![]() | Iste articlo ye en proceso de cambio enta laortografía oficial de Biquipedia (laOrtografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Unmesón (d'ofrancés <maison, «casa») uventa / venda (d'olatín <VENDĭTA, «lo que se vende») ye unapardina situada, por un regular, en uncamín u vía de paso en a que s'ofreix hospedache y/u alimento a os viachers, a cambeo dediners.
Os mesons, actualment muit desusaus, gosaban trobar-se fuera d'as poblacions, y yeran a propiedat privada d'un «mesonero» u «ventero», que i viviba a demés de conducir o negocio. En iste aspecto se contraposa con o funcionamiento d'oshespitals, que tradicionalment yeran chestionaus por «hespitalers» en rechimen d'arrendatarios pero soleban estar propiedat d'oclero.
A decadencia d'iste tipo d'establimientos ye muit asociada con as milloras en as comunicacions y a cheneralización de meyos detransporte motorizaus, que permiten cubrir as distancias d'entre nuclios de población sin necesidat de pernoctar en o camín.
EnAragón en i ha muitos, y se troban por cheneral asociaus a las rotastranshumants (canyadas ycabanyeras). A mayoría ya no son activos, pero han deixau una buena impromta en atoponimia aragonesa, en dando-le nombre alugars que han naixiu a partir d'ellos, y tamién a partidas de mont en as que en i heba habiu.