As localidaz historicas dePasajes son as aldeyas depescataires deDonibane ySan Pedro, situadas a los dos costaus d'a boca d'aría de Pasajes.
Por muitos sieglos ixa ría la s'han disputada as localidaz d'a suya ribera, que quereban controlar-la. Perteneixeba a lo conchunto d'aval d'Oyarso (Orereta,Elizalde,Alcibar yIturrioz), en lo que huei son os municipios deLa Rentería yOyarzun. En1180 concedioron a la villa deSant Sabastián churisdicción sobre a ría. En1203, cuanAlifonso VIII de Castiella creyó la villa deFontarrabia, laría del Pasaje se convertió en la muga entre as dos churisdiccions. La marguin oriental queda en mans de Fontarrabia, incluindo-ie as aldeyas deDonibane yLezo, y la marguin occidental sigue perteneixendo a Sant Sabastián, incluindo-ie a San Pedro. Dimpués la situación encara se complica mes cuanLa Rentería se convertió en villa en1320.
Orichinalment o nombre d'aRía de Pasajes yeraría d'Oyarso, antigo nombre d'a val d'o río que i desemboca. O nombrepasaje amaneix a fins d'osieglo XV pa referir-se a la ría, y se feba servir en singular, como ye encara enbasco,Pasaia. S'encomienza a emplegar en plural dende osieglo XIX, cuan se creya o municipio con os vicos deDonibane (uSan Juan) ySan Pedro. Os nombres d'ixas antigas localidaz pescatairas derivan d'o santo a qui advocaban as suyas ilesias parroquials.
O toponimopasaje yeoccitán y bels autors lo interpretan como debito a la presencia de comunidaz d'orichengascón enGuipuzcua, comunidaz que mantenioron o emplego d'o suyodialecto occitán bels sieglos. Oexotoponimonavarro-aragonéspasache ha puesto existir en boca de chentnavarra, pero no ye seguro, porque cuan amaneixió o toponimo ye cuan remataba acastellanización d'a luenga romanz escrita enNavarra yAragón.