 Guriezo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Cantabria | ||||
| Partíu xudicial | Castro-Urdiales | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu de Cantabria | ||||
Alcalde de Guriezo(es) | Adolfo Izaguirre Ruiz | ||||
| Nome oficial | Guriezo(es)[1] | ||||
| Códigu postal | 39... | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 43°20′31″N3°19′36″W / 43.341944444444°N 3.3266666666667°O /43.341944444444; -3.3266666666667 | ||||
  Guriezo Guriezo (España) _Mapa.svg) | |||||
| Superficie | 74.53 km² | ||||
| Altitú | 40 m | ||||
| Llenda con | Castro Urdiales,Turtzioz,Rasines,Ampuero yLiendo | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 2458 hab. (2024) - 1218 homes (2019) - 1136 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0.42% de Cantabria | ||||
| Densidá | 32,98 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
 | |||||
Guriezo ye unconceyu de lacomunidá autónoma deCantabria (España). Llenda al norte colos conceyos deCastro-Urdiales yLiendo, al este con Castro-Urdiales, al sur conVizcaya (País Vascu) y al oeste conAmpuero yRasines. Tanto Guriezo comoRasines suponen una vía importante de comunicación colenclave cántabru deValle de Villaverde asitiáu nelPaís Vascu.
Elconceyu arrexunta, más qu'a pueblos, a un conxuntu de barrios esvalixaos, que son un total de 24.La Puente ye la so capital alministrativa y el barriu más pobláu. Una zona bella, cercana a la mariña, aLaredo yCastro-Urdiales, y perbién comunicada yá que la carretera que bordia'l ríu xunir, tamién, fácilmente, pel sur, conconceyos deVizcaya comoTrucios yCarranza. Les sos llocalidaes son les siguientes:
Ye unconceyu asitiáu na zona oriental deCantabria, nel valle baxu delríu Agüera (que lo crucia de sur a norte). Los montes que llinden el Valle del Agüera, dixébren-y, pel este, del valle de Sámano y, pel oeste delAsón. L'Agüera, na so zona alto y vasco, llámase ríu Mayor, nel so pasu por Guriezo, recibe dellos regueros que traviesen los poblaos, el del Remendón agospia al Banzáu del Xuncal que, con una central hidroeléctrica, apurre agua a rexones estremeres; cercanu yá a la mariña (y a la carretera yAutovía del Cantábricu), el ríu conviértese, n'El Pontarrón, enría de Oriñón.
La so estensión, nesi valle abierto y amplio, ye de 74,5 km².
| Noroeste:Liendo (Cantabria) | Norte:Castro-Urdiales (Cantabria) | Nordeste:Castro-Urdiales (Cantabria) |
| Oeste:Ampuero (Cantabria) |  | Este:Castro-Urdiales (Cantabria) |
| Suroeste:Rasines (Cantabria) | Sur:Trucios (Vizcaya) | Sureste:Trucios (Vizcaya) |
Esti fértil y comunicáu valle foi habitáu dende remotos tiempos y hai muertes d'ello (monumentos megalíticos dexáronnos nos sos cumes). Sábese que, equí, fueron fronterizos autrigonos y cántabros y la cercanía a Castro, fai abarruntar, tamién, de la presencia de losromanos. Noticies más concretes tiénense yá dende'l medievu, polo que se sabe que, naAlta Edá Media, perteneció, xunto a dellosconceyos de laCantabria Oriental, a la Merindad de Vecio y que, avanzáu'l medievu, vivieron conflictos feudales, de llinaxes poderosos, na zona de los Marroquín, los Negrete, o los Boar. Como otros vecinos, naEdá Moderna, tamién Guriezo integrar nelCorreximientu de les Cuatro Villes de la Mar. Amás, nesta dómina, foise estremando en múltiples barrios a lo llargo del Valle, y los llinaxes nobles entamaben, n'asamblees, los Conceyos. Y como otros conceyos, nel añu1822, unifíquense y conviértense nel conceyu constitucional, que ye güei. El so partíu xudicial ta, na actualidá, enCastro-Urdiales.
Nel sieglu XIX instalóse equí, con capital vizcaín, unaltu fornu que foi de los primeres de la península[2] que foi orixe de losAltos Fornos de Vizcaya.
Guriezo tien un variáupatrimoniu históricu-cultural. Dos son los bienes clasificaos:
Amás, ye interesante la redolada del Picu de les Nieves, con muertes megalítiques (menhir y túmulu) o en redol al Banzáu del Xuncal, al sur, xunto al macizu de Los Jorrios. Tamién nes cumes que lu dixebren de Castro y del Asón abonden restos d'esa remota antigüedá. A ellos xunen dalgún restu medieval y bastantes de la edá moderna (unos relixosos y otros civiles). Destaquen por casu:
Delpatrimoniu civil queda yá menos (apocayá, destruyéronse dos torres del baxu medievu, pa les nueves construcciones). Dalgunos de los qu'entá esisten:
Nel soeconomía, les actividaes agropecuaries, anque perdieron enforma pesu, entá se caltienen percima de la media cántabra. Laindustria y laconstrucción, como asocede enconceyos cercanos, aumentaron los sos activos y caltiénense na media de la rexón. Y como nella, tamién elsector terciariu, el de servicios, creció, superando abondo'l 50% de la dedicación de les sos xentes, debíu ensin dulda alturismu de la dómina braniza. Amás dispón d'un colexu públicu denomináu La nuesa Señora de les Nieves (Patrona del conceyu) allugáu nel barriu de La Madalena.www.educantabria.es/ceip.ns.delasnieves(enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y laúltima versión).
| 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 | 2007 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2.329 | 2.380 | 2.426 | 2.329 | 2.378 | 2.162 | 1.989 | 1.716 | 1.945 | 1.830 | 1.730 | 2.145 |
Fonte:INE
| Gráfica d'evolución demográfica de Guriezo ente 1988 y 2008 |
 |
| Gráfica d'evolución demográfica de Guriezo ente 1900 y 2000 |
 |
Les siguientes tables amuesen los resultaos de leseleiciones municipales celebraes ente l'añu2003 y2015.[3]
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Eleiciones municipales,22 de mayu de2011 | |||||
| Partíu | Votos | % | Conceyales | ||
| PRC | 702 | 46,09 % | 6 | ||
| PP | 571 | 37,49 % | 4 | ||
| PSOE | 139 | 9,13 % | 1 | ||
| CDL | 83 | 5,45 % | 0 | ||
| Eleiciones municipales,24 de mayu de2015 | |||||
| Partíu | Votos | % | Conceyales | ||
| PRC | 521 | 35,86 % | 5 | ||
| CxCAN | 399 | 27,46 % | 3 | ||
| PP | 311 | 21,40 % | 2 | ||
| PSOE | 118 | 8,12 % | 1 | ||
| PALGUR | 84 | 5,78 % | 0 | ||
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Guriezo.
.svg)
.svg)
