L'alfabetu coreanu ohangul (Romanización revisada:hangeul,McCune-Reischauer:han'gŭl,romanización Yale:han-kul) ye l'alfabetu nativu coreanu (en contraste coloshanja, o carauteres chinos).[1] Cada bloque silábicu hangul consiste en delles de les 24 lletres (jamo): 14consonantes y 10vocales. Históricamente, tenía 3 consonantes y una vocal más. Estos bloques silábicos puen escribise tanto horizontalmente d'esquierda a derecha como verticalmente de riba escontra baxo, les columnes de derecha a esquierda. Magar que la escritura pueda paecerideográfica a dalgunosoccidentales, realmente yefonética.
El nome modernuHangeul ye un términu acuñáu porJu Sigyeong en 1912, que significa “gran escritura” en coreanu arcaicu y “escritura coreano” nel modernu. Nun puede ser escritu en hanja, anque la sílaba Han puede escribise 韓 col significáu de “coreanu”. Pronúnciase /hanɡɯl/ (AFI) y puede ser romanizáu de les siguientes maneres:
Han-geul na Romanización Revisada del Idioma Coreanu. El gobiernu surcoreanu usa esti sistema en toles sos publicaciones oficiales n'inglés y fomenta'l so usu. Munches publicaciones recién adoutaron esti sistema.
Han’gŭl na McCune-Reischauer.
Hankul na Romanización Yale.
El so nome orixinal foiHunmin Jeong-um (훈민정음.)
En Corea del Sur, acéutense tamién ciertes pallabres d'otros idiomes, solo que s'afaen al idioma Hangul.
Al reparar la frustración que sentíen los sos siervos por non poder espresar los sos sentimientos por aciu loscaráuteres chinos utilizaos hasta la dómina, el ReiSejong sintióse empuxáu a crear un nuevu alfabetu, al qu'anguaño denominamosHankul oHangul. Hai delles teoríes qu'espliquen l'orixe de los caráuteres coreanos. Sicasí, la más contundente ye la qu'esplica que l'orixe de les lletres vocales tán basaes nos elementos que representen al sol (.), la tierra (ㅡ) y al home (ㅣ); les consonantes tienen el so orixe na representación gráfica de los órganos emplegaos al emitir el soníu.
Por cuenta de la facilidá cola que se deprende l'alfabetu, dellos lletraos contemporáneos a Sejong denomáronla amkul, que significa "lletra de muyeres". Precisamente gracies a esa facilidá, l'analfabetismu práuticamente sumió deCorea.
En 1910 foi nomáu Hangul, que'l so significáu ye: 한글 (llit. "Gran escritura".)
Por tolos esfuercios que fixo'l Rei Sejong por que'l so pueblu pueda escribir y espresase, foi creada la escritura Hangul y laUNESCO incluyóla nel so rexistru "Memoria del mundu" en 1977.[2]
Orde de la pallabrahan-geul.Esta tabla amuesa 2 de los 9 patrones d'apilamientu, la vinculación d'una consonante y una vocal.
El patrón d'apilamientu decídese por si la vocal ye "horizontal" o "vertical".
Les pallabres escrites en Hangul tán compuestes porsílabes, y éstes consten de la mesma de trés partes: un soníu inicial, un soníu mediu y polo xeneral un soníu final.
Tenemos de dibuxar un cuadru imaxinariu onde vamos formar la sílaba y allugar la primera vocal oconsonante na parte cimera izquierda d'ésti. Si la vocal que sigue a la primer lletra yehorizontal, asítiase debaxo d'ésta; si yevertical, a la derecha. El soníu final (o última lletra de la sílaba) tien de dir debaxo, siempres y cuando seya consonante.
Por exemplu:amor en coreanu dizse:Sa-rang = 사랑
Lo primero que tenemos de facer ye identificar les sílabes. Dempués, allugamos la primer lletra de la primer sílaba (ㅅ) na parte superior ezquierda. Llueu allugamos la vocal (ㅏ). Como ésta ye vertical, ponémosla a la derecha de la primer consonante; la nuesa sílaba va quedar d'esta miente:
사(sa).
El pasu a siguir ye construyir la segunda sílaba. Allugamos la primer lletra (ㄹ) na parte cimera izquierda del cuadru imaxinariu. Entós damos en asitiar la vocal (ㅏ) a la derecha de la primer lletra. Y ponemos la postrera consonante (ㅇ) debaxo (recordemos que nuna sílaba la última lletra, si ye consonante, allúgase debaxo). La nuesa sílaba quedaría asina:
랑.
Xunimos les sílabes, y la nuesa pallabra ta llista: 사(sa)+랑(rang) = 사랑(sa-rang).
Otru exemplu:
En Corea, alosu asignáron-y el siguiente carauter: 곰 (Gom)
Pa formar esta sílaba, allúgase la consonanteㄱ (G) na parte cimera esquierda, dempués asítiase la vocal ㅗ (o) debaxo de la consonante, una y bones ésta última ye una vocal horizontal. Y d'últimes asítiase la consonante ㅁ (m) na parte inferior.
ㄱ(G)+ㅗ(o)+ㅁ(m)= 곰(gom).
D'esti mou pueden escribise toles pallabres coreanes y non coreanes.
Jamo (자모; 字母) son les lletres que conformen l'alfabetu han-geul. El nome “jamo” remanez demo-eum (“vocal”; 모음; 母音; lliteralmente,soníu madre) yja-eum (“consonante”; 자음; 子音 osoníu fíu, lliteralmente).Son 51 y compónse de:
r delantre de vocal,l delantre de consonante o final de pallabra.
r/l
[ɾ-]/[-ʎ]
ㅕ
여 (yeo)
yeo /yŏ
yo (o abierta, non arrondada)
[-jʌ-]
ㅁ
미음 (mieum)
m
m
[m-]/[-m]
ㅗ
오 (o)
o
ô
[-o-]
ㅂ
비읍 (bieup)
b / p
b/p
[b-]/[-p̚]
ㅛ
요 (yo)
yo
yô
[-jo-]
ㅅ
시옷 / 시읏 (siot (Sur) / siŭt (Norte))
s / t
s/t
[s-]/[-t̚]
ㅜ
우 (u)
u
u
[-u-]
ㅇ
이응 (ieung)
ng
ng
[-ŋ]
ㅠ
유 (yu)
yu
yu
[-ju-]
ㅈ
지읒 (jieut)
j / t /z
y/t
[tɕ-]/[-t̚]
ㅡ
으 (eu)
eu /ŭ
eu non redondiada
[-ɯ-]
ㅊ
치읓 (chieut)
ch / t
ch/t
[tɕʰ-]/[-t̚]
ㅣ
이 (i)
i
i
[-i-]
ㅋ
키읔 (kieuk)
k
kh
[kʰ-]/[-k̚]
ㅌ
티읕 (tieut)
t
th
[tʰ-]/[-t̚]
ㅍ
피읖 (pieup)
p
ph
[pʰ-]/[-p̚]
ㅎ
히읗 (hieut)
h / t
h / t
[h-]/[-t̚]
Lletres compuestes
Consonantes dobles
Vocales compuestes
Jamo
Nome
Romanización
Pron.
API
Jamo
Nom
Rom.
Pron.
API
ㄲ
쌍기역 (ssanggiyeok)
kk
k tensa
[kʼ-]/[-k̚]
ㅐ
애 (ae)
ae
è
[-ɛ-]
ㄸ
쌍디귿 (ssangdigeut)
tt
t tensa
[tʼ-]/[-t̚]
ㅒ
얘 (yae)
yae
ye (e abierta)
[-jɛ-]
ㅃ
쌍비읍 (ssangbieup)
pp
p tensa
[pʼ-]/[-p̚]
ㅔ
에 (e)
e
e
[-e-]
ㅆ
쌍시옷 (ssangsiot)
ss
s tensa
[sʼ-]/[-t̚]
ㅖ
예 (ye)
ye
ye
[-je-]
ㅉ
쌍지읒 (ssangjieut)
jj
tch tensa
[tɕʼ-]/[-t̚]
ㅘ
와 (wa)
wa
wa
[-wa-]
Grupos consonánticos
ㅙ
왜 (wae)
wae
we (e abierta)
[-wɛ-]
Jamo
Nom
Romanización
Pron.
API
ㅚ
외 (oe)
oe
wi
[-wi-]
ㄳ
기역 시옷 (giyeok siot)
ks
x
[-k̚]/[-ks-]
ㅝ
워 (weo)
weo /wŏ /wo
wo (o abierta)
[-wʌ-]
ㄵ
니은 지읒 (nieun jieut)
nj
ny
[-n]/[-ntɕ-]
ㅞ
웨 (we)
we
we
[-we-]
ㄶ
니은 히읗 (nieun hieut)
nh
nh
[-n]/[-nh-]
ㅟ
위 (wi)
wi
wi
[-wi-]
ㄺ
리을 기억 (rieul giyeok)
lg
lg
[-ʎ]/[-ʎg-]
ㅢ
의 (ui)
eui /ŭi
eui
[-ɰi-]
ㄻ
리을 미음 (rieul mieum)
lm
lm
[-ʎ]/[-ʎm-]
ㄼ
리을 비읍 (rieul bieup)
lb
lb
[-ʎ]/[-ʎb-]
ㄽ
리을 시옷 (rieul siot)
ls
ls
[-ʎ]/[-ʎs-]
ㄾ
리을 티읕 (rieul tieut)
lt
lt
[-ʎ]/[-ʎtʰ-]
ㄿ
리을 피읖 (rieul pieup)
lp
lph
[-ʎ]/[-ʎpʰ-]
ㅀ
리을 히읗 (rieul hieut)
lh
lh
[-ʎ]/[-ʎx-]
ㅄ
비읍 시옷 (bieup siot)
bs
ps
[-p̚]/[-ps-]
Nota:
Cada consonante n'han-geul correspuende a un solu fonema nel idioma coreanu. Sicasí, éstespueden variar de pronunciación pa oyíos estranxeros. La primer consonante indica la pronunciación que s'escucha al empiezu de la pallabra, y la segunda, cuando nun seya asina.
Por exemplu, nel casu de la pallabra 비비다, que significaestregar, escúchase comopibida. Recuerde que los coreanos reconocen namái un fonema ㅂ(bieup) nes dos sílabes, y nun-yos son distintes, como solemos pensar. De forma análoga, n'asturianu puede ponese un exemplu con pallabres como "dulda". La primera D correspuende a una consonante dental oclusiva sonora, y la segunda D a una dental fricativa sonora. Pa un asturfalante, la lletra D tien siempres la mesma pronunciación anque la faigamos de distinta forma ensin siquier danos cuenta d'ello.
Esisten trés regles básiques pa formar pallabres en coreanu:
Tien qu'empezar con una consonante.
Contién a lo menos una vocal y una consonante.
Cada sílaba tien de poder escribise nun cuadráu.
La lletraㅇ (ieung) ye un casu particular. Úsase comoconsonante muda de primeres de sílaba pa poder cumplir la primer regla. Sicasí, a la fin de sílaba, pronúnciase comong, llamáuyet-ieung, que llegó a fundise n'unu solu colieung col pasu del tiempu.
El calterㄱ pronúnciasek o tamiéng si s'atopa ente vocales.
La consonanteㅂ suena siempresb sacante a la fin de sílaba, onde se dizp.
ㅅ pronúnciase comos enantes de vocales que nun contenganㅣ i oㅑㅕㅠㅛ yá, yŏ, yo, yu. Nesos casos palatalízase comosh. Sicasí, a la fin de sílaba suena comot.
Delles consonantes sonaspiraes, esto ye, van siguíes d'un soplíu d'aire. Esto pasa conㅊ,ㅋ,ㅌ yㅍ (ch',k',t' yp', respeutivamente)
La vocalㅗ romanízase comoo y pronúnciase como unao llarga.
ㅜ Esta vocal romanízase comoo pero pronúnciase como unao llarga.
ㅡ Romanízase comoeu anque se pronuncia comoo zarrada (ensin dixebrar los dientes y ensin arredondiar los llabios), como la u xaponesa.
