Lee Kuan Yew (chinu: 李光耀,pinyin: Lǐ Guāngyào,POJ: Lí Kong-iāo,hakka: Lí Kông-yeu) (Singapur,16 de setiembre de1923 -Ibidem,23 de marzu de2015)[13] foi un políticu deSingapur y el so primer xefe de gobiernu (1959-1990).[14]
So l'alministración del segundu primer ministru de Singapur,Goh Chok Tong, trabayó comoMinistru Senior. Ostentó'l cargu deMinistru Mentor, un puestu creáu pol so fíu,Llei Hsien Loong, que se convirtió nel tercer primer ministru'l 12 d'agostu de 2004.[15][16]
Descendiente d'una familia adinerada d'etnia china, Lee nació'l 16 de setiembre de 1923 nel Singapur baxu dominiu británicu (92 Kampong Java Road de Singapur). Los sos padres yeren Llei Chin Koon y Chua Jim Neo. En 1950 casóse oficialmente conKwa Geok Choo, con quien tuvo dos fíos, Lee Hsien Loong yLlei Hsien Yang, y una fía, Lee Wei Ling.[17]
Cuando terminó los sos estudios enLondres, tornó aSingapur, empezó a ameyorar el so mandarín y hokkien, emprestando más interés a los valores asiáticos, entró a militar nelPartíu d'Aición Popular, col que foiprimer ministru de Singapur de 1959 a 1990. Por ello, recuérdase-y como «el padre de la patria». Exerció un gobiernu estrictu no social, pero fondamentecapitalista, qu'impulsó la economía de la nueva nación hasta convertila n'unu de lospaíses más competitivos del mundu.
Mientres el so mandatu promovió la idea de losvalores asiáticos, frente al conceutu dedemocracia occidental, comomodelu de desenvolvimientu pa les sociedaes d'Asia Oriental. Asina, el gobiernu del Singapur independiente caracterizóse pola rixidez na aplicación de les sos reglamentaciones, con midíes revesoses como la prohibición de comerciar el chicle.[14] Igualmente, dacuando fueron revesosos los sos intentos d'inxeniería social, o la idea de construyir unaGran China formada polos chinos de tol mundu.[18] «L'afinidá de raza, cultura y llingua ye la base de les rellaciones de negocios», dixo nuna ocasión.[18]
Ciertu observadores afirmen que dalgunes de les sos midíes contribuyeron al ésitu económicu de Singapur, llugar famosu pola llimpieza de les sos cais y los baxosíndice de delincuencia. Sicasí, otros denunciaron esticalter autoritariu, acusando a Lee dedictador.
Llee, a pesar de dexar el cargu de primer ministru en 1990, siguió nel gobiernu como ministru ensin cartera; primero comoSenior Minister mientresGoh Chok Tong foi primer ministru hasta 2004; y dende entósMentor Minister, pos cuando'l so fíuLlei Hsien Loong sustituyó a Goh Chok Tong como primer ministru,[19][20] esti postreru asumió'l cargu deSenior Minister.
Munchos aplaudieron el so modelu de desenvolvimientu económicu y otros consideren qu'ésti s'algamar en desterciu d'una sociedá dafechu democrática. A empiezos de 2015, foi internáu d'urxencia por cuenta de una neumonía grave y darréu foi conectáu a máquines pa caltenelo con vida. Finalmente, finó'l 23 de marzu a la madrugada. Anque dexara de ser primer ministru en 1990, hasta'l so últimu día caltuvo'l so puestu nel gobiernu como ministru mentor (un puestu vitaliciu) y la so acta de parllamentariu.
- ↑Afirmao en:Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Sección, versículu o párrafu: Ли Куан Ю. Data de consulta: 28 setiembre 2015. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.
- ↑«Lee Kuan Yew, Founding Father and First Premier of Singapore, Dies at 91» (inglés). The New York Times (22 marzu 2015). Consultáu'l 23 marzu 2015.
- ↑Warren Fernandez (23 marzu 2015). «Singapore's founding father Mr Lee Kuan Yew dies aged 91 at 3.18am on Monday» (inglés). The Straits Times. Consultáu'l 23 marzu 2015.
- ↑4,04,14,24,34,44,54,64,7Philip Bowring (22 marzu 2015). «Lee Kuan Yew obituary» (inglés británicu). theguardian.com. The Guardian. Archiváu dende l'orixinal, el 17 payares 2016. Consultáu'l 22 xineru 2017.
- ↑Identificador de persona en The Peerage:p44393.htm#i443925. Data de consulta: 7 agostu 2020.
- ↑Nicholas D. Kristof (24 payares 1986). «PREMIER'S SON GETS POST IN SINGAPORE» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 23 marzu 2015.
- ↑Afirmao en:autoridaes BNF. Identificador BnF:136182260. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑Afirmao en:catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT:xx0006311. Data de consulta: 1r marzu 2022.
- ↑«Honorary Doctorates» (inglés). Institutu Estatal de Relaciones Internacionales de Moscú. Archiváu dende l'orixinal, el 29 xunu 2019. Consultáu'l 29 xunu 2019.
- ↑URL de la referencia:http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/tnull_44386.html. Data de consulta: 11 abril 2019. Llingua de la obra o nome:chinu. Editorial:Ministerio de Educación de la República Popular China.
- ↑URL de la referencia:https://www.atlanticcouncil.org/events/flagship-event/global-citizen-awards/previous-gca-recipients/.
- ↑URL de la referencia:http://www.xinhuanet.com/politics/2018-12/18/c_1123872223.htm.
- ↑Muerre Muerre Llei Kuan Yew, el padre’ de Singapur
- ↑14,014,1«"Nun s'acaba'l mundu por vivir ensin chicle"» (castellanu). El País. Consultáu'l 9 de xineru de 2010.
- ↑«[http://www.guardian.co.uk/theguardian/2004/aug/16/theeditorpressreview Why it's non change in Singapore]». The Editor (press review) (London: guardian.co.uk). 16 d'agostu de 2004.http://www.guardian.co.uk/theguardian/2004/aug/16/theeditorpressreview.
- ↑ Singapore told to feel free. London. 13 d'agostu de 2004.http://www.guardian.co.uk/world/2004/aug/13/1.
- ↑ The Cabinet - Mr LLEE Kuan Yew.http://www.cabinet.gov.sg/CabinetAppointments/Mr+LLEE+Kuan+Yew.htm. Consultáu'l 26 d'abril de 2008.
- ↑18,018,1«Primeru Asia, depués, ¡el mundu!» (castellanu). El Mundo. Consultáu'l 9 de xineru de 2010.
- ↑«Why it's non change in Singapore». The Editor (press review) (London: guardian.co.uk). 16 d'agostu de 2004.http://www.guardian.co.uk/theguardian/2004/aug/16/theeditorpressreview.
- ↑ Singapore told to feel free. London. 13 d'agostu de 2004.http://www.guardian.co.uk/world/2004/aug/13/1.
_Grand_Gwanghwa_Medal_ribbon.gif)
.png)
