India[16] o, de manera oficial,República India ye un país del sur d'Asia. Ocupa el subcontinente indiu, lo que lu convierte nel séptimu país más grande del mundu. Ye, tamién, el segundu más pobláu, y la mayor democracia del mundu. Arrodiada pelOcéanu Índicu pel sur, pelamar d'Arabia pel oeste y pelgolfu de Bengala al este, tien 7.517 km de costa, y llenda al oeste conPaquistán, al norte conChina,Nepal yBután, y al este conBangladex yMyanmar. Cerca d'ella, na mar, atópense tamiénSri Lanka y lesislles Maldives.
Llugar de nacencia y espoxigue de lacultura del valle del Indo, el subcontinente indiu foi, per munchos sieglos, un llugar de gran riqueza económica y cultural. Nelli nacieron cuatro grandes relixones:hinduismu,budismu,xainismu ysikhismu. A elles se xuntaron, nel primer mileniu de la era cristiana, elxudaísmu, elcristianismu, l'islam y elzoroastrianismu. Foi dapoco anexonáu polaCompañía Británica de les Indies Orientales dende l'entamu delsieglu XVIII, y dempués colonizáu pola Corona británica dende mediaos del sieglu siguiente. Un sieglu dempués, en1947, consiguió la independencia dempués d'una campaña de resistencia pacífica na que rescampló la figura deGandhi.
Alministrativamente ta dixebráu en 28 estaos, seis territorios de la Xunión ya un territoriu capital nacional. La so capital yeNueva Delhi, con más de 18 millones d´habitantes. Hai, aparte d'ella, delles ciudaes pergrandes:Mumbai, con 21 millones d'habitantes nel so área metropolitana, oKolkata (enantes conocida como Calcuta), con cuasi 14 na de so.
Fálense nel so territoriu más de cien llingües distintes, de les families dravidiana y indo-aria les más d'elles. La Constitución de la India proclama l'hindi ya l'inglés como idiomes oficiales pal gobiernu nacional, pero tamién son oficiales otres 22 llingües, usaes pelos distintos gobiernos rexonales. Les relixones con más siguidores son l'hinduismu (79.8%) ya l'islam (13.7%). Hai tamién xainistes, sikhs, budistes...
National symbols of the Republic of India (Official)
La India británica, qu'incluyía lo qu'anguaño ye India,Paquistán,Bangladex yBután, taba organizada en: provincies, nes que mandaba un gobernador que nomaba'l virréi; estaos principescos, nos que mandaben los xefes llocales, que-yos pasaben el cargu a los sos heriedes, y que se sometíen a la soberanía británica a cambiu de mantener l'autonomía pa cuestiones internes. Al partise en1947 lo que yera la India británica, provincies y estaos principescos foron asignaos a ún o otru país, y namái que dos provincies (Punjab yBengala), se partieron ente los dos. L'estáu de Hyderabad, nel que hai una mayoría de población musulmana, quixo ser independiente, pero foi anexonáu militarmente a India. Hubo tamién una engarrada ente indios y paquistaninos pol control del estáu de Jammu y Kashmir, que quedó pa la India pese a que la so población ye mayormente musulmana.
Dende la independencia hasta 1950, cuando se formó la República de India, los estaos principescos foron convirtiéndose en provincies. Los actuales estaos se formaron, según les afinidaes llingüistiques, a partir de les normes establecíes pol acta de reorganización estatal (States Reorganisation Act) de 1956; les sos llendes siguen dende aquella mayormente igual. Sicasí, hebo dellos cambios. Asina, Haryana dixebróse delPunjab en 1966, y lo que yera'l reinu deSikkim foi anexonáu en 1975 y convertíu n'estáu. Hai, amás, otros trés estaos que se crearon en 2000: Jharkhand, Chhattisgarh y Uttaranchal.
A resultes de toos estos cambios, aIndia ye anguaño unaFederación que se subdivide en 28 estaos, seis Territorios de la Xunión y un Territoriu de la Capital Nacional. Tolos estaos, y los territorios de Puducherry y Delhi, elixen parllamentos y gobiernos según el modelu inglés. Los otros territorios son alministraos direutamente pol gobiernu federal a traviés de delegaos. Estaos y territorios sodivídense en distritos alministrativos, que pueden sodividise tamién entehsils y en aldees.
Económicamente ye la decimosegunda mayor economía del mundu, y la cuarta en paridá de poder adquisitivu. Anque la mayoría de la población entá trabaya nel sector primariu, les reformes económiques que se desendolcaron dende1991 faen que seya ún de los países que tienen un mayor crecimientu económicu. Por embargu, hai dellos problemes graves nel país qu'entá tán ensin resolver: probitú,analfabetismu y malnutrición.
.svg)
_-_1017-899-(118).jpg)
.JPG)
