| Consell Xeneral d'Andorra | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| (VII Llexislatura) | |||||
 Escudu d'Andorra | |||||
| Datos Xenerales | |||||
| País |  Andorra | ||||
| Tipu | Parllamentu (unicameral) | ||||
| Vicenç Mateu Zamora, Demócrates per Andorra | |||||
| Subsíndic xeneral | Mònica Bonell Tuset, Demócrates per Andorra | ||||
| Estructura | |||||
| Miembros | 28 diputaos[1] | ||||
 | |||||
| Grupos representaos | 15 DA 8 PLA 3 PS 2 SDP | ||||
| Sedes | |||||
| Nuevu Parllamentu d'Andorra | |||||
| Sitiu web | |||||
| www.consellgeneral.ad | |||||
| Cronoloxía | |||||
| |||||
| [editar datos en Wikidata] | |||||
ElConseyu Xeneral, enantes denomináuConseyu Xeneral de los Valles, (encatalán,Consell Xeneral yConsell Xeneral de les Valls) ye'lparllamentuunicameral d'Andorra, y tien la so sede nelNuevu Parllamentu d'Andorra. LaCasa de la Vall foi la sede histórica hasta 2011.
Ta formáu por ventiocho miembros, escoyíos cada cuatro años. Catorce d'ellos son escoyíos por representación proporcional nuna circunscripción nacional, y los otros catorce son escoyíos poles sieteparroquies que conformen el país. Esta ye una estructura recién, yá que orixinalmente cada parroquia escoyía 4 escaños. Sicasí, como les parroquies varien dende 350 hasta 2.500 habitantes, esti esquema xeneraba una marcada desproporción y la circunscripción nacional instalar pa les eleiciones de1997.
El Conseyu Xeneral, suxetu a l'aprobación de loscopríncipes, escueye al xefe de gobiernu, que va ser el presidente del Executivu. Esti presidente, de la mesma, designa al restu del Executivu, compuestu por él mesmu y siete ministros.El Conseyu Xeneral de los Valles ta presidíu por un síndicu, qu'anguaño recái na persona deJosep Dallerès Codina, y por un subsíndico, qu'anguaño yeEsteve López Montanya. N'ausencia d'estos, la presidencia recái nel conseyeru escoyíu pola circunscripción deCanillo.
Les eleiciones más recién fueron en marzu de2015, otorgando al partíuDemócrates per Andorra (DA) 15 asientos, 8 alPartíu Lliberal d'Andorra (PLA), 3 alPartíu Socialdemócrata d'Andorra (PS) y 2 aSocialdemocracia y Progresu d'Andorra (SDP).
| DA | PLA | PS | SDP | Total | |
|---|---|---|---|---|---|
| Composición Consejo Xeneral | 15 | 8 | 3 | 2 | 28 |
L'actual parllamentu andorranu tien los sos oríxenes nelConseyu de la Tierra, constituyíu en1419. Permaneció a valir a lo llargo de dellos sieglos, convirtiéndose progresivamente nel feudu d'unes poques families poderoses. Esto causó descontentu popular nel sieglu XIX, y entamáronse importantes reformes en1886.
Les reformes fueron entamaes porGuillem d'Areny Plandolit, teniendo múltiples efeutos:
Nos años 30, volvió caldiase'l panorama políticu. Un puntu especialmente polémicu foi que'l Conseyu refiriérase a Andorra como una república en repitíes ocasiones, lo que causó ciertu desalcuerdu colos copríncipes. El Conseyu Xeneral foi eslleíu en xunu de1933, y celebráronse unos comicios pa reelixilo. Aprovechóse la oportunidá pa camudar les lleis eleutorales; entós, tolos homes mayores de venticinco años podíen votar y tolos homes mayores de trenta podíen presentase pa ser escoyíos.
En1970 estendióse'l sufraxu a les muyeres mayores de venticinco años; en1971 amenorgóse la edá mínima d'homes y muyeres pa votar a ventiún años, y la de los candidatos pa ser escoyíos a venticinco. Les muyeres consiguieron el derechu de presentase a unes eleiciones en1973, y en proclamó unreferendu en1978 pa realizar nueves reformes.
Más tarde, nesi añu, una séptima parroquia foi creada, (Escaldes-Engordany), aumentando'l númberu de conseyeros a ventiocho.
En 1982, creóse'l Conseyu Executivu, constando del presidente executivu del Conseyu y de cuatro conseyeros con cargos ministeriales.
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos:Q24824
Multimedia:General Council of Andorra