| Comunidá d'Estaos Llatinoamericanos y Caribeños | |
|---|---|
| organización rexonal y organismu internacional | |
 | |
.jpg) | |
 | |
| Llocalización | |
| Sede | Caraques |
| Historia | |
| Fundación | 23 febreru 2010 |
| Web oficial | |
 | |
LaComunidá d'Estaos Llatinoamericanos y Caribeños (Celac;[1]portugués:Comunidade do Estaos Latino-Americanos y Caribenhos;francés:Communauté des États Latino-américains et Caribéens) ye un mecanismu intergubernamental d'ámbitu rexonal, herederu delGrupu de Rio y la CALC, el Cume d'América Llatina y del Caribe[2] que promueve laintegración ydesenvolvimientu de lospaíses llatinoamericanos y caribeños.[3]
La Celac foi creada'l martes23 de febreru de2010 en sesión de laCume de la unidá d'América Llatina y el Caribe, enPlaya del Carmen (Méxicu). Darréu, nel Cume deCaraques (Venezuela), realizada los díes 2 y 3 d'avientu de 2011, quedó constituyida definitivamente la Celac. LaI Cume de la Celac celebrar enChile en xineru de 2013,[4][5][6] ente que laII Cume llevar a cabu enL'Habana (Cuba) los díes 28 y 29 de xineru de 2014. En2015 el cume tuvo comopaís sede la nacióncentroamericana deCosta Rica quién-y dexó lapresidencia pro tempore a laRepública del Ecuador onde se realizó la 4ta Cume enQuitu los díes 27 y 28 dexineru de2016, que va dexar la presidencia pro tempore a laRepública Dominicana quién va exercer la presidencia del bloque pal periodu que toma dende'l 27 dexineru del añu en vez hastaxineru de2017 cuando se realice'l cume en Santu Domingo'l 25 de xineru.
La población total de los países miembros de Celac ye d'aproximao 620 millones d'habitantes emplazados a lo llargo de 20,4 millones de quilómetros cuadraos.
Los 33 xefes de Gobiernu de países del Caribe y de Suramérica (una y bones dellos países del Caribe tienen al so xefe d'Estáu enReinu Xuníu) asistentes al Cume, decidieron constituyir la CELAC (Comunidá d'Estaos Llatinoamericanos y Caribeños) como'l "espaciu rexonal propiu qu'una a tolos estaos.
Les xuntes delGrupu de Rio, fundáu enantes a esti organismu enBrasil y la CALC, van realizase al traviés d'esti foru unificáu acordies colos calendarios de dambos mecanismos; ensin perxuiciu de lo anterior van realizase los cumes alcordaos el2011 enVenezuela y el2012 enChile", esplicó'l presidente deMéxicu,Felipe Calderón Hinojosa.[7]En tantu nun remate'l procesu de constitución de la Comunidá d'Estaos Llatinoamericanos y Caribeños, tendrá de caltenese un foru unificáu nel que participen tolos países de la rexón, calteniendo'l Grupu de Rio y la CALC p'asegurar el cumplimientu de los sos mandatos.
| Bandera | Escudu | Nome | Fecha d'ingresu | Población | Superficie terrestre(km²) | Zona Y.Y + Superficie terrestre(km²) | Moneda | PIB PPA(US$ bn) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |  | Antigua y Barbuda | Fundador | 92 758 | 443 | 110 532 | Dólar del Caribe Oriental | 15 635 |
 |  | Arxentina | Fundador | 42 868 138 | 2 780 400(1) | 3 864 786 | Pesu arxentín | 22 404 |
 |  | Les Bahames | Fundador | 393 906 | 13 940 | 668 655 | Dólar bahamés | 27 394 |
 | .svg) | Barbados | Fundador | 285 199 | 431 | 187 329 | Dólar de Barbados | 15 482 |
 |  | Belize | Fundador | 367 265 | 22 966 | 58 317 | Dólar beliceño | 8 412 |
 |  | Bolivia | Fundador | 10 891 851 | 1 098 581 | Bolivianu | 6 449 | |
 |  | Brasil | Fundador | 209 778 505 | 8 514 877 | 12 175 832 | Real brasilanu | 14 987 |
 | .svg) | Chile | Fundador | 18 140 234 | 756 096(2) | 4 438 091 | Pesu chilenu | 24 170 |
 |  | Colombia | Fundador | 48 714 208 | 1 141 748 | 1 959 564 | Pesu colombianu | 14 165 |
 |  | Costa Rica | Fundador | 4 863 030 | 51 100 | 625 825 | Colón | 10 333 |
 |  | Cuba | Fundador | 11 408 846 | 110 860(3) | 461 611 | Pesu cubanu,Pesu cubanu convertible | 18 796 |
 |  | República Dominicana | Fundador | 10 660 282 | 48 311 | 304 209 | Pesu dominicanu | 6 044 |
 |  | Dominica | Fundador | 72 741 | 754 | 29 739 | Dólar del Caribe Oriental | 6 250 |
 |  | Ecuador | Fundador | 16 396 411 | 283 561 | 1 356 094 | Dólar d'Estaos Xuníos | 6 002 |
 |  | El Salvador | Fundador | 6 143 668 | 20 742 | 112 003 | Dólar d'Estaos Xuníos | 7 746 |
 |  | Granada | Fundador | 107 236 | 344 | 27 770 | Dólar del Caribe Oriental | 8 365 |
 |  | Guatemala | Fundador | 16 680 648 | 108 889 | 223 059 | Quetzal | 5 300 |
 |  | Guyana | Fundador | 769 620 | 214 970 | 352 735 | Dólar guyanés | 4 500 |
 |  | Haití | Fundador | 10 859 996 | 27 750(5) | 154 510 | Gourde | 1 153 |
 |  | Hondures | Fundador | 8 194 239 | 112 492 | 362 034 | Lempira | 4 700 |
 |  | Xamaica | Fundador | 2 803 993 | 10 991 | 269 128 | Dólar xamaicanu | 4 300 |
 |  | Méxicu | Fundador | 128 782 764 | 1 972 550 | 5 233 761 | Pesu mexicanu | 17 880 |
 |  | Nicaragua | Fundador | 6 153 318 | 129 494 | 253 375 | Córdoba | 4 500 |
 |  | Paraguái | Fundador | 6 727 572 | 406 752 | Guaraní | 4 489 | |
 |  | Panamá | Fundador | 3 993 693 | 78 569 | 414 215 | Balboa,Dólar d'Estaos Xuníos | 11 770 |
 |  | Perú | Fundador | 31 789 701 | 1 285 216 | 2 191 670 | Sol | 10 679 |
 |  | Santa Llucía | Fundador | 186 634 | 616 | 16 233 | Dólar del Caribe Oriental | 5 516 |
 |  | Saint Kitts y Nevis | Fundador | 55 937 | 261 | 10 235 | Dólar del Caribe Oriental | 14 420 |
 |  | San Vicente y Les Granadines | Fundador | 109 456 | 389 | 36 691 | Dólar del Caribe Oriental | 12 100 |
 |  | Surinam | Fundador | 548 177 | 163 820(6) | 291 592 | Dólar surinamés | 7 050 |
 | .svg) | Trinidá y Tobagu | Fundador | 1 366 966 | 5 128 | 79 327 | Dólar de Trinidá y Tobagu | 20 338 |
 |  | Uruguái | Fundador | 3 442 745 | 176 215 | 318 381 | Pesu uruguayu | 17 000 |
 |  | Venezuela | Fundador | 31 550 082 | 916 445(7) | 1 387 952 | Bolívar | 13 422 |
(1) La superficie terrestre d'Arxentina algama los 3.761.274 km² si incluyir a los territorios reclamaos deL'Antártida Arxentina yIslles del Atlánticu Sur
(2) La superficie terrestre deChile algama los 2.006.360 km² si incluyir al territoriu reclamáu de l'Antártica Chilena
(3) La superficie terrestre deCuba algama los 110 977 km² si incluyir al territoriu reclamáu de laBase Naval de la Badea de Guantánamo
(4) La superficie terrestre deGuatemala algama los 119 919 km² si incluyir a parte del territoriu reclamáu deBelize
(5) La superficie terrestre d'Haití algama los 27.755 km² si incluyir al territoriu reclamáu de laIsla de Navaza
(6)Ríu Maroni ye un ríu suramericanu que conforma parte de la frontera en disputa enteSurinam y laGuayana Francesa
(7) La superficie terrestre deVenezuela algama los 1.075.987 km² si incluyir al territoriu reclamáu de laGuayana Esequiba
 | La versión actual de esti artículu o seición paez que ta escritaa mou de publicidá. Pa satisfacer los estándares de calidá de Wikipedia y procurar unpuntu de vista neutral, esti artículu o seición pue necesitar llimpieza. Por favor, fai'l discutiniu d'esti problema napáxina d'alderique. |
_2011.PNG)
La economía llatinoamericana qu'anguaño ta esperimentando una gran crecedera debida al gran mercáu internu, a la esportación decommodities y a la fusión de bienes y servicios, en tola rexón va traer consigo un aumentu del consumu per parte de los llatinoamericanos alzando asina la calidá de vida na mayoría de los sos países. Sicasí entá se va deber faer un esfuerciu pa rescatar al 30 % de la población probe qu'entá esiste na rexón.
Con un PIB d'aproximao 7 billones de dólares a precios de poder adquisitivu (incluyendo los nuevos territorios tomaos en cuenta), ye la 3ª potencia económica a nivel mundial, amás del mayor productor d'alimentos del mundu y el 3º mayor productor d'enerxía llétrica.
Nos últimos años produciéronse grandes meyores a nivel políticu, económicu y social, produciendo un desenvolvimientu aceleráu en práuticamente tolos sospaíses.La rexón tien accesu a creitos menor en comparanza con otres rexones (30 %), sicasí, tien un sistema financieru estable, con bancos relativamente pequeños, pero bien saniaos.
La economía más grande de la CELAC yeBrasil, con un PIB (PPA) de 2.29 billones de dólares (en 2011). A nivel mundial allugar nel 7º puestu. Ta incluyida na teoríaBRICS (Brasil, Rusia, India, China y Sudáfrica), qu'afirma que pal añu 2050 va ser una de les cinc economíes más grandes del mundu, con un PIB nominal de 11.37 billones de dólares y un PIB per cápita de 49 759 dólares añales.[8]
La segunda economía rexonal yeMéxicu, con un PIB (PPA) de 1.66 billones de dólares (en 2011). A nivel mundial,Méxicu allugar na posición 11ª, y anque nun foi incluyida primeramente nelBRICS, envalórase que pal 2050 va tener un PIB nominal de 9.34 billones de dólares (detrás deBrasil) y un PIB per cápita de 63 149 dólares añales.[8]
La tercer economía rexonal ye l'Arxentina, con un PIB (PPA) de 0.53 billones de dólares (en 2015),Arxentina, allugada na posición 16ª a nivel mundial, ye miembru activu delG20 (Grupu de los Venti) xunto conBrasil yMéxicu, qu'axunta a los países industrializaos y a los emerxentes más importantes. Ye unu de los principales esportadores d'alimentos del mundu. Ye'l mayor productor desoftware de la rexón.
La economía deColombia ye la cuarta de la CELAC según elFMI, con un PIB (PPA) de 0.46 billones de dólares (en 2011). Colombia esperimentó una crecedera permediu añal de 5.5 % dende2002. Ye integrante de losCIVETS, Colombia convirtióse nuna estrella económica de la rexón suramericana, por una crecedera económicu altu y sosteníu, al igual qu'una bona reacción frente a la crisis económica de 2008. Según diverses fontes la economía colombiana llogra un ritmu de crecedera del 6 % añal. El principal productu d'esportación de Colombia ye'lpetroleu, que les sos reserves envaloraes en 1506 millones de barriles, son desenvueltes porEcopetrol (14 %) y sociedaes anónimes.
La economía deVenezuela ye la quinta de la rexón, con un PIB (PPA) de $510.0 mil millones de dólares d'Estaos Xuníos (en 2014). Tien les reserves de petroleu y gas ente les más grandes del mundu. anque tuvo una baxa fuerte na so economía, con un descensu de -4.0 %, por cuenta de una tasa d'inflación de 62.2% (2014).
La economía que más rápida crez ye la dePerú, con un permediu de 7.5 % al añu, que s'envalora que llegara al 9 % en 2012, según elFMI, con un PIB (PPA) de 0,30 billones de dólares (en 2011).
Según datos delFondu Monetariu Internacional, si mide'l PIB PPA per cápita, el permediu de la rexón ye de 8952.55 ―siendo'l PIB de Chile de 15 260 y el d'Haití, 1370. No referente alIDH (índiz de desenvolvimientu humanu), tolos países de la rexón tán ente los puestos 45º (Chile) y 145º (Haití) ente 158 países, según losdatos del 2010.
La crisis económica d'Estaos Xuníos yEuropa recién cutió a Llatinoamérica a finales de2008, pos hubo un amenorgamientu del comerciu mundial y un amenorgamientu de los fluxos de capital. La rexón contráxose 1.9 % en 2009, y va rexistrar una alza de 4.9 % en 2010, siendo una de les rexones de mayor crecedera nel mundu. Amás, dellos organismos multillaterales invertiríen cerca de 90 000 millones de dólares ente'l 2009 y el 2010. Asina, el Bancu Mundial invertiría 35 600 millones de dólares; el BID, 29 500 millones; la Corporación Andina de Fomentu, 20 000 millones, el Bancu Centroamericanu d'Integración Económica, 4200 millones; y el Bancu de Desarrollu del Caribe, 500 millones. Los organismos multillaterales van financiar proyeutos d'infraestructura, programes sociales y creitos comerciales, amás d'encontiar la lliquidez de los bancos, ente otros usos.[9]
Inténtase la integración económica a nivel continental al traviés de l'ALADI y el Sistema Económicu Llatinoamericanu y del Caribe (SELA).
Fora del ámbitu continental,Arxentina,Brasil yMéxicu son los únicos países de la rexón que formen parte delG20 (Grupu de los Venti); ente queChile,Méxicu yPerú formen parte de la APEC (Foru de Cooperación Económica Asia-Pacíficu), Colombia y Ecuador yá tienen l'interés de xunise a esa organización. Finalmente, Chile y Méxicu son los únicos que formen parte de laOCDE, pero Colombia yá ta en procesu d'Adhesión.
La Presidencia Pro tempore ye l'órganu de sofitu institucional, téunicu y alministrativu de la CELAC y, acordies cola "Decisión adoptada poles Xefes y Xefes d'Estáu y de Gobiernu de la Comunidá d'Estaos Llatinoamericanos y Caribeños (CELAC) sobre l'ampliación de la Troika" (I Cume de la CELAC - Santiago, Chile, 28 de xineru de 2013), la mesma "va tar asistida por una Troika Ampliada compuesta pol Estáu qu'ostenta la Presidencia Pro tempore, pol que-y precedió nesa responsabilidá y pol que lo asocederá como Presidencia Pro tempore, más un Estáu miembru de CARICOM, representada por quien exerz la so Presidencia Pro tempore". " En virtú d'esta decisión conforma'l Cuartetu CELAC de la Presidencia Pro tempore.
| Cume | Añu | Ciudá | País sede |
|---|---|---|---|
| * | 2010 | Playa del Carmen |  Méxicu |
| * | 2011 | Caraques |  Venezuela |
| I | 2013 | Santiago |  Chile |
| II | 2014 | L'Habana | Cuba Cuba |
| III | 2015 | San Xosé | Costa Rica Costa Rica |
| IV | 2016 | Quito |  Ecuador |
| V | 2017 | Punta Cana |  República Dominicana |
| VI | 2018 | San Salvador |  El Salvador |
En 2010 celebrar en Méxicu'l XXI Cume de Rio, na cual afitóse como oxetivu l'afondar la integración nun marcu de "solidaridá, cooperación, complementariedá y concertación política" de los países llatinoamericanu y caribeñu. L'alcuentru denominóseCume de la Unidá d'América Llatina y el Caribe. Como resultáu d'ella, alcordóse la creación de la CELAC y con ello la desapaición delGrupu de Rio.
Los díes 2 y 3 d'avientu de 2011 tuvo llugar la I Cume de la CELAC enCaraques (Venezuela) que va axuntar a presidentes y representantes de 33 países de la rexón llatinoamericano y caribeño, constituyendo de manera oficial y definitiva esti organismu.[6]Los mandatarios presentes nel cume manifestaron esperanza que l'afitamientu de la CELAC pueda suponer la lliberación de los países llatinoamericanos de tutelar tradicional d'Estaos Xuníos y Europa faciendo posible la meyora na integración de los pueblos, la resolución de los sos conflictos según la promoción del desenvolvimientu económicu.[5][10]
Na xunta de Caraques preténdese que'l nuevu organismu, qu'esclúi a lospaíses norteamericanos mayoritariamente anglosaxones (Estaos Xuníos yCanadá), quede perfiláu tres el procesu de constitución empecipiáu nel senu delGrupu de Rio. La siguiente xunta celebrar enChile en 2013.[6][11]
Nesa oportunidá, el presidente de Panamá,Ricardo Martinelli, ufiertó a la ciudá de Panamá como sede pa la secretaría executiva de la CELAC.[12]
L'anteriorCumbre América Llatina, el Caribe y la Xunión Europea (EU-LAC) pasó a tener a la CELAC como entidá representante de la rexón d'América Llatina y el Caribe na interlocución cola Xunión Europea, polo que'l IV Cume ALC-XE[13] pasó a denominase I Cume CELAC-XE,[14] siendo realizada enSantiago de Chile,[15] en xineru de 2014
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre CELAC.| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos:Q1045401 Multimedia:Community of Latin American and Caribbean States