Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Ir al contenido
BiquipediaA enciclopedia libre
Mirar

Moco

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta laortografía oficial de Biquipedia (laOrtografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Celulas caliciformes (que fan o moco) envistas enmicrografía.

Omoco (d'o latín <mucus) u amucosidat (cultismo que dimana de l'anterior) ye una substancia de baseacuosa, viscosa y pegallosa, d'orichen biolochica, que fan ascelulas caliciformes d'oepitelio celindrico que se troba en as superficies d'osorgans que son exposaus a o medio externo y que les sirve pa protección. En o cuerpo humano, en i hai en otracto respiratorio,dichestivo,reproductor, en osuellos, asorellas y alarinche. Atros animals, como ospeixes, osanfibios y osmoluscos en tienen tamién en apiel.

En condicions normals, o moco guarda contra la deshidratación, l'ataquebioquimico ubacteriolochico u simplament s'emplega comolubricant. Cuan se'n produce en exceso puet estarsimptoma d'unamalautía.

O moco contiene grans cantidaz deglicoproteínas yproteoglicans, pero tamiénanti-cuerpos pa desfensa de l'organismo.

En a cultura popular

[editar |modificar o codigo]

Coloquialment, a o moco d'as vías respiratorias humanas se le diz «mocos», en plural. As restas secas d'ista substancia que se puede quitar de puestos como onaso tamién reciben ixe nombre plural y contable. Cuan uno ye acatarrau y se'n tiene a-saber-los, conmuergo (conchestión nasal) u sin él, se diz que se tienemocallera,[1] u unmocarol[2] que pa qué.

Con ixe zaguer palabro se diz tamién a onino que tiene muitosmocos, tamién de manera coloquial, ye feto un «mocarol».[3][4] EnSobrarbe, un peyorativo de crío yemocallo, u«mocai» en aval de Chistau[2] (cast.mocoso): «Calla tú! que no yes mas que un mocallo!».

O verbo que s'emplega pa describir l'acción de sacar-se os mocos d'o naso aventando en unmocador yemocar-se.[5][6][7] Deixar a uno «mocau» ye deixar-lo con aboca ubierta, batalera, de sorpresa u admirau.[2]

Referencias

[editar |modificar o codigo]
  1. (es)LOZANO SIERRA, Chabier,Aspectos Lingüísticos de Tella. Aragonés de Sobrarbe (Huesca); Institución «Fernando el Católico» + Gara d'Edizions. Zaragoza, 2010.ISBN 978-84-8094-062-7
  2. 2,02,12,2(es)BLAS GABARDA, Fernando yROMANOS HERNANDO, Fernando,Diccionario Aragonés: Chistabín-Castellano; Institución Fernando el Católico + Gara d'Edizions. Zaragoza, 2008.ISBN 978-84-8094-061-0
  3. (es)CORONAS CABRERO, Mariano,Vocabulario aragonés de Labuerda-A Buerda (Sobrarbe); Xordica Editorial. Zaragoza, 2007.ISBN 978-84-96457-23-2
  4. (es)MIGUEL BALLESTÍN, Pascual.Insultar en Aragón. Institución Fernando el Católico + Gara d'Edizions. Zaragoza, 2014.ISBN 978-84-8094-068-9
  5. (es)BARCOS, Miguel Ánchel,El Aragonés Ansotano: estudio lingüístico de Ansó y Fago; Institución Fernando el Católico + Gara d'Edizions. Zaragoza, 2007.ISBN 978-84-8094-058-0
  6. (es)TOMÁS ARIAS, Chabier,El aragonés del Biello Sobrarbe. Instituto de Estudios Altoaragoneses. Uesca, 1999.ISBN 84-8127-095-4
  7. (es)ARNAL PURROY, Mª Luisa,Diccionario del habla de la Baja Ribagorza Occidental -Huesca-; Institución Fernando el Católico + Gara d'Edizions. Zaragoza, 2003.ISBN 84-8094-052-2

Se veiga tamién

[editar |modificar o codigo]
Control d'autoridaz

Obteniu de "https://an.wikipedia.org/w/index.php?title=Moco&oldid=2189183"
Categorías:
Categorías amagadas:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp