Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltar al conteníu
WikipediaLa Enciclopedia Llibre
Buscar

Arteria

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Arteria

Diagrama de les arteries más importantes nel organismu humanu.
Llatín[TA]: arteria
TAA12.0.00.003
SistemaCirculatoriu
[editar datos en Wikidata]

Unaarteria ye cada unu de los vasos que lleven lasangre dende'lcorazón escontra los capilares del cuerpu. Nacen d'un ventrículu; les sos parés son bien resistentes y elástiques.Etimoloxía: el términu "arteria" provién delgrieguἀρτηρία, «tubu, conducción (qu'enllaza)».

Elsistema circulatoriu, compuestu por arteries yvenes, ye fundamental pa caltener lavida. La so función ye la entrega d'osíxenu ynutrientes a toles célules, según la retirada deldióxidu de carbonu y los productos de refugaya, el caltenimientu delpH fisiolóxicu, y la movilidá de los elementos, les proteínes y les célules delsistema inmunitariu. Nospaíses desenvueltos, los dos causes principales de fallecimientu, elinfartu de miocardiu y elderrame cerebral, son dambos el resultáu direuta del deterioru lento y progresivo del sistema arterial, un procesu que puede durar munchos años. (Veraterosclerosis).

Histoloxía

[editar |editar la fonte]
Capes d'una arteria
Histoloxía de la paré arterial

Les arteries son conductos membranosos, elásticos, con ramificaciones diverxentes, encargaos de distribuyir por tol organismu'l sangre espulsada de los cuévanos ventriculares delcorazón en cadasístole.

Cada vasu arterial consta de trés capes concéntriques:[1]

  1. Interna oíntima: Constituyida polendotelio (unepiteliu simple planu), una llámina basal y una capa conxuntiva subendotelial. La íntima ta presente en tolos vasos (arteries o venes) y la so composición ye idéntica en toos. La clasificación de los vasos depende por tanto de la descripción histolóxica de les otres dos capes.
  2. Media: Compuesta por fibres musculares llises dispuestes de forma concéntrica, fibres elástiques y fibres decoláxenu, en proporción variable según el tipu d'arteria. Nes arteries, la media ye una capa d'aspeutu compactu y d'espesura regular.
  3. Esterna oadventicia: Formada portexíu conxuntivo laxo, compuestu fundamentalmente porfibroblastos y coláxenu. N'arteries de diámetru cimeru a 1 mm, la nutrición d'estes túniques o capes cuerre al cargu de losvasa vasorum; el so inervación, de losnervi vasorum (fenómenos vasomotores).

Les llendes ente los trés capes tán xeneralmente bien definíos nes arteries. Les arteries presenten siempres unallámina elástica interna dixebrando la íntima de la media, y (sacante les arterioles) presenten unallámina elástica esterna que dixebra la media de la adventicia. La llámina elástica esterna síguese de cutiu coles fibres elástiques de la adventicia.

Estructura de los vasos sanguíneos

[editar |editar la fonte]
Seición d'una arteria.

Na circulación xeneral o sistémica, el sangre que sale impulsada del corazón pasa al traviés d'un sistema de vasos arteriales de diámetru cada vez más amenorgáu, hasta llegar a los texíos, pa volver dempués al corazón al traviés del sistema venosu. N'esquema, el ciclu puede resumise como sigue:

Tabla 1. Principales vasos sanguíneos
Tipu de vasuDiámetru (mm)Función
Aorta25Amortiguación del pulsu y distribución
Arteries elástiques1-4Distribución
Arteries musculares0.2-1.0Distribución y resistencia
Arterioles0.01-0.02Resistencia (regulación flujo/presión)
Capilares0.006-0.010Intercambio gases/nutrientes/refugayes
Vénules0.01-0.02Intercambiu, recoyida y capacitancia
Venes0.2-5.0Capacitancia (volume sanguíneo)
Vena cava35Recoyida

Amás d'en el diámetru, los distintos vasos presenten diferencies na composición de los trés capes.

Arteries elástiques

[editar |editar la fonte]

Conformen les grandes arteries, como l'aorta, l'arteria pulmonar, lacarótida, l'arteria subclavia o'ltueru braquiocefálico. Nesti casu, la media ta formada por una socesión de llámines elástiques concéntriques, ente les que se disponen les célules musculares llises. Les llámines elástiques esterna ya interna son más difíciles d'estremar que nes arteries musculares, por cuenta de la importancia del componente elásticu de la media. El predominiu de componentes elásticos ye fundamental pa la propiedá pulsátil de les arteries.

Arteries musculares

[editar |editar la fonte]

Constitúin les arteries pequeñes y medianes del organismu. La media forma una capa compacta, esencialmente muscular, con una fina rede de llámines elástiques. Nun hai llámina esterna elástica. Exemplu: lesarteries coronaries.

La mayor parte del volume sanguíneo atópase nes venes y vénulas, ente que la mayor cayida de presión asocede nes pequeñes arteries y nes arterioles.

Arterioles

[editar |editar la fonte]

Son les arteries más pequeñes y contribúin de manera fundamental a la regulación de lapresión sanguínea, por aciu la contraición variable del músculu llisu de les sos parés, y a la regulación del apurra sanguineu a los capilares.

Ello ye que la regulación principal del fluxu sanguíneo global y de la presión sanguínea xeneral producir por aciu la regulación coleutiva de lesarterioles: son los principales tubos ajustables nel sistema sanguineu, onde tien llugar la mayor cayida de presión. La combinación delgastu cardiacu y laresistencia vascular sistémica, que se refier a la resistencia coleutiva de toles arterioles del organismu, son los principales determinantes de la presión arterial nun momentu dau.[2]

Capilares

[editar |editar la fonte]

Los capilares son les rexones del sistema circulatoriu onde tien llugar l'intercambiu de sustancies colos texíos axacentes: gases, nutrientes o materiales de refugaya. Pa favorecer l'intercambiu, los capilares presenten una única célula endotelial que los dixebra de los texíos. Amás, los capilares nun tán arrodiaos por músculu llisu. El diámetru d'un capilar ye menor que'l diámetru d'unglóbulu coloráu (que de normal mide 7 micrómetros de diámetru esterior), polo qu'al so pasu polos capilares, los glóbulos coloraos deben deformarse pa poder travesalos. El pequeñu diámetru de los capilares apurre una gran superficie pa favorecer l'intercambiu de sustancies.

Nos distintos órganos, los capilares realicen funciones similares, pero especializar nuna o otra:

  • nospulmones, intercámbiasedióxidu de carbonu porosíxenu;
  • nos texíos, intercámbiense osíxenu per dióxidu de carbonu y nutrientes por productos de refugaya;
  • nosreñones, llibérense los productos de refugaya pa ser esaniciaos del organismu al traviés de laorina;
  • nelintestín, recuéyense nutrientes y esaníciense productos de refugaya, que s'espulsen colesfieces.

Presión arterial

[editar |editar la fonte]

El sistema arterial ye la porción del sistema circulatoriu que tien lapresión más elevada. La presión arterial varia ente'l picu producíu mientres la contraición cardiaca, lo que se denomina presiónsistólica, y un mínimu, o presióndiastólica ente dos contraiciones, cuando'l corazón espándese y enllénase. Esta variación de la presión nes arteries produz elpulsu, que puede reparase en cualquier arteria, y que reflexa l'actividá cardiaca. Les arteries, por cuenta de les sos propiedaes elástiques, tamién ayuden al corazón a bombiar sangre, xeneralmente osixenada, escontra los texíos periféricos.[3]

Historia

[editar |editar la fonte]

Ente los griegos clásicos, les arteries considerábense como "tubos buecos" responsables del tresporte d'aire a los texíos, coneutaes a lagorgoberu. Esta interpretación deber a que, nos organismos muertos, les arteries atópense vacíes, porque toa'l sangre pasa al sistema venosu.

Na edá media, considerábase que les arteries tresportaben un fluyíu, denomináu "sangre espiritual" o "espíritu vital", distintu del conteníu de les venes. Esta teoría remontar hastaGaleno. Nel periodu medieval tardíu, lagorgoberu,[4] y loslligamentos tamién se denominaben "arteries".[5]

William Harvey describió y popularizó el conceutu modernu del sistema circulatoriu y les funciones d'arteries y venes nel sieglu XVII. Anque l'españolMiguel Servet describió la circulación pulmonar un cuartu de sieglu primero que Harvey naciera, escribir nun llibru de Teoloxía (Christianismi Restitutio, publicáu en 1553), que foi consideráu comoherexía y conduciólu a la foguera. Arriendes d'ello, cuasi toles copies del mesmu fueron quemaes sacante trés, que fueron descubiertes décades más tarde.

Alexis Carrel a principios del sieglu XX foi'l primeru en describir la téunica de sutura de vasos y anastomosis, y realizó con ésitu munchos tresplantes d'órganos n'animales, abriendo asina la vía a la moderna ciruxía vascular.

Patoloxíes de les arteries

[editar |editar la fonte]

Ver tamién

[editar |editar la fonte]

Referencies

[editar |editar la fonte]
  1. Kierszenbaum, A.L. (2007).Histology and cell biology: an introduction to pathology, 2nd, Mosby Inc..ISBN 0-3230-4527-8.
  2. Klabunde, R.Y. (2005).Cardiovascular physiology concepts. Lippincott Williams & Wilkins.ISBN 0-7817-5030-X.
  3. Argente, Horacio (2009).Semioloxía médica: enseñanza basada nel paciente. Panamericana.ISBN 978-950-06-0072-9.
  4. Oxford English Dictionary.
  5. Shakespeare, William. Hamlet Complete, Authoritative Text with Biographical and Historical Contexts, Critical History, and Essays from Five Contemporary Critical Perspectives. Boston: Bedford Books of St. Martins Press, 1994. pg. 50.

Enllaces esternos

[editar |editar la fonte]




Control d'autoridaes

Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Arteria&oldid=4177760»
Categoríes:
Categoríes anubríes:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp