| Deputación Cheneral d'Aragón | |||
|---|---|---|---|
 | |||
 | |||
| L'Edificio Pignatelli, seu d'o gubierno | |||
| Información d'oGubierno | |||
| Churisdicción |  Aragón | ||
| Seu | Pyo. María Agustín, 36 Zaragoza,Aragón 41°39′00″N00°53′00″U | ||
| President | Jorge Azcón Navarro | ||
| Localización | |||
| Sitio web | |||
| aragon.es | |||
ADeputación Cheneral d'Aragón[1] (tamién conoixida comoGubierno d'Aragón[1][2] u simplament, por as suyas siglasDChA) ye l'organo de gubierno d'a comunidat autonoma d'Aragón, que representa opoder executivo. A suya siede se troba en l'Edificio Pignatelli. Encara que l'organo actual naixió con aTransición Espanyola (como organo preautonomico, en1978, y como organo executivo d'a Comunidat Autonoma seguntes oEstatuto d'Autonomía d'Aragón de1982) tien o suyo orichen historico en aDeputación Cheneral d'oReino d'Aragón uCheneralidat d'Aragón, que estió vichent entre1364 y1708. Ye una d'as tres institucions tradicionals aragonesas, chunto con oChusticia d'Aragón y asCorz d'Aragón.
Poder lechislativo |
Poder executivo |
Poder chudicial |
Atros articlos |
Ista institución naixió como organismo permanent que gubernaba bels afers d'a politica aragonesa dende a convocatoria d'unasCorz d'Aragón, dica l'atra. En primeras, a prencipal función que teneba yera a cullita d'as Cheneralidaz, impuesto que se culliba d'os productos que pasaban as buegas aragonesas, creyau en1364. Encara que en bel momento se pensó de fer una Deputación Cheneral de toda laCorona d'Aragón, instalada enGandesa, decamino se decidió de fer-ne una en cada territorio: a Deputación Cheneral d'Aragón, a Cheneralidat de Catalunya y a Cheneralidat de Valencia.
Dende metat d'osieglo XV s'estableix que tenese ueito deputaus, dos de cada brazo d'asCorz d'Aragón: nobleza, caballers y infanzons, clero y ciudaz. En1446 se decide de trigar-los por sorteyo con o sistema d'ainsaculación, que se feba toz os anyos o día3 de mayo.
En 1436 s'acordó de bastir-se una siede a canto d'a Seu d'o Salvador de Zaragoza: asCasas del Reyno, en do s'instaló tamién oChusticia d'Aragón, i heba una gran cambra pa fer as sesions d'asCorz d'Aragón y se creyó l'Archivo d'o Reino d'Aragón. Se cremó en chinero de1809.
Amás d'a cullita d'impuestos, a Deputación s'ocupó d'otros treballos: s'organizó aGuarda d'o Reino pa luitar contra o bandolerismo, se cusiraban y apanyaban os camins y puents pa fer honra a o comercio, fació analisis d'a economía pa mirar de millorar a suya situación, se pagaba a un Cronista d'Aragón pa que escribise a historia d'o reino, etc.
A Deputación defendió a sobén osFueros d'Aragón -y os privilechios d'una parte d'a sociedat aragonesa- contra l'absolutismo d'amonarquía hispanica, pero dimpués d'arebelión de 1591 perdió muito poder, y en1707 se suprimió, como todas as institucions aragonesas, con osDecretos de Nueva Planta.
A recuperación de l'autonomía d'Aragón en a preautonomía de1978 y oEstatuto de1982 permitió de recuperar ista antiga institución, convertida en l'organo d'o poder executivo d'Aragón. A siede ye en l'Edificio Pignatelli deZaragoza.
O suyoPresident uPresident d'o Gubierno d'Aragón ye esleyiu por asCorz d'Aragón, diriche o gubierno y ye a maxima autoridat d'aComunidat Autonoma. Os atros miembros d'a Deputación Cheneral d'Aragón son nombraus por o President.
En l'actualidat consta de nueu miembros, toz perteneixients a oPartido Popular de Aragón.[3]
Datos:Q578863
Multimedia:Diputación General de Aragón /Q578863
