 Benahadux | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Andalucía | ||||
| Provincia |  provincia d'Almería | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
Alcalde de Benahadux(es) | Juan Jimenez Tortosa | ||||
| Nome oficial | Benahadux(es)[1] | ||||
| Códigu postal | 04410 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 36°55′31″N2°27′37″W / 36.9252°N 2.4602°O /36.9252; -2.4602 | ||||
  Benahadux Benahadux (España)  | |||||
| Superficie | 16.62 km² | ||||
| Altitú | 113 m | ||||
| Llenda con | Almería,Gádor,Rioja,Pechina yHuércal de Almería | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 4808 hab. (2024) - 2160 homes (2019) - 2222 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0.63% de provincia d'Almería | ||||
| Densidá | 289,29 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| benahadux.es | |||||
 | |||||
Benahadux ye unconceyuespañol de laprovincia d'Almería y la comunidá autónoma d'Andalucía. Nel añu2016 cuntaba con 4.185 habitantes.
Ta integráu nelÁrea Metropolitana d'Almería. La so estensión superficial ye de 16km². Asítiase a una altitú de 113metros y a 10quilómetros de la capital de provincia,Almería.
El términu municipal ta compuestu amás de pol nucleu de población homónimu por otraentidá de población,El Chuche, amás de los barrios de Los Castillejos, Cuevas Viejas, El Mayorazgo de Santa Cruz, San Miguel, La Ventilla, Cuesta Andrea, El Cañillo de Araoz, La Partala.
L'orixe del nome provién del árabe,Banu Abdus, unu de les varies cles yemenines que s'afincaron nel valle del Andarax na conquista musulmana del sieglu VIII.
A pocu más d'un quilómetru atopa una barriada de Benahadux denomadaEl Chuche. Ésti va ser l'asentamientu más antiguu que se conoz del términu municipal naEdá del Cobre, na mesma dómina que la Cultura deLos Millares (2500-2000e. C.). Va Pasar a ser ciudá ibérica (Urki) ente lossieglos V al IIe. C. y va tresformase naciudá romana d'Urci. Tuvo De ser una importante comunidá cristiana, cola llegada del cristianismu, pos foisede episcopal. Mientres lossieglos IV yV, la población d'Urci foi sumiendo adulces.Cola conquista musulmana nelsieglu VIII, asítiase nel valle del baxu Andarax una serie de cles yemenines, unu de los clanes llamáu Banu Abdus daría llugar al actual Benahadux. Mientres el periodu d'Al-Andalus florió l'agricultura intensiva nelvalle perfeccionando'l sistema deregadío. van cultivasefrutales,ceberes,hortolices,olivares y morales pa la producción deseda.Cola conquista cristiana nel añu1489, la mayor parte de les propiedaes van pasar a formar parte de los nuevos pobladores. DonGutierre de Cárdenas que dexa toes el so propiedaes a lesmonxes franciscanes. Aportaron a una de les de les mayores propietaries de Benahadux hasta la desamortización delsieglu XIX.Mientres laGuerra de les Alpujarras (1568-1570), según Mármol Carvajal, tuvo llugar unu de los episodios más cruentos d'esta guerra que'l mesmu autor lo titula "la encamisada de Benahadux". Al terminar la guerra losmoriscos fueron espulsaos y la repoblación llevar a cabu a partir del añu1572 con xentes de fuera delReinu de Granada. Oficialmente namái se repoblóPechina, creándose los anexos de Benahadux y Alhamilla.Benahadux tendría una espansióndemográfica y económica mientres elsieglu XIX. Ésta debió a l'actividáminera. Nel añu1850 esplotábense unes 100 mines de galena de plomu. La fundición de plomu, llamada La Palma, acabó con centenaries olivares del valle y colmonte. Tamién va contribuyir al desarrollu económicu los plantíos de parres pa la llamada "uva d'embarque" que s'esportaba aInglaterra yEstaos Xuníos. Va Llograr l'actual esllinde xurisdiccional nel añu1850.Nel presente sieglu camuda'l paisaxe agrario. Amóntase la producción de cebera y de forma bien importante en cítricos, especializándose apocayá namandarina.
L'escudu d'armes del conceyu de Benahadux tien el siguienteblasón:
Escudu partíu: 1º de gules, una vasía d'oru y una fueya de morera del mesmu metal, puestes en palu, y 2º de sinople, una faxa ondeada, de plata. Al timbre corona real española.Decretu 142/1994, de 12 de xunetu BOJA nᵘ 137 de 1/9/1994[2]
L'escudu de Benahadux foi encargáu en sesión de 26 d'agostu de 1990 pol so conceyu plenu al heraldista ya historiador José Luis Ruz Márquez quien xustificó los elementos del blasón de la siguiente manera:
La vasía prehistórica n'alcordanza de constituyir el so términu tierra d'asientu de distintes cultures, prehistóriques, romana y árabe. La fueya como representación de l'agricultura y la faxa de plata sobre campu de sinople, en referencia alríu Andarax qu'avena la so tradicional agricultura.
Foi aprobáu, nos términos propuestos, por Decretu de laConseyería de Gobernación de la Xunta d'Andalucía nᵘ 142, de 12 de xunetu de 1994.
La bandera del conceyu de Benahadux tien la siguiente descripción:
Bandera de seda o tafetán, rectangular, de 1.500 milímetros de llongura por 1.000 milímetros d'anchu, estremáu'l so campu en trés partes por una «Y» o paliu en posición horizontal de color blancu. Los sos brazos o cañes de 10 centímetros d'anchor abrir dende'l centru del campu en direición al mástil. De colloráu: el campu zarráu ente estos brazos y el cantu más cercanu al mástil. De verde: Los dos campos restantes. Centráu sobre'l campu colorao y poles dos cares de la bandera va dir l'escudu completu de la llocalidá col so timbre.Decretu 291/2001, de 26 d'avientu BOJA nᵘ 17 de 09/02/2002[3]
La propuesta de bandera encontar nos antecedentes históricos que consten na Memoria qu'integra l'espediente, según la cual Benahadux, llamada polos íberos Urkesken y Urci polos romanos (anque l'allugamientu esta aldericada polos historiadores), foi una auténtica encruciada de caminos al confluyir nella dos importantes víes de comunicación: LaVía Augusta nun tramu que baxaba pola mariña dendeCartaxena hastaCádiz y la Vía de Cástulo que baxaba dendeCástulo (Linares) hastaMalaca.
Estos dos caminos xunir na ciudá d'Urci y salíen como unu solu escontra'l suroeste. Estos trés caminos representaos nun mapa conformen una auténtica "Y", símbolu de los trés cultures que dexaron la so buelga nestes tierres: La ibérica enUrkesken, la romana en Urci y l'árabe enBanu-Abdus o Benahadux.[4]
La llocalidá de Benahadux ta asitiada na parte sur de laprovincia d'Almería, 10 km al norte de lacapital provincial. El sotérminu municipal tien una superficie 16 km² y llenda colos conceyos deGádor al norte y al oeste,Rioja al norte,Pechina al este, yHuércal de Almería al sur.
| Pirámide de población2012[5] | ||||
Los datos de lapirámide de población de 2012 puen resumise asina:
| Gráfica d'evolución demográfica de Benahadux ente 1900 y 2017 |
 |
Población de derechu (1900-1991) opoblación residente (2001) según los censos de población delINE.[6] Población según elpadrón municipal de 2017 delINE.[7] |
| 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2,983 | 3,058 | 3,205 | 3,396 | 3,570 | 3,814 | 3,940 | 4,059 | 4,166 | 4,201 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE[Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
El conceyu estremar nes siguientes entidaes de población, según elnomenclátor de población publicáu polINE (Institutu Nacional d'Estadística). Los datos de población referir a [[Plantía:Población/ES/04+]]
| Entidá de Población | Población ([[Plantía:Población/ES/04+]]) |
|---|---|
| Benahadux | Plantía:Población/ES/04+ |
| El Chuche | Plantía:Población/ES/04+ |
| Total | 4212 |
Benahadux conforma unconceyu el cual ta gobernáu por unconceyu de xestión democrática dende 1979, formáu por 11 miembros escoyíos neseleiciones municipales según ta dispuestu naLlei Orgánica del Réxime Eleutoral Xeneral. La sede del consistoriu ta asitiada nel Paséu d'Urci, nᵘ 3 de la llocalidá de Benahadux.
Nes eleiciones municipales que tuvieron llugar el 22 de mayu de 2011 la llista más votada foi'lPartíu Socialista Obreru Español d'Andalucía (PSOE-A) que llogró 1 340 votos (51,7% de los votos válidos) y 6 de los 11 conceyales con que cunta'l consistoriu, los 5 conceyales restantes llograr elPartíu Popular (PP) que llogró 1 143 votos (44,1%). Tamién allegó a los comicios ensin llograr representaciónIzquierda Xunida Los Verdes-Convocatoria por Andalucía (IULV-CA) que llogró 76 votos (2,93%).[9]
Na sesión constitutiva que tuvo llugar el 11 de xunu de 2011 foi reelixíu como alcalde Juan Jiménez Tortosa al llograr mayoría absoluta.[10]
De siguío detállense los resultaos de los dos últimos comicios municipales:
| Partíu políticu | 2011 | 2007 | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Votos | Votos % | Conceyales | Votos | Votos % | Conceyales | |
| Partíu Socialista Obreru Español d'Andalucía (PSOE-A) | 1 340 | 51,7% | 6 | 858 | 40,43% | 5 |
| Partíu Popular (PP) | 1 143 | 44,1% | 5 | 1 022 | 48,16% | 5 |
| Izquierda Xunida Los Verdes-Convocatoria por Andalucía (IULV-CA) | 76 | 2,93% | 0 | 186 | 8,77% | 1 |
| Partíu d'Almería (PdeAL) | - | - | - | 19 | 0,9% | 0 |
| Grupu Independiente d'Almería (GIAL) | - | - | - | 9 | 0,42% | 0 |
| Partíu Andalucista (PA) | - | - | - | 2 | 0,09% | 0 |
Estos son los últimos alcaldes de Benahadux:
| Mandatu | Nome del alcalde | Partíu políticu |
|---|---|---|
| 1979 - 1983 | José Rodríguez Segura | PCE[11] |
| 1983 - 1987 | José Rodríguez Segura | PCE |
| 1987 - 1991 | José Rodríguez Segura | IX-CA |
| 1991 - 1995 | Francisco Contreras Castillo | PSOE-A |
| 1995 - 1999 | José Rodríguez Segura | IX-LV-CA |
| 1999 - 2003 | Antonio José Ros Castellón | PP |
| 2003 - 2007 | Juan Jiménez Tortosa | PSOE-A |
| 2007 - 2011 | Juan Jiménez Tortosa | PSOE-A |
| 2011 - 2015 | Juan Jiménez Tortosa | PSOE-A |
| 2015 - 2016 | Juan Jiménez Tortosa | PSOE-A |
| 2016 - 2019 | Maria del Carmen Soriano Martínez | PSOE-A |
El conceyu pertenez al distritu d'atención primaria d'Almería y a lazona básica de salú delSo Andarax que'l so centro de salú asítiase en Benahadux y amás d'esti conceyu engloba tamién los deGádor,Huércal de Almería,Pechina,Rioja yViator.[12]
Dientro del conceyu tamién s'atopa'l consultoriu local d'El Chuche.[13]
El conceyu pertenez a la Zona hospitalaria deTorrecárdenas que'l so hospital ta asitiáu n'Almería.[12]
Benahadux cuenta con unInstitutu d'Educación Secundaria, I.E.S. Aurantia, y un colexu d'Educación Primaria, C.E.I.P. Padre Manjón.
| Identificador | Nome | Tipu de vía | Itinerariu |
|---|---|---|---|
| A-92 ||Autovía A-92||Autovía||Tabernas-Rioja-Almería | |||
| N-340a ||N-340a Carretera nacional N-340a ||Carretera del Estáu ||Cádiz -Almería -Barcelona | |||
| A-348 ||D'Almería a Lanjarón ||Carretera rede intercomarcal ||BenahaduxN-340a -Lanjarón (A-44) | |||
| AL-3117 ||De l'A EL-12 n'Almería a Rioja por Viator y Pechina ||Carretera provincial ||Almería (AL-12)Viator -Pechina -Rioja | |||
| AL-3101 ||De la N-340a a Benahadux pol Chuche ||Carretera provincial || N-340a -El Chuche - Benahadux |
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Benahadux.
