 | Esti artículu o seición necesitareferencies qu'apaezan nunapublicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. Pues añadiles tu mesmu o avisaral autor principal del artículu na so páxina d'alderique pegando: {{subst:Avisu referencies|Menorquín}} ~~~~ |
| Faláu en | |
|---|---|
| Faláu en | España |
| Datos | |
| Familia | catalán balear |
 | |
 | |
Denomínasemenorquín[1] a la fala tradicional deMenorca, una de lesIslles Baleares.
Hasta'l sieglu XVII, el subdialeutumenorquín foi una variante mui uniforme delcatalán oriental (poro, con pocos rasgos diferenciadores baleares), y güei entá lo ye en ciertos aspeutos, especialmente pol zarramientu de lao átona enu, que ye una de les principales diferencies que la fonética de Menorca presenta en rellación cola deMallorca (esceptuando la deSóller, que per otra parte tien dalgunos puntos de semeyanza cola deCiutadella).
Un puntu, pero, en que Menorca caltúvose al marxe del procesu evolutivu del catalán continental foi nel usu de laə tónica, que yera xeneral en tola islla. Esta uniformidá caltiénse hasta'l final del sieglu XIX. A partir del sieglu XX, laə tónica pasó ae zarrada enMaó,y el mesmu cambiu fíxose enAlaior y enMercadal. Sicasí, enFerreries yCiutadella caltúvose’l soníu neutru, en parte por motivu psicolóxicu, según afirmaFrancesc de Borja Moll: pola reaición de losciutadellencs escontra losmaonesos, consecuencia d'antipaties seculars. La pronuncia d'e zarrada de Maó foi oxetu de burlla per parte deciutadellencs, y esto inhibió la progresión del so usu al sector occidental de la islla.
Otra diferencia notable enteMaó yCiutadella ye la entonación.
Non tan resistente mostróse’l sector occidental de la islla cola influencia llegada dende Cataluña a Maó de los morfemes flexivos-és,-essis,-essin. Hai sesenta años les primitives formes-às,-assis,-assin foron sustituyíes enCiutadella.
Nel tractamientu del grupu átonuua, el menorquín sigue l'exemplu delmallorquín y elimina la postrera vocal, que tamién camuda por unao pero que se neutraliza y se pronunciau:aigu,llengu,Pascu.
Lai débil ente vocales piérdese, anque nel pretéritu imperfeutu entá queda xente que dexa oyir dichai, pronunciandodeia,veia... L'enmudimentu de lall tamién dase:gúə (agulla),véə (vella),fúə (fulla),uréə (orella),páə (palla). Esti mesmu fenomenu produzse en ciertes villes de Mallorca, especialmente enSóller,Alcúdia yCapdepera.
Datos:Q968885