Eslovaquia (eneslovaco:Slovensko), ye una republica centroeuropea que fa parte d'aUnión Europea (UE). No tien costa y muga a lo nord-ueste conChequia, a lo norte conPolonia, a l'este conUcraína, a lo sud conHongría y a lo sud-ueste conAustria. O país naixió o1 de chinero de1993 con adisolución deChecoslovaquia.
Ta mas detalles,veyer l'articloHistoria d'Eslovaquiaveyer os articlos[[{{{2}}}]] y[[{{{3}}}]]veyer os articlos[[{{{4}}}]],[[{{{5}}}]] y[[{{{6}}}]]veyer os articlos[[{{{7}}}]],[[{{{8}}}]],[[{{{9}}}]] y[[{{{10}}}]].
Oshongaros emigroron taPanonia e rematoron con a existencia d'o estau eslau deMoravia la Gran. E dende ixe inte os hongaros irán conquerindo os cabos d'aCuenca Danubiana (actuals Eslovaquia,Transilvania,Eslavonia, etcetra..) dica plegar en as montanyas d'osCarpatos que la cierran. A fins d'o sieglo XI o territorio d'oseslovacos ye sozmeso de tot. A población eslava autoctona quedará dominata por una nobleza hongara (encara que tamién i heba uns pocos nobles eslaus). O territorio de l'actual Eslovaquia recibirá o nombre d'"Alta Hongría".
Enta l'anyo 1300 vendránalemans (ditossaxons) pa espleitar as minas y amanixen ciudaz comoSchemmnitz yKremnitz.
O reiMatías Corvín habió d'intervenir en l'Alta Hongría pa luitar contra oshusitas d'o territorio eslovaco y venció en l'anyo 1467 en abatalla de Kostolány. O primer testimonio escrito en luenga eslovaca ye de 1473. En ixa epoca os alemans miners se converten a lo luteranismo y bels eslovacos y hongaros conoixen movimientos protestants producindo-se conversions.
Dimpués d'a derrota enMohacs L'Alta Hongría pasa a depender d'os Habsburgo dentro d'a “Hongría Reyal”. Una administración hongara s'establió enPozsony y lo primato d'Hongría se refuchió enTrnava, on en 1635 oschesuitas creyan una universidat. Bi ha una contrarreforma menos represiva que enBohemia.
Os eslovacos contribuirán a la repoblación d'as zonas devastatas por a guerra como a Plana Hongara y aVoibodina. En l'Alta Hongría os eslovacos son en a suya mayoría siervos d'a nobleza hongara y fan revolucions dica en 1831. A economía ye controlata por osalemans y chudieusaskenazís.
Dende 1875 os eslovacos son sozmesos a unamaguiarización forzata, (como atros pueblos deTrasleitania). O sufrachio fa menor a presencia eslovaca, (3 diputatos en a dieta hongara de 1914). En 25 anyatas a manca d'oportunidaz fa que meyo millón d'eslovacos emigren taEstaus Unius. Bi ha dos partius politicos principals: un partiu populista catolico y o partiu Hlas, partidario d'a unión con oschecos.
Os eslovacos participoron en aprimera Guerra Mundial chunto con os alemans y hongaros de l'Imperio Austrohongaro. Manimenos un eslovaco y dos checos emigratos a lo estranchero creyan en 1916 en París un consello nacional checoslovaco con aduya francesa.
Os diputatos checos proposaban en mayo de 1917 a creyación d'un estau confederal conBohemia y Eslovaquia como uno d'os components, a lo que s'oposaban onhongaros.
O Consello nacional reclutó voluntarios y exprisioneros pa creyar un grupo guerrillero checo y eslovaco que luitaba chunto a los Aliaus en ofrent francés yitaliano. En chunio de 1918 o gubierno francés reconoixeba a representatividat d'o Consello Nacional Checoslovaco.
O14 d'octubre de 1918 Masaryk anuncia en Washington a formación d'un gubierno provisional checoslovaco reconoixito por os Aliaus. O28 d'octubre se proclama a republica enPraga, o30 d'octubre s'aplega un consello nacional eslovaco y o31 d'octubre se forma o gubierno provisional d'aChecolovaquia unita.
A creyación d'una muga entreChecoslovaquia y Hongría se fa con criterios etnicos, economicos y estratechicos, por no haber-ie una rechión historica eslovaca deseparata d'Hongría. En otractau de Trianón o 4 de chunio de 1920 se creya una muga que plega por o sud dica o Danubio, quedando comarcas de mayoría hongara dentro de Checoslovaquia. Amés por este tractau o a zona de mayoríarutena d'os Carpatos (Rutenia Subcarpatica) tamién queda dentro d'Eslovaquia que os aligatos ta heban deixato en 1919 a Eslovaquia con a condición que osrutens tenesen un estatuto d'autonomía.
Checoslovaquia tien un rechimen dedemocracia parlamentaria.Masaryk ye president dende noviembre de 1918 dica 1935.
Os eslovacos encomienzan a desconfiar d'oschecos porque dende 1919 tienden a dominar en l'administración. O partiu populista de Hlinka ye cada vegata mes important, prene posicions autonomistas y ye influenciato por o faixismo.
O6 d'octubre de 1938Mosen Josef Tiso, d'o partiu populista proclama l'autonomía d'Eslovaquia y Rutenia. O2 d'octubre o primer arbitrache de Viena atorga a Hongría o sud d'Eslovaquia y Rutenia. O rechimen d'Eslovaquia se torna faixista-clerical baixo a presión deHitler y o14 de marzo de 1939 a dieta deBratislava proclama a independencia baixo a protección d'otercer Reich.
MosenJosef Tiso aplicó en Eslovaquia as mesuras antichudievas que dictaba o tercer Reich. Eslovaquia participó en a guerra contra a URSS. En agosto de 1944 i heba una resistencia de partisans eslovacos en a redolata deBanska, y fan esclatar una insurrección por bels meses. OExercito Royo Sovietico entró enKosice a fins de marzo de 1945 y enBratislava en abril.
Un gubierno checoslovaco creyato en o exilio s'estableix enKosice en marzo-abril de 1945. Este gubierno fa liga con aURSS y tien prevista una reforma agraria y unas nacionalizacions. A Checoslovaquia en paz torna a las mugas de 1937, pero por un alcuerde d'o29 de chunio de 1945 Checoslovaquia ha de ceder a la URSS aRutenia Subcarpatica. A conferencia d'os Aliaus dePostdam d'agosto de 1945 autoriza a Checoslovaquia a forachitar a los alemans, (en Eslovaquia no i heba que a decima part d'alemans que enBohemia yMoravia).
En mayo de 1946 bi ha eleccions libres y ganan os comunistas con o 38 % d'os votos, prenendo de tot o poder en 1948. Os eslovacos chunto con oschecos y a l'igual que muitos pueblos d'Europa Centro-Oriental pasarán por un periodo estalinista. En a decada de 1960 i habrá unas prebatinas de reformas que serán esclafatas por a intervención sovietica. L'1 de chinero de 1969 Checoslovaquia esdebinió una republica federal formata por aRepublica Socialista Checa y aRepublica Socialista Eslovaca. En 1989 o partiu comunista pierde o control de Checoslovaquia.
En chunio de 1992 bi ha unas eleccions en as que os nacionalistas eslovacos obtienen a mayoría d'os votos en Eslovaquia y votan una declaración de sobiranía. O cabo d'o gubierno eslovacoVladimir Meciar y o cabo de gubiernoVáclac Klaus negocian aescisión y a deseparación ye confirmata en l'Asamblea federal en noviembre, de traza que o1 de chinero de 1993 a Republica Checa y a Republica Eslovaca son estaus independients.
- Articlo prencipal:Rechions d'Eslovaquia.
Eslovaquia se subdivide en ueitokraje (en singularkraj, pronunciaukrai, traducius comorechión, pero con un significau mas amanau acondau), cadagún d'os cuals leva o nombre d'a ciudat prencipal. Dende2002, Eslovaquia se divide en ueito unidaz territorials (en singularvyšší územný celok y en pluralvyššie územné celky, abreviau VÚC) ditassamosprávny kraj,rechions con autogubierno u autonomas:

Oskraje se subdividen en muitosokresy (en singularokres, traduciu comodistricto). Actualment bi ha 79 districtos.
ASuperliga Eslovaca, ye a mas alta d'as categorías defútbol d'Eslovaquia y por debaixo ye a Primera Liga, organizatas por a Federación de Fútbol d'Eslovaquia.