Robert Wise (10 de setiembre de 1914, Winchester(es)
– 14 de setiembre de 2005, Los Angeles) foi un montador, productor ydireutor de cine d'Estaos Xuníos.
Nacíu enWinchester,Indiana, empezó a trabayar a los 19 años naRKO, dada la crisis económica: primero nel departamentu de sonorización y más tarde nel d'edición. Trabayando como montador conoció aOrson Welles, quien-y pidió que-y montara'l so películaCitizen Kane (1941). Por esta película, foi candidatu al Óscar al meyor montaxe. Depués collaboró enThe Magnificent Ambersons de Welles.
Tuvo una llarga carrera que dende 1944 estender en 57 años, ye bien ecléctica: hestories d'amor, drames, westerns, policiacos, comedies musicales, temes fantástiques, de ciencia-ficción o de catástrofes, traviesen el so cine. En xunto, 40 cintes que marcaron en distintu grau la historia del cine.
Retiráu de la direición dende 1989, foi gallardoniáu colos premios honoríficos de la American Society of Cinematographers (1997) y del American Film Institute (1998).Finó'l 14 de setiembre de 2005 enLos Angeles, un día enantes del entamu delFestival de San Sebastián, qu'esi añu diba dedicalu una retrospectiva. La so esposa Millicent Wise recibió la tráxica noticia enSan Sebastián, partiendo de momentu aLos Angeles.
Debutó na direición en1944 conLa vengación de la muyer pantera (The Curse of the Cat People, por azar: al sustituyir en1943, aGunther von Fritsch nel rodaxe del filme. El so cine musical, negru y fantásticu destacó pol so dominiu téunicu, sobriedá y escelente narrativa.
Fixo delles películes deserie B como la escelenteEl lladrón de cadabres en1945, basada en Stevenson y conBoris Karloff oNacíu pa matar (Born to Kill) (1947). Y en1949 robló unu de los meyores filmes consagraos alboxéu, onde pioneramente l'acción desenvuélvese en tiempu real:Naide puede venceme, que llogra'l Prix de criticar en Cannes.
Ente les sos películes destaquenUltimátum a la Tierra (The Day The Earth Stood Still, 1951), parábola sobre la proliferación d'armesnucleares;La casa de la llomba (The House on Telegraph Hill), 1951);La ciudá cautiva (The Captive City) (1952);Marcáu pol odiu (1956), y un filme contra la pena de muerte qu'encetaba la vida de la primer muyer executada nos Estaos Xuníos:¡Quiero vivir!, (1958).
Depués fixo la so película más conocida,West Side Story (xunto conJerome Robbins,1961); cola que consiguió ocho Premios Óscar, ente ellos los de meyor película y meyor direutor en1961. El so filmeThe Sound of Music (The Sound of Music), conocida en Hispanoamérica comoThe Sound of Music, consiguió cincoPremiu Óscar en1965, ente los que destaquen los d'meyor película ymeyor direutor, y foi un descomanáu ésitu de taquilla: costara nueve millones de dólares y recaldó más de cien en cuatro años. Sicasí nun son los sos meyores filmes.
Otrs películes sos sonThe Sand Pebbles,1966),The Andromeda Strain (1971),Star Trek (1979), yRooftops (1989).
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos:Q59821
Multimedia:Robert Wise
