Iste articlo ye en proceso de cambio enta laortografía oficial de Biquipedia (laOrtografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Satélite NAVSTAR GPS.
OGlobal Positioning System (GPS) uSistema de Posicionamiento Global (millor conoixiu con as siglasGPS, encara que o suyo nombre completo yeNAVSTAR-GPS)[1]. ye unSistema Global de Navegación por Satelite (GNSS) que permite determinar de traza contina y en cualsiquier puesto d'aTierra a posición d'un obchecto, persona, vehíclo u nau que portíen unreceptor GPS con una exactitut de bels metros (encara que os receptors de GPS diferencial fan posible d'obtener una precisión de centimetros). Amás d'a posición, o sistema GPS permite conoixer o tiempo con gran precisión.
O GPS funciona con un rete de 27satelites (24 operativos y 3 de respaldo) enorbita arredol d'a Tierra, a unaaltaria de 20.200 km, contrachectorias sincronizadas ta cubrir toda a superficie d'aTierra. Ta determinar a posición, un receptor ha de recibir o sinyal d'a lo menos 4 d'os satelites d'o rete GPS. Istos sinyals permiten calcular a posición y oreloch de cada satelite, y d'ista traza, sincronizar o reloch d'o receptor GPS y medir o retardo de propagación d'os sinyals dende que fueron transmesos en o satelite dica que son plegaus en o receptor. Como iste retardo ye proporcional a ladistancia entre o receptor y o satelite, se puet emplantillar un problema detriangulación (u millor dito, detrilateración): conoixendo as coordenadas d'os satelites y as distancias dende o receptor enta os satelites, se puet resolver a posición d'o receptor, y o tiempo medido en os reloches atomicos que carrían os satelites.
L'antiguaUnión Sovietica teneba un sistema similar, oGLONASS, que hue ye chestionau por aFederación Rusa. Consta de 24 satelites disposatos en 3 orbitas de 8 satelites cadaguna, situatas a 19.100 km d'altaria.
Hue aUnión Europea ye desembolicando o suyo propio sistema de posicionamiento por satelite, clamauGalileo, como alternativa civil a lo GPS estausunidense y o GLONASS ruso, d'orichen militar. Se tracta d'una flota de 30 satelites que se situarán en 3 orbitas circulars arredol d'a Tierra, inclinatas 56º respecto a loecuador terrestre y a una altaria de 23.000 km.