menu-Danubiu. Elríu Tisza ufre una amecedura conEuropa del Este, mientres que'l ríuSava coneuta al oeste con otres ex-repúbliques yugoslaves, cerca delMar Adriáticu. Asina y too, el tresporte fluvial en Serbia aprovéchase namás nun 5% en rellación con otres formes de tresporte. Poro, el gobiernu serbiu alcordó en 2009 un ambiciosu plan pa aniciar esta triba de tresporte, con una nueva llei de navegación y la firma d'importantes alcuerdos con otros países.
El númberu de pasaxeros qu'utilizaron l'avión como preseo de tresporte nel país foi de 1.615.000 en2003, 1.814.000 en2004, 1.824.000 en2005 y 1.328.000 en2006. Eltresporte de mercancíes, sicasí, enantó bultablemente: 7.417T en2003, 9.898 en2004, 8.889 en2005 y 9.034 en2006.
La ufierta turística de Serbia dixébrase ente'l turismu urbanu, afitáu nes grandes ciudaes deBelgráu,Novi Sad yNiš, y el venceyáu con fasteres rurales (sobremanera los sos monesterios) y natura (árees montañoses deZlatibor,Kopaonik, yTara). En2007 visitaron Serbia 2,2 millones de turistes, con una xuba del 15% respective de 2006.
Novi Sad: Laciudá de la cultura, con edificios históricos como'l Ayuntamientu, el Palaciu del Obispu, la Catedral Ortodoxa y laFortaleza de Petrovaradin. El Parque Nacional deFruška Gora tamién ta na so redolada.
Niš:Cruce de caminos europeo, los sos monumentos más representativos son la su fortaleza y el monumentu a la lliberación. Na redolada afáyense'l balneariuNis Spa Center y los espacios naturales del cañón de Sicevo Gorge, la reserva de Jelasnik Gorge y la cueva Cerjanska.
Les tres cimeres árees montañoses (y les más visitaes) de Serbia son los montes deZlatibor,Kopaonik yTara. Kopaonik ye'l centru ivernizu más importante del país, y el de meyores infraestructures pa la práutica delesquí. Zlatibor, asitiada nel suroeste, tien tamién una bultable estación d'esquí, y Tara encalca polos sos paisaxes bien acuchaos, anque tamién tien instalaciones d'esquí y importantes infraestructures hoteleres.
Otros
Ente les fasteres más visitaes hai qu'incluyir les formaciones volcániques deĐavolja varoš, lespelegrinaciones per tol país, y los cruceros a lo llargo de los ríos Danubiu, Sava y Tisza. Ente los festivales más importantes encalquen elFestival EXIT en Novi Sad (emponderáu meyor festival musical d'Europa nosUK Festival Awards delReinu Xuníu en 2007) y el Festival de la trompeta deGuča.
Tamién hai bien de balnearios, siendo ún de los cimeros Vrnjacka Banja. Otros centros termales d'importancia son Soko Banja y Niska Banja.
La so situación xeográfica, nes llindes d'Oriente y Occidente, y les sos socesives invasiones por parte d'estremaos imperios, orixinaron fuertes contrastes ente les estremaes rexones de Serbia: el norte ta más venceyao aEuropa Occidental y el sur agambándose hacia losBalcanes y elMar Mediterraneu.
Pesia estes influencies, la identidá serbia considérase sólida abondo, siendo descrita como "el más occidentalizáu de los pueblos ortodoxos orientales, tanto social como culturalmente" polaEnciclopedia d'Historia Universal (2001).
Los monesterios de Serbia, aniciaos cuasi toos durante laEdá Media, son una de les más valioses y visibles güelgues de l'asociación medieval de Serbia conBizanciu y el mundu ortodoxu, pero tamién colrománicu d'Europa Occidental, cola que Serbia tuvo arreyos na dómina medieval, al traviés de matrimonios ente monarques. Serbia tien cuatro llugares desinaos comoPatrimoniu de la Humanidá polaUNESCO.
El muséu más importante del país ye'lMuséu Nacional, fundáu en1844, qu'atecha una coleición de más de 400.000 oxetos (incluyendo más de 5.600 pintures y 8.400 dibuxos y grabaos), munchos consideraos obres maestres. Dispón de'estayes d'arqueoloxía,arte medieval, arte postmedieval ymodernu ynumismática.
Lapoesía épica serbia tuvo un encalcáu papel na tresmisión a estremaes xeneracionies de fechos bélicos históricos como laBatalla de Kosovu (1389), que se tornó en too un símbolu pa los ideales serbios.
La figura que más encalcó na música serbia contemporánea yeGoran Bregović, con una singular amecedura de ritmos modernos con xeitos populares de los Balcanes. Tamién algamó cierta fama la cantanteMarija Šerifović, tras afitar la victoria pa Serbia nelFestival del Cantar d'Eurovisión 2007.
El BITEF, Festival Internacional de Teatru de Belgráu, ye ún de los festivales de teatru más antiguos del mundu. Fundáu en1967, cerniose pos amosar siempres les postreres tendencies, tornándose nún de los cinco festivales europeos más importantes.
La educación en Serbia ta regulada pol Ministeriu d'Educación. Esta entama nos centros preescolinos y continúa colaeducación primaria. Los neños ingresen nes escueles primaries (en serbiu:Osnovna škola) a la edá de siete años y asitien ellí durante ocho años (dómina obligaroria). Laeducación secundaria puede seguise, dependiendo de les calificaciones obteníes, nos institutos d'Educación Secundaria (gimnazija, cuatro años), nos Colexos profesionales (stručna škola, cuatro años) o enFormación Profesional (zanatska škola, trés años). L'acesu a laUniversidá faise sobre los resultaos de la educación secundaria y una preba d'accesu.
LaUniversidá de Belgráu ye la más antigua y importante de Serbia. Afitada en1808, tien 31 facultaes, y dende la so fundación, cúidase que formó a 330.000llicenciaos. Otres universidaes con un importante númberu de facultaes y alumnos son les deNovi Sad (fundada en1960),Kragujevac (fundada en1976) yNiš (1965)
Lagastronomía de Serbia, allugada na llamadacocina balcánica, tien la influencia direuta de lacocina mediterránea, sobre manera lacocina griega,búlgara,turca yhúngara, lo que-y aporta un calter heteroxéneu, formáu por una remestura d'estremaes tradiciones. Encalca pola variedá de les sos salses y aromes, asina como la diversidá de los sos postres.
La base de la ufierta gastronómica turística constitúila la carne a la parriya, amás d'estremaos platos de verdures. Los platos más tradicionales del país son:
Magar Serbia ye considerad la socesora deportiva de les selleiciones yugoslaves, la so participación axebrada en competiciones deportives oficiales nun se produz hasta xunu de 2006, cuando s'afita'l desaniciu del estáu formáu porSerbia y Montenegru, y la so proclamación como estáu soberanu. Entós Serbia a ocupó'l llugar del antiguu estáu nelComité Olímpicu Internacional, que reconoció a Montenegro como nuevu miembru nel so conceyu deGuatemala de xunetu de2007.
Los deportes más afamaos y con mayor númberu de siguidores nel país son elfútbol, elbaloncestu y elbalonmano.
La lliga serbia de baloncestu, laNaša Sinalko Liga, ye la cimera competición de clubes de Serbia. El vixente campeón ye'lKK Partizan de Belgráu, que se proclamó campeón por 8ª vegada consecutiva, per delantre delEstrella Bermeya, la dómina 2008/09.
.svg)
