Atenes[2][3] (engriegu Αθήνα,Athína) ye la capital deGrecia y anguaño la ciudá más importante del país. Esta céllebre ciudá foiberciu d'una de les primeres democracies formales de les que se tien costancia y caltién dellos restosarqueolóxicos enforma importantes, ente ellos elPartenón naAcrópolis y laTorre de los Vientos.
Laetimoloxía del nome nun ta afitada. El nome engriegu antiguu ye Ἀθῆναι, una mena plural. Puede ser el plural mayestáticu de la diosaAtenea, proteutora de la ciudá, que tomare'l nome nel so honor; pero tamién ye dable que la diosa tomare'l nome de la ciudá y non a la inversa, y entós la forma plural debiérase a que n'orixe, Atenes fuera un greyu de pueblinos que finaron por esfundise nuna ciudá. El nomeAthina, del griegu demóticu, foi afitáu oficialmente nos años 70.
Atenes foi la principal ciudá estáu deGrecia demientres el periodu más rellumante de la civilización griega. Cerca los años 500 e.C. y 323 e.C. foi'l mayor centru cultural ya inteleutual del mundu, y foi l'orixe d'abondes idees, llogros y práutiques de la civilización occidental, ente ellos el conceutu dedemocracia. El valtu sofríu escontraEsparta nel añu 431 e.C., el xorrecimientu deMacedonia na postrera dómina helenística y caberamente la conquistaRomana foron amenorgando poder y prestixu a Atenes. La fin de la dómina clásica allúgase nel añu 529, col pieslle de les escueles defilosofía.
Demientres l'Imperiu Bizantín, asocedió qu'Atenes cayó nún ablayu más fonderu, amenorgándose a una ciudá de provincies, metanto'l centru de poder y cultura bizantín nel territoriu griegu treslladábase aMistra. Sicasí, metanto'l periodu de los sieglos XI-XIII la ciudá caltuvo una dómina de rellumu que quedó espeyáu en dellesilesies,cenobios (monasterios), fortaleces y monumentos medievales que pueden visitase anguaño. Ente los sieglos XIII a XV la ciudá camudó de manes delles vegaes, ente los griegos (bizantinos) y los caballerosfranceses yaitalianos, qu'establecieren un ducáu n'Atenes;Aragoneses ySicilianos tamién ocuparen la ciudá en dellos periodos. Caberamente, en 1456 foi conquistada pol Imperiu Otomanu.
Nos sieglos vinientes la población embrivió enforma, quedando Atenes apoquecía a un pueblu de 5000 habitantes nel peor momentu. Sufrió un ataquevenecianu en 1687 (el bombardéu venecianu del xeneral Morossini foi'l responsable del españíu d'ún polvorín turcu que desanició el Partenón) y un retruque turcu al añu dempués. Tres la guerra de la Independencia Griega (1821 - 1829), Atenes pasó a formar parte del nuéu Estáu Griegu, y foi nomada capital del Grecia el 18 de Setiembre del 1834.
Dende la creación del Estáu griegu modernu, Atenes nun dexó de medrar en pesu económicu, influyencia política y población. Demientres el reináu delRei Otón construyéronse abondos edificios públicos y planificose el xorrecimientu de la ciudá. Tres el desastre d'Asia Menor en 1921, más d'ún millón de refuxaos griegos vinientes deTurquía foros acoyíos nel país, la mayor parte d'ellos treslladaos a Atenes, lo que finó nún xorrecimientu descomanáu ya barullosu. La viniente marexada inmigratoria prodúxose tres laSegunda Guerra Mundial. Atenes foi ocupada poles fuerciesalemanes, nel intre nel que la población de munches estayes rurales ya islles treslladárense a la capital. Hebo, otra vegada, un xorrecimientu entaináu y caóticu, que ta nel orixe de los grandes problemes de tráficu y contaminación que sofita la ciudá. Les grandes obres d'infraestructura feches dende l'ingresu de Grecia naXunión Europea, especialmente pa la igua de losXuegos Olímpicos de 2004, paliaron parcialmente estes torgues y ameyoraron la calidá de vida n'Atenes. Anguaño la ciudá ye'l centru políticu, económicu y cultural de Grecia, y destín turísticu d'abonda importancia internacional.
