Iste articlo ye en proceso de cambio enta laortografía oficial de Biquipedia (laOrtografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Este articlo tractaCrimea, una peninsula d'o sud-este d'Europa. Ta atros emplegos se veigaCrimea (desambigación).
Osantigos griegos denominaban esta peninsula Ταυρικὴ Χερσόνησος (Taurikē Khersonesos) u Χερσόνησος Ταυρική (Khersonesos Taurikē), ye dicir, "Peninsula Taurica".CHERSONESUS TAURICA ye l'adaptación enlatín, que no s'ha de confundir con o toponimoChersonesus referito la colonia griega que bi heba en l'actualSebastopol y que encara teneba importancia en o periodL'bizantín.
O toponimo actualCrimea con o que se conoixe a esta peninsula en muitas luengas occidentals arribó dende a formagriegaKrimea (Κριμαία), que corresponde a la helenización d'o toponimotartaro crimeuQırım, capital d'a demarcación de Crimea en ixas envueltas d'oKhanato d'a Horda d'Oro y que corresponde a l'actualStaryi Krym, toponimo sin relación con os antigoscimerios y con diversas etimolochías dende asluengas turquicas.
…regno deCumania, el entro en el regno deRosia et prisolo et conquisto latierra gazera et el regno deVulgaria. Apres caualgo entro al regno deOngria et aqui trobo algunoscumanianos et prisolos. Apres de aquest…..
O toponimo actualCrimea s'escribe enaragonés actual como atros toponimos transmesos por o griego comoGalilea yChudea, que presentan a forma femenina d'osufixo -eu y soncultismos.
Ochentilicio d'os habitants de Crimea en as luengas occidentals se puet fer partindo d'a etimolochía griega (crimeu,crimeus,crimea,crimeas), u con o sufixo romanz "-án(o)" (crimeán(o),crimeán(o)s,crimeana,crimeanas). Predomina a segunda forma por influencia d'ofrancés (crimeén) yanglés (crimean).
Ta mas detalles,veyer l'articloHistoria de Crimeaveyer os articlos[[{{{2}}}]] y[[{{{3}}}]]veyer os articlos[[{{{4}}}]],[[{{{5}}}]] y[[{{{6}}}]]veyer os articlos[[{{{7}}}]],[[{{{8}}}]],[[{{{9}}}]] y[[{{{10}}}]].
En a historia recient a peninsula de Crimea yera o nuclio d'oKhanato de Crimea, que podió existir mes tiempo que atros khanatos tartaros por estar un estato vasallo y protechito por l'Imperio Otomán. Fue conquiesto por l'Imperio Ruso en tiempos deCaterina, estió escenario d'aGuerra de Crimea en o periodo zarista. En o periodo sovietico estió una rechión de Rusia, con un periodo d'ocupación alemana, pa dimpués tornar a ser ocupata por l'exercito royo y pasar a Rusia y dimpués Ucraína. Tanto en o periodo zarista como en o periodo sovietico a estructura etnica d'a población cambió, con a emigración u deportación d'ostartaros crimeus y atros pueblos menos numerosos, y l'afluencia derusos,ucraineses y atros puebloscristianos.
En l'actualidat Crimea dentro deUcraína constituye aRepublica Autonoma de Crimea, pero o dia 6 de marzo de 2014 o Parlamento de Crimea convocó un referendum ta o día 16 y ratificar l'anexión a Rusia.[6]